په دغه رپوټ کې د باخموت ښار وضعیت ته هم اشاره کوو چې یو اوکرايني قوماندان دغه ښار د روسي عسکرو له پاره د موږکانو د دام په څېر توصیف کړی.
اوکراین د سه شنبې په ورځ (د می ۱۶مه) وويل چې تېره شپه ېې روسي هايپرسونیک ډوله توغندي او ډرون راغورځولي دي. د اوکراین د دفاع وزير، اولیسکي ريږنيکوف پر ټويټر په انګلیسي ژبه ليکلي دي: «د اوکراين د هوايي ځواکونو له پاره یوه بله د نه باور وړ بریا! تېره شپه زموږ د آسمان دفاع کوونکو د روسيې ۶ هايپرسونيک کينژال ډوله او ۱۲ نور توغندي راوغورځول.»
اوکراین د سه شنبې په ورځ وختي په دې هکله وويل چې د هوايي دفاع ځواکونو ېې د روسېې له خوا توغول شوي ټول ۱۸ توغندي او ۹ ډرون راغورځولي دي.
د روسېې ولسمشر ولاديمیر پوتین، په ۲۰۱۸م کال کې د کينژال توغنديو د مخ کتنې پرمهال، هغه «یوه آيډياله وسله» بللی وه چې په وینا ېې مخنیوی ېې نهایت سخت دی. خو اوکراین وايي چې دوی وتوانيدل د پيټرويت هوايي دفاع سیستم نه په استفادې د روسېې لومړنی کنزال توغندی راوغورځوي.
ورته نور ولولئ: بریتانیا اوکراین ته اضافي توغندي او جنګي ډرون ورکوي
کیف یوه اوونۍ مخکې ويلي ويل چې د امریکا متحده ایالاتو له خوا د مرسته شوي دفاعي سیستم په ذریعه ېې لومړنی هايپرسونيک توغندي راغورځولی دی.
اوکراین خپل د هوايي دفاع لومړنی امریکايي پيټرويټ سیستم، د اپریل میاشتې په منځ کې په داسې وخت کې ترلاسه کړ چې دغه هېواد په ژمي کې د روسي قواوو په حملو کې سخت ځپل شوی وو.
د آرشیف انځور - اوکراین خپل د هوايي دفاع لومړنی امریکايي پيټرويټ سیستم، د اپریل میاشتې په منځ کې ترلاسه کړ انځور: FRANK TREVINO/DoD/picture-alliance مسکو څه وايي؟
د روسېې دفاع وزارت برخلاف ادعا کړې ده چې د تېرې شپې په بریدونو کې ېې د اوکراین د هوايي دفاع یو سیستم تخریب کړی دی. رويټرز خبري آژانس په دې هکله د روسيې پوځي خبري آژانس (زويزدا) له قوله لیکلي، د روسېې پوځ وايي چې د سه شنبې شپې په بریدونو کې ېې د هايپرسونیک کينژال توغنديو پر مټ د امریکا ساخت پاټرويت هوايي دفاع یو سیستم له منځه وړی دی. یاد آژانس همدارنګه ویلي دي چې په دغو بریدونو کې د اوکراین جنګي واحدونه او د مهماتو زیرمې هم په نښه شوي دي.
ورته نور ولولئ: جان کربي: روسیې له ایرانه ۴۰۰ ځانمرګي ډرون پېرلي
پر اوکراین د روسيېې دغه بریدونه کیف ته د چينايي پلاوي تر رسېدو څو ساعته مخکې ترسره شوي دي. تمه ده چې د چين ځانګړي استازی، لي هوي (Li Hui) به د خپل اروپايي اتحادېې سفر په ترڅ کې د دوو ورځو له پاره په کيف کې وي. د هغه د سفر موخه د اوکراين جګړې په تړاو د پکینګ د سولې مذاکراتو تقویه کول ښودل شوي دي.
