امريکايي جراحانو داسې يوه کس ته چې ماغزه یې مړه دي، د خنځير يا خوګ د پښتورګي د پيوندولو کاميابه تجربه ترسره کړې ده. د دغه انسان بدن د ژوي پښتورګی نه دی دفع کړې.
اعلان
د انسان په بدن کې د خنځېر يا خوږ د پښتورګي د پيوند دا کاميابه تجربه د طب په تاريخ کې يوه لويه لاس ته راوړونه ثابتيدلی شي.
د نيويارک د «لنګون صحي مرکز» سره تړاو لرونکې ډاکترانو يوه ډله بريالۍ شوې چې د «Xenotransplantation» دا عمليات په کاميابۍ سره ترسره کړي. په انسانانو کې د پښتورګو د پيوند په برخه کې دا لومړی ځل دی چې د خنځير له پښتورګي څخه کار اخيستل کيږي.
تر ټولو مهمه مشاهده
د دې تجربې تر ټولو مهمه خبره دا ده چې د جراحۍ عملياتو په ترڅ کې هيڅ ډول عکس العمل نه دی ليدل شوی. د دې تجربې د کاميابولو له پاره څېړونکو د خنځير په جينونو کې داسې بدلون راوستلی وو چې په انساجو کې هيڅ ماليکيولونه پاتې نه شي چې له کبله هغه د انسان د بدن غړي دفع کړي.
د ناروغې ماغزه مړه ول
د دې تجربې له پاره څېړونکو يوه داسې ښځه غوره کړې وه چې ماغزه یې مړه ول. دا عمليات د دې ښځې د کورنۍ په اجازه ترسره شول. دا چې د دې ښځې پښتورګو سم کار نه کاوه نو له کبله یې ورته د خنځير د پښتورګو د پيوندولو پريکړه وشوه.
خو د پيوندولو د دې عملیاتو طريقه بېله وه. جراحانو د خنځېر پښتورګی د دې ښځې په بدن کې نه دی پيوند کړی بلکې د هغې له رګونو سره یې وصل کړی دی. په دې توګه د دې تجربې په ترڅ کې د خنځير د بدن دا غړی د ښځې په بدن کې دننه نه وو او څيړونکو کولای شول هغه له نزدې وڅاري.
تر درو ورځو نظارت وروسته څېړونکي په دې باوري شول چې د پيوندولو دا عمليات بريالي دي او دا ښايي په دې برخه کې هیلې را وټوکوي.
د خنځېر پښتورګي کار ورکوي
د پښتورګي د پيوند د دې ځانګړو عملياتو له پايلو دا څرګنديږي چې د انسان د بدن د وينې له رګونو سره وصل د خنځير پښتورګی په دقيقه توګه د انسان د پښتورګي په ډول کار کوي. د خنځېر پښتورګي هم د انسان د پښتورګو په څېر له بدن څخه فاضله مواد فلتر يا چاڼ کړل او په هماغه اندازه بولې یې توليد کړي لکه يو مريض چې یې د انسان د پښتورګي د پيوند ترلاسه کولو ورسته توليدوي.
د دبدن د غړيو د عطيه کوونکو کمښت
په انسانانو کې په عمومي توګه د ځېګر ترڅنګ د پښتورګو پيوندول هم عام دي. په آلمان کې يوازې په ۲۰۲۰م کال کې ۱۴۰۰ پښتورګي پيوند شوي ول خو اړتيا یې لا تر دې هم ډېرو انسانانو درلودله.
اوس په آلمان کې تر ۷۰۰۰ زيات انسان د ژوند ژغورنې له پاره د پښتورګو پيوند کولو ته اړتيا لري او دا شمير کال په کال پسې زياتيږي.
هغه مريضان چې د پيوند کولو له پاره ورته پښتورګي نه پيدا کيږي، د ډايليسس يا وينې د پاکولو له ماشين سره وصل کيږي. په آلمان کې د تر ۵۰ زرو ډېرو مريضانو ژوند په دغه ماشین پورې تړلی دی.
د خنځير د پښتورګو د پيوند دا تجربه په څرګند ډول د خوښې خبره ده خو دا تصوير يو بل اړخ هم لري. د ژويو د حقونو له پاره په هلو ځلو بوختې ډلې پر دې «Xenotransplantation» سختې نيوکې کوي.
ب. ص/ ن. ز (Gudrun Heise)
زموږ له آرشيف څخه:
د سالمو پښتورګو له پاره ۸ لارښوونې!
د انسان پښتورګي یا ګردې وینه تصفیه کوي، د بدن د اوبو کچه څاري او مهم هرمونونه تولیدوي. په دې برخه کې ستونزې، د ګردو یا پښتورګو د نه کار نخښې دي. د سالمو پښتورګو له پاره دغه ۸ لارې ګټورې تمامیږي.
