د پاکستان حکومت او پولیسو، اسوشیتيد پریس خبري آژانس ته ویلي دي چې د دغه هیواد امنیتي ځواکونو د دوشنبې په شپه د بلوچستان ایالت په تربت کې د سمندري ځواکونو پر هوایي اډې وسله وال برید ناکامه کړی دی او څلور بریدګر یې وژلي دي. زیاته شوې ده چې په دې برید کې صدیقي هوایي اډې ته زیان نه دی رسیدلی.
مسئولینو وویل کله چې وسله والو د سمندري ځواکونو مرکز ته د ننوتلو هڅه وکړه له منځه یوړل شول. د بلوچ بیلتون غوښتونکي پوځ یا بلوچ لبریشن آرمي (BLA) منع کړای شوي ډلې د دې برید مسئولیت منلی دی.
د پاکستان تر څنګ امریکا او بریتانیې هم د بلوچ بیلتون غوښتونکي پوځ یو ترهګر سازمان بللی دی.
تر اوسه پورې ترلاسه شوي معلومات څه دي؟ د پاکستاني رسنیو د رپوټونو په حواله دغه پيښه د دوشنبې په شپه شا او خوا ۱۰:۳۰ دقیقو له تربت ښار څخه ۱۲ کیلومتره لیري صدیقي ایئر بیس کې رامنځه شوه.
د پولیس چارواکو په وینا بریدګرو د «نیول بیس» د عمومي دروازې څخه د ننوتلو کوښښ وکړ چې په دې جریان کې د چاودنو او شدیدو ډزو غږونه اوریدل کیدل او له امله یې په سیمه کې سخته ویره خپره شوې وه. وروسته بیا په ډیر شمیر کې پولیس او پوځ را ورسیدل او ټوله سیمه یې محاصره کړه.
په بلوچستان کې هزاره لږکۍ: ویره، حوصله او پر ځان باور
هغه هزاره ګان چې د پاکستان په بلوچستان ایالت کې ژوند کوي، د ترهګرو د بریدونو له ویرې مجبوره دي ځانونه د لوړو دیوالونو تر شا پټ کړي. خو سربیره پر دې د دې اقلیت پورې اړوندې ټولنې خپل دود دستور او کلتور ساتلی دی. انځور: Reuters/A. Soomro د هزاره لږکۍ سوداګر د کویټې ښار د مرکزي مارکیټ پر لور روان دي. د دوی د استوګنې د سیمي چارچاپيره یو لوی دیوال درول شوی، څو دوی د ترهګرو له بریدونو وژغوري. مارکیټ ته د تګ راتګ پر مهال دوی د پاکستاني پوځیانو له خوا بدرقه کیږي.
انځور: Getty Images/AFP/B. Khan هزاره ګان د نسل له پلوه د افغانستان یوه قومي ډله ده، خو نږدې یو میلیونه هزاګان په پاکستان کې میشت دي او دغه هیواد خپل ټاټوبی بولي. په لسګونو هزاګان د پاکستان په پوځ کې دنده ترسره کوي او د دوی د استوګنې په مختلفو سیمو کې د پاکستان بیرغ تر سترګو کیږي. دوی زیاتره د کویټې په هزاره او مري آباد ټاون کې میشت دي.
انځور: Reuters/A. Soomro نويد علي پر خپلې سیني لیکلي دي«پر خپل طاقت باور ولره». د دې یو هدف د بهرنیو بریدونو پر وړاندې مقاومت کول هم دی. ۲۳ کلن نويد په هزاره ټاون کې د« بدن ښکلاء» ورزش کوي.
انځور: Reuters/A. Soomro په سوله ایزه توګه له ځان څخه دفاع هرکله چې هزاره ګان د خپلو حقونو او حفاظت له پاره احتجاج کوي په پر امنه طریقه یي کوي. «هزاره دیموکراتیک ګوند» په سوله ایزه توګه د احتجاج پر سیاست باور لري. دوی په ایالتي پارلمان کې دوه چوکۍ لري. د کونفو ورزش استاد مبارک علي په خبره له امن سره به د هزاګانو په محبت کې کمبود رامنځته نه شي.
