هغه کسان چي کوښښ کوي د نړۍ له کړکېچ ځپلو سيمو څخه ځانونه اروپا ته ورسوي څو برابره ډېر سوی دئ. هر څومره چي د دغو انسانانو شمېر ډېريږي په هغه اندازه د انساني قاچاقبرانو جېبونو ته ډېري پيسې ورځي.
اعلان
په تير يو نيم کال کي نزدې يو ميليون او ۲۰۰ زره مهاجر او پناه غوښتونکي د قاچاقبرانو له خوا اروپا ته رارسول سوي دي. د دوی ډېری بې له کومه سنده او پېژند پاڼي څخه او ډېری هم په جعلی ويزو او پاسپورتونو رارسول سوي دي.
د وروستۍ څېړني له مخي دغو انسانانو نزدې ۱۶ ميليارده يورو د انساني قاچاقبرانو بانډونو ته ورکړي دي. دغه شمېرې د خبريالانو يوې نړيوالي ډلي او متخصصانو له خوا له سوونو رسمي راپورونو او رسنيو څخه په لاس راوړي دي.
اروپا ته د ورتگ تر ټولو گران مسير له بالکان هيوادونو او تر ټولو ارزانه د مديترانې درياب له لاري هسپانيا ته ښوول سوی دئ.
د افريقايي هيوادونو او جنوبي صحرا مهاجر د مديترانې سمندر له لاري اروپا ته د تگ په موخه پر نفر ۷۰۰ يورو ورکوي. دوی په داسي کښتيو کي سپريږي چي هغه په سمندر کي د سفر نه دي. دغه کښۍ له يوې کوچنی ستونزي سره ډوبيږي او تر اوسه پوري په زرونو مهاجر پکښې وژل سوي دي.
شتمن مهاجر بيا چي د منځني ختيځ بلل کيږي، په دغو کښتيو کي د سفر له پاره ۲۰۰۰ يورو ورکوي. د «مهاجرو سوابق» ډلي ليکونکو راپور ورکړی چي د عراق ځيني پناه غوښتونکي اروپا ته د هوايي له لاري تگ له پاره حتي ۱۶۰۰۰ يورو ورکوي. دغه شان سفرونه په جعلي اسنادو سره کيږي او قاچاقبران سرحدي کارکوونکو ته هم پيسې ورکوي.
دغه رپوټ هغه راپورونه تائيد وي چي هغه مهاجر چي له افريقا او منځني ختيځ څخه اروپا ته روان دي د دغو ټولنو له غريبانو څخه نه دي، بلکي ډېری نارينه د داسي کورنيو دي چي وايي په اروپا کي پانگونه کوي او بيا وروسته چي پيسې پيدا کوي ډېره برخه ئې کور ته لېږي.
د سوريې د کورنۍ جگړې له پيل راهيسي اروپا ته د پناه وړونکو کسانو شمېر زيات سوی دئ. په تير مېلادي کال کي په اروپا کي نزدې ۶۰۰ زرو کسانو د پناه غوښتنليکونو وړاندي کړي دي چي يو پر دريمه يعني ۲۰۰زره ئې آلمان ته راغلل.
انځورونه: اروپا ته پر پښو مهاجرت
هر کال په زرونو انسانان هڅه کوي چې ځانونه اروپا ته ورسوي. هغوی دغه هدف ته د رسیدو له پاره اوږدې لاري پر پښو وهي. حمید سلجوقي یو افغان کډوال دی چې دغه مزل یې وهلی او له هغه یې انڅورونه اخیستي دي.
انځور: privat
هغه خپل سفر د افغانستان له سویل څخه پیل کړ. هغه تر ډیرو سختیو وروسته له ترکیې او یونانه تیر شو. له درو شپو او ورځو پر پښو مزل وروسته یې پښې ډیري پړسیدلي دي او نور نه شي کولای چې مزل وکړي.
انځور: privat
کډوال د هنګري او صربستان تر منځ د خښتو پخولو په یوه کوره کې پټ دي. پوليس وخت نا وخت دغه سیمې ته راځي او له نویو رارسیدلو کډوالو څخه موبایلونو او پیسي اخلي.
