مائده هژبري هغه ايرانۍ نجلۍ ده چې په انستاګرام انترنيټي پاڼه به ېې خپلې د نڅاو ويډيوګانې خپرولې. هغه بلاخره ونيول شوه او د ايران تلويزيوني چينل (صدا و سيمای جمهوري اسلامي ايران) د پروګرام له لارې يې پر خپل دغه کار «پښيماني» ښکاره او «بخښنه» يې وغوښته. دغه کار د هژبري د فکر پلويان په غوسه کړي او د ټولنيزو رسنيو له لارې يې سختي نيوکې پرې کړي دي.
په ورته وخت کې يو شمير ايراني سرچينو ويلي دي چې له مائده هژبري علاوه، په ورستيو اوونيو کې درې نور کسان هم په ورته تور نيول شوي ول چې بيا وروسته د ضمانت په نتيجه کې بيرته خوشي کړل شوي دي.
د دغو کسانو تر نيولو وروسته د شاداب، الناز قاسمي او مائده هژبري په ګډون پر خپلو انستاګرامونو ليکلي ول: «دغه پاڼې د جرمي محتوا درلودونکو خپرونو له امله، د قضايي مقام پر امر وتړل شوې.» ويل شوي دي چې دوي درې واړه د نڅا روزونکې دي.
هپي سندرې ته د نڅا ويديويي کليب
ايران څلور کاله مخکې (په کال ۲۰۱۴م کې) هم د ځوانو نجونو او هلکانو يوه ډله نيولې وه چې د «هپي» په نوم سندري سره يې د نڅا يو ويديويي کليب جوړ کړی وو. دغې ډلې هم د ورته تلويزيوني پروګرام له لارې پر خپل کړي کار پښيماني ښکاره کړې وه.
په تلويزيوني پروګرام کې د مائده هژبري اعترافات او پښيمانۍ، له هغو مواردو څخه دي چې په ټولنيزو رسنيو کې ورباندې زښته ډيرې نيوکې شوي دي.
د ټولنيزو رسنيو چلونکو د هژبري د نيولو، تلويزيوني اعترافاتو او پر وړاندې يې د قضا پر تبعيضي چلند نيوکې کړي دي، بلکي د هغې په ملاتړ يې په ورته اقدام لاس پورې کړی دی. دوی د نڅاو ويډيو کليبونه جوړ او هغه يې خپاره کړي دي. د هژبري پلويانو ويلي دي چې «خوشالي زموږ حق دی». هغوی نور هم دغه کار ته هڅولي دي.
د محسن بیات زنجاني په نوم يو کس پر خپل ټويټر ليلکي: «د دغه شان اعترافاتو خپرول په حقيقت کې څه دي؟ کوم مخاطب به قانع کړي؟ آیا دا به د چا له پاره د عبرت درس وي؟»
مصطفی تاجزاده په نوم يو بل کس هم پر خپل تويتر داسې ليکلي دي: «تمه وه چې د څو تنو نجونو د پروني «تلويزيوني اعترافات» هم د عامه افکارو له بشپړ محکوميت سره مخ شي...»
تلويزيوني اعترافات نوې پديده نه ده
په ايران کې تلويزيوني اعترافات نژدې د ايران اسلامي انقلاب په اندازه عمر لري. د دغه پروګرام کامرو مخته آن د انقلاب له لمړنيو کلونو څخه ايراني شخصيتونه کيښنول شوي دي. په دوی کې د ايران د مذهبي او سياسي شخصيتونو څخه نيولې تر مطبوعاتي او فرهنګي شخصيتونو، سیاسي بنديانو راځي چې په ورستيو کلونو کې آن د ټولنې عادي افراد هم ورزيات شوي دي.
د ايران تلويزيون پر دغه اقدام، له ډير پخوا نيوکې کيږي چې تر اوسه يې لړۍ ادامه لري. د تلويزيوني پروګرام له لارې د يو شخص د اعترافاتو خپرول، له ايران څخه بهر، د بشر له حقونو څخه سرغړونه ګڼل کيږي. حتی دغه اقدام د ايران تلويزيون د مشر د تحريم لامل واقع شوی دی.
په عين وخت کې د ايران د سترې محکمې تيره اوونۍ خبر ورکړ چې د انستاګرام فيلترينګ په ډير جدي توګه ادامه لري. که څه هم تر دې مخکې د ايران د مخابراتو او معلوماتي تکنالوژۍ وزارت ويلي ول چې د انستاګرام فيلترينګ به نه عملي کيږي خو اوس داسې ښکاري چې وروستي تحولات بلاخره د انيستاګرام د بنديدو له پاره لمړني ګامونه وي.
زموږ له آرشيف څخه انځوريز البوم:
ايرانۍ ښځو ته شل ممنوعيته
هغه ممنوعيتونه چي ايرانۍ ښځي ورسره مخامخ دي په نورو هيوادونو کي د ښځو له پاره عجيبه ښکاري. په دغو ممنوعيتونو کي د وخت په تيرېدو سره بدلو راغلي يا ډېر سوي دي. ددغو ممنوعيتونو ځيني به در وپيژنو.
