پهبنګله دیش کې د انتخاباتو په جریان کې د تاوتریخوالي د ویرې د یکشنبې ورځې په ټاکنو کې د تیرو انتخاباتو په پرتله د رای ورکوونکو ګډون خورا کم وو.
د اپوزیسیون تر ټولو ستر ګوند BNP د انتخاباتو په بایکاټ کولو سره، د ټاکنو پایلې تر پوښتنې لاندې راوستلي دي. د یکشنبې په ورځ د رای ورکونې بهیر تر بشپړیدو وروسته د رایو شمیرنه پیل شوې ده.
د بنګله دیش د ټاکنو کمیسیون په حواله د رای ورکونې بهیر له بشپړیدو یو ساعت مخکې پورې په انتخاباتو د خلکو د مشارکت کچه ۲۷،۱۵ سلنه وه. دا شمیر د ۲۰۱۸م کال د عمومي ټاکنو په پرتله چې په هغه وخت کې د رای ورکوونکو د مشارکت کچه ۸۰ سلنه وه، ډیر کم دی.
په بنګله دیش کې د اپوزیسیون ګوندونو دغه ټاکنې تحریم کړي دي چې وروسته له هغې تمه کیږي لومړۍ وزیره شیخ حسینه به په پرله پسې ډول د څلورم او په مجموع کې د پنځم ځل له پاره د صدارت مقام ته ورسیږي.
د یکشنې په ورځ په مجموع کې ټاکنې د امنیت په فضا کې ترسره شوې، خو په ځینو ځایونو کې بیا د تاوتریخوالي او د رای ورکونې په بهیر کې د خنډونو په هکله رپوټونه ورکړل شوي دي.
بنګله دیش ته د روهنګیايي مسلمانانو تیښته
روهنګیايي مسلمانان په میانمار کې د جګړو څخه بنګله دیش ته پناه وړي. ملګرو ملتونو له بنګله دیش غوښتي چې دوی ته پناه ورکړي خو دوی بیا هم خپل هیواد ته په تګ اړ کیږي. د میانمار حکومت روهنګیايي لږکي ناقانونه مهاجرین ګڼي.
د میانمار په شمال کې د روهنګیايي یاغیانو له خوا د میانمار پر ځواکونو باندې یو لړ بریدونه ترسره شول. تر دغو بریدونو وروسته د میانمار ځواکونو د دوی پر وړاندې عملیات پېل کړل چې له امله یې د سیمې زرګونه اوسیدونکي اړ شول چې بنګله دیش ته وتښتي. د میانمار په دې اخ او ډب کې چې زیاتره اوسیدونکي یې بدایان دي، شاوخوا ۱۰۰ کسان وژل هم شوي دي.
په انځور کې یوه مور او پلار له اغیزن سیم څخه بنګله دیش ته د خپل ماشوم د تیرولو په حال کې دي. میانمار پر روهنګیايي بلواګرو تور پورې کوي چې د ماونګداو د ښار اووه کلي، یوه امنیتي پوسته او د ښار ځینې برخې یې سوځولي دي.
انځور: Getty Images/R.Asadبودايي بې ځایه شوي جنوب خوا ته ځي
د میانمار د ځواکونو د پوځي عملیاتو له امله زرګونه بودايان هم اړ شوي چې له خپلو سیمو وتښتي. د راخین ښار د بودایانو او د روهنګیايي مسلمانانو ترمنځ د اوږدو کړکیچونو له امله په ۲۰۱۲م کال کې ډیرې وینې تویې شوي دي. د راخین بودایان تر جګړو وروسته له ممکنه ویرې دې ته اړ شول چې خپلې سیمې پریږدي او په جنوب کې داسې سیمو ته پناه یوسې چې زیاتره یې بودایان دي.
انځور: picture-alliance/dpaد بنګله دیش پوله ساتونکي له پولې څخه د تیریدونکو کسانو مخه نیسي. زرګونه روهنګیایان د جګړو له ویرې تیښتې ته اړ شوي او تر اوسه پورې نږدې ۳۰۰۰ روهنګیایان بنګله دیش ته رسیدلي دي. د ملګرو ملتونو سرمنشي انتونیو ګوتيریس له بنګله دیش څخه غوښتي چې روهنګیايي مهاجرو ته اجازه ورکړي خو ډهاکه وايي چې له دې ډیر مهاجر نه شي منلی.
