د روان کال د اګست میاشتې په وروستیو کې د میانمار هیواد په راخین ولایت کې د وسلوالو بریدونو او پوځي عملیاتو له امله تر اوسه پورې نږدې ۶۰۰ زره روهنګیا مسلمانان لږکي له خپلو ټاتوبو تيښتې ته اړ شوي او بنګله دیش ته مهاجر شوي دي.
د ملګرو ملتونو له لوري د میانمار په راخین ولایت کې د تاوتریخوالي پیښې په کلکه غندل شوي او دغه کار یې د روهنګیايانو د قومي تصفیې په توګه یاد کړی دی.
د هاليووډ د فلمونو ستورې او د مهاجرینو له پاره د ملګرو ملتونو د عالي کمیشنرۍ ځانګړې استازې انجلینا جولي د کاناډا په ونکوور ښار کې د بنګله دیش د بهرنیو چارو وزارت یوه پلاوي ته ویلي دي چې هغه [انجلینا جولي] په پام کې لري چې له جنسي زور زیاتیو سره مخامخ شوي روهنګیا میرمنو سره ملاقات وکړي.
په بنګله دیش کې روهنګیا لږکي په ناخواله وضعیت کې ورځې شپې سبا کويانځور: Getty Images/AFP/A. Jones د بنګله دیش د بهرنیو چارو وزارت له لوري په یوه خپره شوې اعلامیه کې ویل شوي دي چې «انجلینا جولي د خپلې وینا په ترڅ کې له میانمار څخه هجرت کوونکو او په بنګله دیش کې میشت د روهنګیايي میرمنو پر وړاندې د جنسي زور زیاتي په هکله خبرې کړي دي.» خو د بنګله دیش د بهرنیو چارو وزارت په دغه اعلامیه کې که دا نه دي ویل شوي چې له روهنګیايي میرمنو سره د کتنې له پاره به انجلینا جولي کله بنګله دیش ته سفر وکړي.
د روهنګیا په کړکیچ کې د جنسي زور زیاتیو له امله د ملګرو ملتونو د عمومي سرمنشي ځانګړي استازي پرمیلاپاټن بیا ویلي دي چې هغه به د جرمونو نړیوالې محکمې ته دغه پیښه وړاندې کړي.
په بنګله دیش کې میشت مهاجر روهنګیا مسلمان لږکي ادعا کوي چې د میانمار امنیتي ځواکونه هم په زور زیاتیو کې ښکیل دي. د دوی په وینا د میانمار پوځ د دوی کورنو ته اور اچولی، سړي یې وژلي، پر میرمنو یې جنسي تیري کړي او ان پر ماشومانو یې له زور زیاتي کار اخیستی.
د میانمار پوځ د دوشنبې په ورځ یو رپوټ خپور کړی چې پکښې د امنیتي ځواکونو له لوري د جنسي تیریو او وژنو ټول تورونه رد شوي دي. دغه رپوټ څو ورځې وروسته له هغې خپور شوی چې پوځ د پوځي عملیاتو مسوول جنرال پر ځای بل کس ټاکلی دی.
په ورته موضوع زموږ له آرشیف څخه د انځورونو ګالري:
د میانمار په سونو زره روهنګیا اقليت، په خپل ټاټوبي کې له تاوتریخوالي څخه په بنګله دیش کې د یوه خوندي ژوند په لټه کې دي. خو د ناف سیند پر بله غاړه بې وزلي او ناخواله ژوند هغوی ته انتظار باسي. انځور: Reuters/J. Silva دغه روهنګیا کورنۍ له خپل ټاټوبي وتلو ته اړ شوې ده. له څور ورځو راهیسې هغوی سفر کوي، څو د میانمار او بنګله دیش تر منځ له ناف سیند څخه واوړي او خوندي ځای ته ورسیږي. د هغوی هدف پولې ته څیرمه د کوکس بازار سیمه کې د مهاجرو کمپ دی. د هغوی ټول سامان ښایي په یوه پلاستیکي کڅوړه او یوه ټوکرۍ کې ځای شي.