باخموت د روسي عسکرو «دام»
د اوکراين د پياده ځواکونو قوماندان، الکساندر سرسکي، د اوکراين جګړه ځپلی ښار باخموت، د روسي عسکرو له پاره د «موږک تلک» په څېر توصیف کړی دی.
هغه د سه شنبې په ورځ د جګړې د لومړیو کرښو اړوند سيمو څخه د کتنې پر مهال وويل: «د واګنر ملیشې باخموت ته په داسې یو شکل راوخوځېدې لکه موږکان چې د تلک پر لور ورځي.» دغه اوکرايني قوماندان همدارنګه وويل اوکرایني واحدونه په دې توانېدلي دي چې د «فعالې دفاع» له طریقه باخموت ته نژدې په څو برخو کې ځوابي بریدونو وښيي.
ورته نور ولولئ: اوکراین پر کیف او اودیسا د تازه بریدونو خبر ورکړی دی
الکساندر سرسکي زیاته کړه: «دښمن ډېرې منابع لري، خو موږ د هغوي پلانونه شنډوو.» اوکراينيان ادعا کوي چې د باخموت په جنوب غرب کې ېې د یو لړ اقداماتو په ترڅ کې روسي عسکر تر څو کيلومترو پورې پر شا تمبولي دي.
دغه انځور د اوکراین د بېړنیو حالاتو وزارت خپور کړی او وايي چې د سې شنبې په شپه د یو روسي لګيدلی توغندي وروسته د اوکراین د اطفائې کارکونکي د توغندي له کبله د لګيدلي اور د مړه کولو په حال کې دي انځور: Ukrainian Emergency Situations Ministry/AP/picture alliance د زيلنسکي مېرمن په سیول کې
بله خوا د اوکراين لومړۍ ميرمن، اولینا زیلنسکي د سه شنبې په ورځ د جنوبي کوریا له ولسمشر، یون سوک یول سره کتلي دي. رويټرز ليکي چې د زيلنسکي ميرمن جنوبي کوریا ته په یو مطبوعاتي کنفرانس کې د ګډون له پاره تللې ده.
د ولسمشر یول ویاند، لي دو وون، وويل چې د ولوديمیر زيلنسکي میرمن له یول څخه وغوښتل تر څو له اوکراین سره د ماین پاکۍ په برخه کې غیروژونکې پوځي مرستې وکړي.
اولینا زيلنسکي همدارنګه له جنوبي کوریا څخه د روسيې پوځي یرغل پر وړاندې جګړه کې له اوکراينه د «لاډېر راديکال» ملاتړ غوښتنه وکړه. هغې یون ته، کیف څخه د لېدنې بلنه وکړه او وې ويل چې دا ډول يو سفر به ېې د هیواد له پاره ډېر «ملاتړکونکی» وي.
ورته نور ولولئ: بېربوک: چین کولای سي د اوکراین د جګړې په پای ته رسولو کي مرسته وکړي
جنوبي کوریا چې د توپونو د ګولیو یو مهم تولید کونکی هیواد دی، ويلي دي چې له روسېې سره د روابطو پر اساس نه غواړي اوکراین ته وژونکې وسلې برابرې کړي. خو د دغه هیواد ولسمشر، تېره مياشت له رويټرز سره په یوه مرکه کې ويلي ول چې که چېرته اوکراین تر پراخو حملو لاندې راځي په هغه صورت کې به ېې حکومت «یوازې پر بشري او یا مالي ملاتړ تمرکز ونه کړي.»
آژانسونه/م.ک.ص./ن.ز.