انځور: Reuters/M. Ponir Hossainپه بنګله دیش کې د یوه نړیوال مرستندویه سازمان یو کارکوونکی وايي چې «موږ وینو چې زیاتره روهنګیا ناروغ دي. دوی له دې امله ناروغ دي چې مخکې له دې چې بنګلدیش ته داخل شي، دوی په پوله کې بند پاتې وو. زیاتره یې میرمنې او ماشومان دي.» بل لوري ته بیا روهنګیا لږکي وايي چې دوی په میانمار کې له پیړیو راهیسې ژوند کوي، خو دغه هیواد دوی ته تابعیت نه ورکوي او دوی د ناقانونه مهاجرینو په توګه پیژني.
انځور: picture-alliance/dpa/M.Alamپه بنګله دیش کې هم نه قبلیږي
د روهنګیا مسلمان لږکیو یوه ډله مهاجر د بنګله دیش په کوکس کې د مهاجرینو په یوه کمپ کې په مؤقت ډول میشت دي. د بنګله دیش د حکومت پلان دا دی چې دوی یوې لرې پروت ټاپو ته انتقال کړي چې زیاتره وخت د تندو بادونو له امله د اوبو د لوړیدو له خطر سره هم مخ وي. له دې دا ښکاري چې بنګله دیش هم نه غواړي دوی ته په خپله خاوره کې ځای ورکړي.
انځور: Reuters/M. P. Hossainد روهنګیا لږکیو ماشومان په داسې خاوره کې چې د هیڅ هیواد هم نه ده، د اوبو په منځ کې د بنګلدیش په لور خپله لار لنډوي. اټکل کیږي چې شاوخوا ۶ زره روهنګیا لږکي د بنګله دیش پولې ته څیرمه بند پاتې دي.
انځور: Reuters/M. Ponir Hossain د جنوبي آسیان نږدې ۱۷۰ میلیونه نفوس لرونکي دغه هیواد کې، سهار ۸ بجې رای ورکونه پیل او د مادزیګر تر ۵ بجو پورې یې دوام وکړ.
د ۳۰۰ پارلماني چوکیو له پاره په مستقیم ډول د نږدې ۲۰۰۰ نوماندانو ترمنځ سیالي ترسره شوه.
بنګله دیش اوسمهال له سیاسي کړکیچ سره مخامخ دی، ځکه سیاسي مخالفین د ټاکنو اعتبار تر پوښتنې لاندې راولي. له ټاکنو مخکې د خراب اقتصادي وضعیت، بشري حقونو تر پښو لاندې کیدو او د اپوزیسیون د سرکوب کولو پر ضد مظاهرو له کبله دغه هیواد ډیر اغیزمن شوی دی.
د جامو صنعت چې د دغه هیواد د کلني صادراتو ۸۵ سلنه برخه تشکیلوي، د کارګرانو د معاشاتو ټاکلو په برخه کې له رکود سره مخامخ دی او د خوراکي توکو په بیو کې د پام وړ زیاتوالی رامنځته شوی دی.
د BNP ګوند له شنبې ورځې راهیسې د دوه ورځني عمومي اعتصاب اعلان کړی دی. د دې ترڅنګ دغه ګوند د شیخ حسینېد استعفا او د انتخاباتو ترسره کولو له پاره د یوې بې طرفې مرجع رامنځته کولو غوښتنه کړې ده.
د یادونې وړ ده چې د دوو ځواکمنو ښځو حسینه واجد او خالده ضیاء ترمنځ دښمنۍ په دغه هیواد کې سیاسي درځ رامنځته کړی دی. د خالده ضیاء زوی طارق رحمن چې اوسمهال په لندن کې د جلاوطنۍ شپې ورځې تیروي، د BNP ګوند سرپرست مشر دی.
تمه کیږي چې د ټاکنو ابتدایي پایلې به د دوشنبې په ورځ اعلان شي.
خان شکور: ش.ن/ خ.ح
آیا دا د شیخ حسینه وروستۍ کاري دوره ده؟