انځور: picture-alliance/dpa/A. Taherkenareh
د ښځو بايسکل چلول ممنوع دي
په دې وروستيو کي د ايران ښځو ته بايسکل چلول هم ممنوع سول. د ښځو د بايسکل چلولو په اړه يوې پوښتني ته د ايران رهبر علی خامنه ای، ويلي ول: «په عامه ځايونو او يا هغو ځايونو کي چي يو نامحرم ښځه پر بايسکل باندي وويني، حرام دي.»
انځور: Getty Images/AFP/A. Kenare
له فوټبالرانو سره د ښځو سلفي ممنوع دی
له هغه وروسته چي له ځينو مشهورو فوټبالرانو سره د ځينو ښځو سلفي عکسونه خپاره سول د ايران د «اخلاقو کمېټه» اعلان وکړ: «سلفي عکسونه له نجونو سره منع دي.»
انځور: binanews
په کافي شاپونو کي د ښځو کار منع دی
په ايران کي ښځي په ځينو ځايونو کي د کار اجازه نه لري. د بېلگې په توگه په دې وروستيو کي د ايران پوليسو اعلان کړی دی: «په کافي شاپونو او قهوه خانو کي د ايرانۍ ښځو کار منع دی.»
انځور: picture-alliance/dpa/P. Vasseq
له غير مسلمان سره د ايرانۍ ښځو واده منع دی
د ايران د قوانينو له مخي د دغه هيواد ښځي له يوه غير مسلمان سره وادهه منع دی. ايراني نارينه بيا اجازه لري چي له يوې غير مسلماني ښځي سره واده وکړي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/V. Salemi
پر پتلون باندي د موزو اغوستل منع دي
د ايران پوليسو د «ژمي مبارزه» په نوم طرح په درشل کي ايرانۍ ښځو ته پر پتلون باندي د موزو اغوستل ممنوع اعلان کړي.
د «شرق» ورځپاڼي د راپور له مخي د ايران په ۱۳ ولايتونو کي هنرمندي ښځي اجازه نه لري چي صحنې ته راووځي او موسقي وږغوي.
انځور: picture-alliance/Photoshot
لوبغالي ته د ښځو تگ منع دی
په ايران کي ورزشي لوبغالو ته دغه راز د فوټبال او واليبال لوبغالو ته چي په هغه کي نارينه لوبي کوي، د ښځو ورتگ منع دئ.
انځور: picture-alliance/dpa/A. Taherkenareh
په بس او مترو کي د نارينه وو ځای ته د ښځو تگ منع دی
په بسونو او مترو کي د ښځو له پاره ځانگړي د ناستي ځايونه جوړ سوي او دوی د نارينه وو په ځای کي د ناستي اجازه نه لري.
انځور: picture-alliance/Bildarchiv/Taherkenareh
د ښځو بدني جورابي اغوستل منع دي
په دې وروستيو کلونو کي د ايران پوليسو د ښځو بدني جورابي منع اعلان کړي. ښځي اجازه نه لري چي بدني جورابي واغوندي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/V. Salemi
د ټکري له دواړو اړخونو د وېښتانو راوتل منع دي
د ايران پوليسو ويلي دي چي د ټکری تر دواړو اړخونو بايد وېښتان نه وي راوتلي.
انځور: Getty Images/M. Saeedi
د زده کوونکو (نجونو او هلکانو) گډه مېله منع ده
د زده کوونکو (نجونو او هلکانو) گډه مېله منع ده
انځور: dana
د ښځو د اميدواره کېدو د مخنيوي هر ډول جراحي منع ده
د وگړو د ډېرښت په برخه کي د ايران سياست له مخي هغه جراحي چي د اميدواره کېدو مخنيوی کوي منع ده.
انځور: picture-alliance/Keystone
و قهوه خانو ته د ښځو ورتگ او چلم څکول منع دي
د ايران د قهوه خانو د اتحاديې د اعلان پر بنسټ، معمولي قهوه خانو ته د ښځو ورتک «غيرقانوني» دی او هغوی ته د چلم وړاندي کولو «اجازه» هم نه سته.
انځور: Getty Images/B.Mehri
د ښځي په غوښتنه طلاق ممنوع دی
په ايران کي د طلاق حق يوازي نارينه لري، خو استثنا سته. په دې سره نو په عادي حالت کي که ښځه له خپل مېړه سره موافقه نه وي، اجازه نه لري چي له هغه څخه طلاق واخلي.
انځور: jamejamonline
د نارينه له اجازې پرته ښځي د پاسپورت حق نه لري
د ايران د قانون له مخي ښځي نه سي کولای چي خپل د مېړه له اجازې پرته پاسپورت ترلاسه کړي.
انځور: ISNAS
ښځو ته داسي بالاپوښ اغوستل منع دي چي پرشا ئې نويشته وي
ښځو ته داسي بالاپوښ اغوستل منع دي چي پرشا ئې نويشته وي.
انځور: damadam.ir
د سياليو پرمهال ښځي داسي کالي نه سي اغوستلای چي مړوند يا پښې دي ئې ښکاره سي.
انځور: picture-alliance/dpa/J. Moghimi
په ځينو رشتو کي د ښځو زده کړي منع دي
په ځينو رشتو کي د ښځو زده کړي منع دي او ويل کيږي چي دا يوازي د نارينه وو کار دئ. لکه د نفتو استخراج.