د متحده ایالاتو ولسمشر بایډن په سپینه ماڼۍ کې په خپله وینا کې د دغه هیواد د اقتصادي او بودیجې مسایلو وروسته په کابل کې د وضعیت په اړه وغږید. تر دې دمخه هغه د جې-۷، له غړو هیوادونو کاناډا، فرانسې، بریتانيا، ایټالیا، جاپان او آلمان سره په دې هکله غږیدلی وو.
لکه څرنګه چې انتظار کیده بایدن د اګست تر ۳۱مې نیټې پورې له افغانستان څخه د خپلو ځواکونو د رایستلو یادونه وکړه. له افغانستانه د رايستلو عملیاتو ته په کتو سره هغه یادونه وکړه «چې هر څومره ژر [دغه ماموریت] پای ته ورسوو، غوره ده.»
جو بایدن په خپله وینا کې ټینګار وکړ چې هره بله ورځ په کابل کې پاتې کیدل، د امریکایي ځواکونو پر وړاندې خطر زیاتوي. په دې ترڅ کې هغه د داعش د ځایي څانګې له لورې د یوه برید له ګواښ څخه یادونه وکړه. متحده ایالات د خپلو اتباعو او د هغوی د افغان همکارانو د تخلیې د عملیاتو له پاره لا هم ۵۸۰۰ ځواکونو په کابل کې لري.
انځور: Staff Sgt. Brandon Cribelar/U.S. Air Force/UPI Photo/Newscom/picture alliance خو بایدن په خپلو څرګندونو کې دا هم وویل چې د بهرنیو او دفاعي چارو وزارتونو ته یې سپارښتنه کړې ده چې د اړتیا په صورت کې د ځواکونو د رایستلو د مهال ویش د تنظیم له پاره پر بدیلو لارو چارو کار وکړي. د جي-۷، سلا مشورو ته په اشارې سره هغه وویل: «موږ ټول پر دې موافق یوو، چې زموږ هیڅ یو د طالبانو په خبرو اتکا نه کوو. موږ د هغوی د عمل پر اساس قضاوت کوو او موږ به د هرګام په هکله همغږي کوو.»
د بایدن په خبره دا پریکړنده ده چې ایا طالبان خپلو نړیوالو مکلفیتونو ته ژمن پاتېږي او د دې مخه نیسي چې افغانستان د «ترهګرۍ په اډه» وا نه وړي. د نړیوالو څارونکو په اند په راتلونکو ورځو کې به د طالبانو چلن فیصله کوونکی وي.
د امریکا متحده ایالاتو د ولسمشر په خبره د دغه هیواد په مرسته د اګست میاشتې له ۱۴مې نېټې څخه په مجموع کې ۷۰۷۰۰ کسان له افغانستان څخه رایستل شوي دي. کله چې هغه خپله وینا پای ته ورسوله، د ناستو خبریالانو یوې پوښتنې ته یې هم ځواب ور نه کړ.
زموږ له آرشیف څخه:
له کابل هوایي ډګر څخه د ائتلافي ځواکونو د همکارانو عکسونه
د ائتلاف ځواکونه د امريکا په رهبرۍ له افغانسنتان څخه د خپلو ځواکونو او سیمه ایزو همکارانو د چټک ويستلو هڅې کوي. د کابل له هوایي ډګر څخه د هغوی د اتباعو او سیمه ايزو همکارانو ليږدول په دی انځوريز راپور کې:
انځور: Francois Mori/AP Photo/picture alliance د آلمان پوځ د سه شنبې په ورځ د «ژغورلو» عملیات په نامه د آلماني اتباعو، د دوي له سمیه ايزو افغان همکارنو ليږدول پيل کړل. له دوي څخه يې يوه ډله د ازبکستان پلازمنينې تاشکند ته رسولي دي.
د آلمان دولت د يوې لوفت هانزا الوتکې په کرايه کولو سره دغه ژغورل شوي ډله چې ۱۳۰ کسان دي له تاشکند څخه د فرانکفورت هواي ډګر ته وليږدول. (عکس: تاشکند ته د رسیدلو پر مهال)
د جرمنیانو او افغانانو لومړني ډله وتوانيدل چې له افغانستان څخه ووځي. دوي د طالبانو له خوا د کابل ترنيولو وروسته د برلین په کوښښونو او زیار سره د چهارشنبې په ورځ د (اګست ۱۷) فرانکفورت هوایي ډګر کې الوتکه پر زمکه کښيناسته.
له دولتی الوتکي څخه د يو فرانسوي سرتیري عکس کې ښکاري چې له کابل څخه د شارل دوګل هوایي میدان ته رسیدلی دی. فرانسي له کابل څخه تر اضطراري وتلو وروسته خپل اتباع او سیمه ايز همکاران لومړی د ابوظبی نظامي هواي ډګر ته ولیږدول او له هغي ځاي څخه فرانسي ته.
په دویم عکس کي د چک جمهوریت الوتکه ښکاري چې ۸۷ اتباع او د هغوي سیمه ايز همکارانو ځانونه د کابل له هوایي ډګر څخه پراګ ته رسولي دي.
د استرالیا د پوځ هرکولس سی ۱۳۰ لمبر الوتکه کې د خپلو اتباعو او د هغوي همکارانو لومړني ډله له افغانستان څخه بهر او د دغه هېواد یوې پوځې آډي ته وليږدوله.
په عکس کي يوه هندي پوځي الوتکه ښودل کيږې چې پر افغانستان باندي د طالبانو له تسلط وروسته د کابل له هوای ډګر څخه خپل اتباع ليږدوي.
د ۲۲ زره کسانو د اخراج په اړه د امريکا بحثونه دوام لري. د امريکا دولت اعلان کړي دې چې د کابل په هوایي میدان کې يې د ځای پر ځای شویو سربازارنو شمير له څلورو څخه شپږ زره ته پورته کوي او په ساعت کی يو ځل الوتنه. په ورځ کې له پنځه زره څخه تر ۹ زره کسانو پورې له افغانستان څخه اخراجوي.
د کابل هوایي ډګر دا دی د امريکایي سربازانو په واک کې دې. د پنتاګون وياند ویلي چې د کابل په هوایي ډګر کي نظامي قوماندانان له طالبانو سره په مسقتیمه اړیکه کې دي، تر څو د نظم او د تاو تريخوالي څارنه وکړي.
د سپيڼې مانۍ امنيتي مشاور جيک سوليون مخکی ويلي وه، چې طالبانو له واشنګتن سره توافق کړي، چې هوایي ډګر ته د ملکي کسانو مخنيوی به نه کوی او له افغانستان څخه د وتلو شرايط ورته برابروي.
طالبان د هوایي ډګر کنترول په لاس کي لری.عینی شاهدانو ویلي چې دهغوی جنګیالی په تم ځای کې هوایي ډګر ته د خلکو د ننوتلو مخه نیسي او له هغوی سره له تاو تريخوالي کار اخلی.
د امريکا او لويديځو متحدو هېوادونو کوښښونه یې د افغانستان څخه د بهرنیانو او د دوی د همکارانو د وتلو پخاطر په داسی حال کي دوام لري، چې طالبانو عمومي بخښنه اعلان کړی ده. دوی ويلي چې د دولت ټول کارکونکي هغه که ښځې او نارينه دی پرته له ډار او ويرې څخه خپلو کارونو ته دې راوګرزي او خپلې ورځنۍ چاري دې پرمخ بوځې.