انځور: Reuters/J. Silva د پولې بلې غاړې ته د بنګله دیش پوځ د مهاجرو د سفر مخه نیسي. د ملګرو ملتونو د معلوماتو له مخې د اګست میاشتې له پای راهیسې ۵۸۲۰۰۰ روهنګیا مسلمانان له میانمار څخه بنګله دیش ته تښتیدلی دي.
انځور: Reuters/Z. Bensemra له ناف سیند څخه په کوچنۍ کښتۍ کي تیریدل شا او خوا ۴۰ یورو مصرف لري، چې د ۵۰ یورو میاشتني معاش لرونکي له پاره یې ورکول ګران کار دی. له سیند څخه د تیریدو پر مهال تل د کښتیو د اوښتو پیښې رامنځ ته کیږي. انسانانو ته د خپل ژوند په بیه تیښته تمامیږي.
انځور: Reuters/J. Silva دغه میرمن له خپلو ماشومانو سره په دې توانیدلې چې د ناف له سینده واوړي او په بنګله دیش کې خوندي ځای ته ځان ورسوي. مخکې له دې چې پولې ته څیرمه دې ته انتظار وباسي چې د مهاجرو یوه کمپ ته د تګ اجازه تر لاسه کړي، د شولو پټيو ته څیرمه خپل ځان هوسا کوي.
انځور: Reuters/J. Silva پولې ته څیرمه په سونو روهنګیا مهاجر دې ته انتظار باسي چې د وړاندي تګ اجازه تر لاسه کړي. د ملګرو ملتونو د مهاجرو د عالی کمیسارۍ یا یو ان اچ سي آر، په وینا یوازي د یکشنبې له ورځې راهیسې ۱۵۰۰۰ انسانان بنګله دیش ته ورغلی دي. هغوی ټول غواړي چې په کوکس بازار کې د کوتوپالونګ مهاجرو کمپ ته ورشي.
انځور: Reuters/J. Silva له خپل هیواد څخه بې ځایه شوي په زرونو روهنګیا په ډیر ناخواله وضعیت کې ژوند کوي چې زیاتره یې تشنابونو او د څښاک پاکو اوبو ته لاس رسی نه لري او پر لنده ځمکه ویده کیدو ته مجبوره دي. ځکه چې کمپونه له پخوا څخه ډک شوي دي او یو احتمالي انساني ناورین د رامنځ ته کیدو په حال کې دي. نړیوال مرستنیدویه سازمانونه لا په دې نه دي توانیدلي چې پر بیړني وضعیت برلاسي شي.
انځور: Reuters/Z. Bensemra د میانمار په لویدیځ کې په رخینه ایالت کې وروسته له هغې وضعیت ترینګلی شوی چې روهنګیا یاغانو پر امنیتي ځواکونو بریدونه وکړل. د میانمار پوځ دغو بریدونو ته له تشدده ډک غبرګون وښود. په سونو روهنګیا ووژل شول او د هغوی کورونو او کروندو ته اور ورته کړل شو. ملګري ملتونه د بشريت ضد جرمونو او ایتنیکي تصفیې څخه یادونه کوي، څو په دغه بودایي هیواد کې میشت روهنګیا مسلمان لږکي هیواد پریښوولو ته اړ شي.
انځور: Reuters/S. Z. Tun نړیوال انتقادونه وار په وار زیاتیږي، تر ټولو زیاته د نوبل د سولې جایزې د ګټونکي آن سان سوچي په هکله. د حکومت باالقوه مشري د ملي یووالي له پاره غږ کړی دی، خو حکومت لا هم روهنګیا لږکیو ته د غیر قانوني کډوالو په سترګه ګوري. د میانمار د پوځ بانفوذه مشر هم د روهنګیا پر وړاندي پر خپل سخت دریځ باندي ټینګار کوي.
انځور: Getty Images/AFP/Ye Aung Thu