له آرشیف څخه یو انځوريز البوم هم کتلی شئ:
د اوکراين آزاد شوي کلي او ښارونه
د اوکراین وسله وال ځواکونه وتوانېدل چې د اوکراین د هغو سیمو یوه برخه آزاده کړي چې د روسیې له خوا نیول شوي دي. لیمان، ایزیوم او نور ښارونه او کلي د روسیې د پوځ له وتلو وروسته څنگه ښکاري؟ انځور: Leo Correa/AP/picture alliance اوکراين د خپلې خاوري د بيرته نيولو په حال کی دی د اګست په پای کې، د اوکراین وسله والو ځواکونو د اوکراین په سویل او ختیځ کې د ځوابي عملیاتو د پیل اعلان وکړ. د اکتوبر په نیمایي کې دوی وتوانیدل چې د لسگونو ښارګوټو کنټرول بیرته ترلاسه کړي، د اوکراین د خرسون، زاپوریژیا، دونیڅک او لوهانسک سیمو په گډون، چې د روسیې فدراسیون د ساختگي ریفرنډمونو وروسته ضمیمه کړې.
انځور: Metin Aktas/AA/picture alliance کلي يې وران کړل، کورونه يې وسوځول اوکرایني چارواکي د خپل پوځ د بریالیتوبونو خبر ورکوي. خو دوی د آزادو شویو ښارونو نومونه د امنيتي دلايلو له امله نه دي لیست کړي. په ډیرو سیمو کې د جګړو په ترڅ کې د استوګنې ودانۍ ویجاړې شوې، لکه دا د خیرسون په یوه کلي کې.
انځور: Metin Aktas/AA/picture alliance لیمان، د دونیڅک په سیمه کې د ترانسپورت لوی مرکز، د می په پای کې ونیول شو. د ښار آزادول یو ستراتیژیک بریالیتوب دی چې د اوکراین وسله والو ځواکونو ته اجازه ورکوي چې په لوهانسک سیمه کې یرغل ته دوام ورکړي. آزاديدل هم یوه سمبولیکه پیښه وه، ځکه چې مسکو یوه ورځ مخکې اعلان وکړ چې د اوکراین اشغال شوې سیمې به له روسیې سره الحاق کړي.
انځور: Leo Correa/AP/picture alliance د ويجاړ شویو پوځي مهماتو غرونه د اکتوبر په لومړۍ نېټه، د روسیې د فدراسیون د دفاع وزارت په رسمي توګه ومنله چې د روسیې پوځیان د لیمان څخه وتلي دي. د لارې په اوږدو کې عسکرو مات شوي ټانګونه، لارۍ او تخریب شوي پوځي تجهیزات پریښودل. پخپله لیمان کې، د اوکرایین وسله والو ځواکونو پریښودل شوي روسي مهمات چې کارول شوي نه ول، هم کشف کړل.
انځور: Narciso Contreras/AA/picture alliance د اکټوبر په اوومه، د اوکراین پولیسو وویل چې وروسته له هغه چې روسان ووتل، په لیمان کې د ۱۸۰ جسدونو یو ډله ایز قبر وموندل شو. په موندل شوي جسدونو کی ټول د کورنيو غړي او د دوي ماشومان وو، چې دغه ماشومان د ۲۰۱۹ او ۲۰۲۱ ترمنځ زیږیدلي دي.
انځور: PAVLO KYRYLENKO/REUTERS د می له نیمایي راهیسې، د لیمان ډیری اوسیدونکي مجبور ول چې پرته د بريښنا ، بخارۍ یا روانو اوبو ژوند وکړي. په دې عکس کې یو سړی له یوه پمپ څخه اوبه راوباسي، شاته یې یو ویجاړ شوی کور دی.
انځور: Evgeniy Maloletka/AP Photos/picture alliance د خوراکي توکو له پاره په کتارونو کي دریدل وروسته له هغه چې اوکرایني چارواکو د لیمان کنټرول ترلاسه کړ، دوی د ښار اوسیدونکو ته د خوراکي توکو او درملو ویش پیل کړ. خلکو د اړينو توکو ترلاسه کولو له پاره کتارونه جوړ کړي.