انځور: Reuters/A. Soomro ۳۰ کلن وکیل او د بشري حقونو کارکونکی سردار سهیل له خپلې مور سره د سحر چای یا ناشتې پر مهال وایي:«مونږ د څو کلونو راهیسې د محاصرې په وضعیت کې ژوند کوو. زمونږ د حفاظت له پاره شاوخوا امنیتي پوستې جوړې شوي دي چې له امله یي مونږ له نورو سیمو څخه جلا شوي یو.»
انځور: Reuters/A. Soomro هزاره نسل د مغولستان سیمې پورې تعلق لري نو له همدې امله دوی له لیري ځایه له څیرو څخه پيژندل کیږي چې ترهګر له دې ځانګړتیا ګټه پورته کوي. سردار سهیل له کوره د وتلو پر مهال همیشه خپله توفنچه له ځان سره وړي. سردار سهیل وایي چې د دې ایمان ورته قوت وربخښي او له کوره د وتلو پر مهال تل د خپلې مور لاسونه ښکولوي.
انځور: Reuters/A. Soomro په کویټه کې میشت هزاره ګان خپل تاریخ، موسیقۍ او کلتور ته ډیر ارزښت ورکوي. د بلوچستان وزیر اعلی جام کمال خان د جون میاشتې په پای کې د همداسې یوې کلتوري میلې پرانیسته وکړه. کمال خان او د دغو مراسمو نورو ګډون کونکو د هزاره ګانو دودیزې خولې په سر کړې وې.
انځور: Reuters/A. Soomro دودونه نوي نسل ته سپارل کیږي په دې دودیزه میله کې یوه کوچنۍ نجلۍ لیدل کیږي چې خامک دوزي کوي. په داسې حال کې چې له دودیزو جامو سره دا پخپله هم د هنر یوه نمونه ښکاري.
انځور: Reuters/A. Soomro د محمد آصف له نظره تعلیم تر ټولو مهم دی. هغه په مري آباد کې یو ښوونځي جوړ کړی دی. ماشومان د سحر د دعاء له پاره راټول شوي دي. د محمد آصف په حواله هغه د تنکیو ځوانانو له پاره په ټولنه کې د ښه فرصتونو د پيدا کولو په لټه کې دی.
انځور: Reuters/A. Soomro د ماري آباد په سیمه کې د دې ماشومې راتلونکی یوازې او یوازې پر دوی د ترسره کیدونکو بریدونو په بندیدلو پورې منحصره ده. د هزازه لږکۍ آزادي او حفاظت د دوی د روښانه مستقبل ضمانت کولی شي.
انځور: Reuters/A. Soomro
امنیتي سرچینې وایي چې له څلورو څخه تر شپږو پورې وسله والو د هوایي اډې له شمالي لورې څخه نیول بیس ته د ننوتلو هڅه وکړه چې ناکامه کړای شوه. په دې برید کې سمندري تاسیساتو او حساسو وسایلو ته کوم زیان نه دی اوښتی.
د بلوچ بیلتون غوښتونکو د مجید بریګیډ ادعا بلوچ بیلتون غوښتونکي پوځ په یوه اعلامیه کې ویلي دي چې د مجید پریګیډ جنګیالیو د دوشنبې په شپه لس بجې په تربت کې پر نیول ائیربیس د برید کولو له پاره ور ننوتل. په اعلامیه کې ادعا شوې ده چې وسله والو د دغې اډې تر لسو ډیر کارمندان وژلي دي.
تربت د بلوچستان په شورش ځپلو سیمو کې شمیرل کیږي چیرې چې مخکې تر دې هم بلوچ بیلتون غوښتونکو ډلو پر امنیتي ځواکونو خونړي بریدونه کړي دي.
پنځه ورځې مخکې هم د ګوادر بندر د استوګنې پر کمپلکس برید شوی وو چې پکې ټول اته بریدګر او دوه امنیتي کارکوونکي پکې ووژل شول. د هغې برید مسئولیت هم بي ایل ای پر غاړه واخيست.
په ۲۰۱۸م کال کې هم د بلوچستان په سویلي ولسوالۍ کیچ کې د برید په ترڅ کې په مجموع کې د پاکستان د امنیتي ځواکونو ۲۱ کسان ووژل شول، په ځوابي برید کې بیا ۴ تنه بریدګر هم لمنځه وړل شول.
تیر کال په تربت کې یوې ښځې د (FC) ځواکونو پر موټر ځانمرګی برید وکړ چې د بریګر په ګډون پکې دوه کسان ووژل شول او درې نور ټپیان شول.
آژانسونه: ش.ن/ ن.ز