انځور: privat
تر شپږو ساعتونو پیاده مزل وروسته، کډوال د یونان یوه کلي ته چې له مقدونيا سره پوله لري، رسیدلي دي. هغوی غواړي چې د شپې له خوا تر سرحد واوړي. دغه ماشوم ټول وخت له نورو کډوالو سره پیاده مزل کړی دی.
انځور: privat
هغه کډوال چې پخپله کورنۍ نه لري خو له نورو کورنیو سره یوځای مزل کوي، په لار کې د ماشومانو له لیږدولو سره مرسته کوي. کډوالو باید څو ساعته د اورګادي پر دغې پټلې باندي مزل کړی وای، څو د مقدونيا تر سرحد تیر شوي وای.
انځور: privat
د مقدونيا سرحد ته نژدې د کډوالو د پټیدو ځای. تر پنځو دقیقو وروسته، کډوالو بیا مزل پیل کړ. هغوی باید درې ورځې د اورګاډي پر پټلۍ باندي مزل کړی وای، څو د مقدونيا له پولې تیر شوي وای. پر دې لار ډیر کسان وژل شوي دي.
انځور: privat
دلته کډوال له یونان څخه مقدونيا ته د اوښتو په حال کې دي. د کډوالو د دغې ډلې ډیر غړي څو وارې د مقدونيا د پولیسو له خوا نیول شوي او تر وهلو تکولو وروسته بیرته یونان ته استول شوي دي.
انځور: privat
په مقدونيا کې د صربستان پر لور مزل. تر ۷۲ ساعتونو وروسته قاچاقبرو کډوال د هغوی د پټیدو له ځایه راو کښل او بیا یې مزل پیل کړ. هغوی باید تر ترږمۍ مخکې صربستان ته ورسیږي.
انځور: privat
قاچاقبر کډوالو ته وایي چې باید تر هغه وخته پوري چې هغه ته په تلیفون کې زنګ را نه شي منتظر پاته شي.
انځور: privat
تر څو شپو او ورځو مزل وروسته کډوال مقدونيا ته رسیږي. خو سرحدي پولیس هغوی نیسي او په څو ساعتونو کې یې بیرته د یونان سرحد ته رسوي. کډوال وایي چې پولیس بد سلوک ورسره کوي او په ځینو مواردو کې ښځې هم وهي.
انځور: privat
دغې ښځې په ۴۵ ورځو کې درې وارې هڅه کړې ده چې له دې سرحده تیره شي. په ځنګله او ناامنه محیط کې ژوند کول د کورنیو له پاره اسانه کار نه دی. قاچاق وړونکي هغو کسانو ته چې دیرې پیسې لري، ډیره توجه کوي. خو په ځینو مواردو کې بیا پخپله پیسې د کډوالو له پاره ستونزې جوړه وي.
انځور: privat
تر درو ساعتونو پیاده مزل وروسته، قاچاق وړونکی کډوالو ته د دمې اجازه ورکوي. کډوال باید لږ تر لږه درې ساعته نور مزل وکړي، څو د صربستان پولې ته ورسیږي.
انځور: privat
دا د کډوالو «پنځه ستوری لرونکی» هوټل دی. که څه هم له دغه پله څخه په هرو څو ساعتونو کې یو اورګاډی تیریدی، خو بیا هم له بارانه د پټیدو له پاره دا یوازینی مناسب ځای وو. کډوال د دغه شان ځایونو د نیولو پر سر یو له بل سره نښتې کوي.
انځور: privat
هغه کډوال چې له قاچاق وړونکي سره یې دوستي پیل کړې وي او یا یې هغوی ته ډیرې پیسې ورکړي دي، ګرمه او ښه ډوډۍ خوري. دا په مقدونيا کې د کډوالو د پټیدو یو ځای دی.
انځور: privat
ځوان کډوال هڅه کوي چې دغه اورګاډي پسې ځان وځړوي څو ژر مقدونيا ته ورسیږي. دا ډیر خطرناکه کار دی او ډیر وخت کډوال ژوبلیږي.
انځور: privat
هغه کس چې زرغونه کورتۍ یې اغوستې ده د یوې کلیسا کارکوو نکی دی. هغه لومړی کډوالو ته بوټونه او خوراکي مواد ورکړه او بیا یې له هغوی څخه وغوښتل چې افغاني نڅا وکړي.