انځور: Colourbox
ډیر قزیکي فعالیت!
فزیکي فعالیت د بدن د ویني د فشار د ټیټ ساتلو له پاره مهم ګڼل کیږي او په دې توګه د انسان بدن د شکرې د ناروغۍ پر وړاندې خوندي ساتي. شکر یا دیابیت ناروغي د ګردو د خرابیدو یو له اصلي عواملو څخه ګڼل کیږي.
انځور: Colourbox/Vincent Hazat/6PA/MAXPPP
د وینې ګلوکوز په دوامداره توګه وڅارئ!
په دې ځان ډاډه کړئ چې د وینې د ګلوکوز اندازه مو ثابته پاته شي. په وینه کې د خوږوالي زیاتوالی چې د دیابیت یا شکرې ناروغۍ له نخښو څخه شمیرل کیږي، د ګردو یا پښتورګو په داخل کې کوچني رګونو ته زیان رسوي چې بیا د بدن د وینې فلتر او تصفیه په سمه توګه صورت نه نیسي.
انځور: Colourbox/E. Wodicka
خپل د وینې فشار وڅارئ!
د ګردو د له کاره لویدو یو له دلالیلو څخه د وینې لوړ فشار دی. د وخت په تیریدو سره، د وینې لوړ فشار د وینې رګونو ته زیان رسوي. د پښتورګو د سلامتیا له پاره، د وینې فشار باید له ۱۴۰/۹۰ څخه لوړ نه شي. کله دا هم مهمه وي چې د وینې د فشار د ټیټولو له پاره له دارو درمل څخه کار واخیستل شي.
انځور: Colourbox
سالم خوراک!
د میوو، سبزیجاتو او فایبر لرونکو خوراکونو استفاده د انسان د بدن د وزن په برخه کې هم ګټوره ده او همدا راز د پښتورګو د کاره لویدو په مخنیوي کې هم مرسته کوي. ډیر وزن له لوړ فشار او شکرې ناروغۍ سره اړیکې لري چې له امله یې د انسان ګردې له فعالیته لویږي. د مالګې کمه استفاده هم په دې برخه کې ګټور دي ځکه ډیره مالګه هم پښتورګو ته زیان رسوي.
انځور: Colourbox
په کافي اندازه د مایعاتو استفاده!
له بدن څخه د مضره موادو د ایستلو له پاره پښتورګي مایعاتو ته اړتیا لری. د دې کار له پاره تر ټولو غوره اندازه ۱،۵ تر ۲ لیټره پورې مایعات دي او هغوی چې فزیکي فعالیت کوي، بیا ډیرو نورو اوبو او مایعاتو ته اړتیا لري.
انځور: Colourbox
سګرټ پرېږدئ!
سګرټ څکول د وینې د رګونو د خرابیدو یو له مهمو عواملو څخه شمیرل کیږي چې په پایله کې یې پښتورګې وینه په سمه توګه نه تصفیه کوي. د نورو ډیرو مثبتو اړخونو سربیره، که سګرټ څکول مو ترک کړل، ګردې به مو درنه ډیره مننه وکړي.
انځور: Colourbox
د اوږدې مودې له پاره د درد د درملو له کارونې ډډه وکړئ!
د اوږدې مودې له پاره د درد ضد دارو درمل پښتورګو ته زیان رسوي. هغه خلک چې له وړاندې د ګردو له ستونزو شکایت لري، د درد ضد دارو درمل ورته د پښتورګو ستونزې لا ډیروي. که چیرته اړ یاست چې د اوږدې مودې له پارد د درد ضد درمل استفاده کړئ، په دې صورت کې له ډاکټر سره مو مشوره وکړئ څو داسې درمل تجویز کړي چې پښتورګو ته ډیر زیان نه رسوي.
انځور: Colourbox/J. Pavlinec
هر کال د پښتورګو معاینات!
په ځانګړې توګه هغه کسان چې د ګردو په برخه کې ستونزې لري، باید هر کال د خپلو پښتورګو بشپړه معاینه وکړي. هغه کسان چې عمرونه یې له ۶۰ پورته، په شکرې اخته او د وینې لوړ فشار لري او یا هم په کورنۍ کې یې د چا پښتورګي له فعالیته لویدلي وي، باید په دوامداره توګه د خپلو پښتورګو معاینات ترسره کړي. ډاکټر کولی شي د پښتورګو د ناروغیو ابتدايي نخښې ومومي او پرته له دې چې وخت تیر وي، د حل له پاره یې لارې ولټوي.