انځور: Metin Aktas/AA/picture alliance دلته د سولې په وخت کې یو ښوونځی جوړ شوی و. اوس د اوکراین بیرغ یو ځل بیا د ویجاړې شوې ودانۍ پر سر پورته دی. د سبق زده کړه باید نوره په ودانۍ کې ترسره نه شي.
انځور: Metin Aktas/AA/picture alliance د سپتمبر په نیمایي کې لیمان ته نږدې د دروبیشیو په کلي کې سخته جګړه پیل شوه. د کلي یو اوسیدونکی له خپل موټرسایکل سره د یوې ویجاړې ودانۍ څخه تیریږي.
انځور: Leo Correa/AP/picture alliance د اوکراین ټانکونه - يقيني بريا د سپتمبر په نیمایي کې، اوکراین د خارکیف سره نږدې یو بریالی برید پیل کړ او د سیمې ډیره برخه یې بیرته ونیوله. د څارونکو په وینا، د اوکراین پوځ په جګړه کې ستراتیژیک ابتکار ترلاسه کړ. د سپتمبر په ۱۴ د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي سیمې ته سفر وکړ.
انځور: Metin Aktas/AA/picture alliance ازیوم: د ډونباس لپاره هیڅ اکمالات نشته ایزیوم د اپریل په لومړیو کې د روسیې لخوا نیول شوی و. د سپتمبر په میاشت کې تر آزادۍ پورې، ښار د ډونباس په محاذ کې روسیې سرتیرو ترينه د اکمالاتو له پاره د یوې مهمې اډې په توګه کار اخيسته. په عکس کې یو څو پوړیزه استوګنځی ښکاري چې د مرميو په واسطه په بشپړه توګه ویجاړ شوی.
انځور: Sofia Bobok/AA/picture alliance د اوکرایني چارواکو په وینا، د روسیې تر اشغال وروسته په ایزیوم کې په سلګونو د ناپيژندل شویو مړو قبرونه وموندل شول. د دغو ښخ شویو ځینی پاتې شونو کې د شکنجو نښې ښکاری. ملګرو ملتونو خپل کارکونکو ته دنده سپارلي، چې په ایزوم کې ډله ایز قبر ته ورشي.
انځور: Gleb Garanich/REUTERS په جګړه کې زیاتې زیربناوې هم ویجاړې شوې. په ایزوم کې یو پل جوړ شوی ترڅو په موقتي توګه د ویجاړ شوي پل ځای ونیسي.
انځور: Francisco Seco/AP/picture alliance/dpa د ایزیوم آزاد شوي ښار اوسیدونکي هڅه کوي په سختو شرایطو کې ژوند وکړي: پرته له بریښنا ، ګاز او د څښاک له اوبو. ډیری کورونه او ښاري زیربناوې د توغندیو له امله ډیر زیانمن شوي دي.
انځور: Metin Aktas/AA/picture alliance د اوکراین د نورو ښارونو د خلکو په څیر چې د روسیې له ښکيلاک څخه آزاد شوي، د ایزوم اوسیدونکي د رضاکارانو له خوا راوړل شوي خواړه په مننې سره مني.
انځور: Francisco Seco/AP/picture alliance د ایزیوم ځینې اوسیدونکي د روسیې د پوځ له خوا جوړې شوي سرپناوې له مینځه وړي.دوی د دغو سرپناو له لرګيو څخه د خپلو کورونو د تودولو له پاره استفاده کوي.
انځور: Gleb Garanich/REUTERS د خیرسون په څير د خارکیف په سیمه کې هم د روسیې زیات ویجاړ شوي پوځي تجهیزات پاتې دي. انځور د خارکیف- ایزیوم پر سړک د اوکرایني ځواکونو له خوا ویجاړ شوي روسي ټانکونه ښيي. خو د روسي پوځیانو اوسنی زیاتوالی د اوکراین پر پوځ یو ځل بیا فشارونه زیاتوي.
انځور: Francisco Seco/AP/picture alliance
