د کابل اوسیدونکي د برق د کمبود څخه په تشویش کي دي او وايي، چي همدااوس هم په ۲۴ ساعتونو کي ۸ ساعته برق نه لري. د وارداتي برق په کمبود سره به پر کابل باندي نوره هم ډیره تاریکه جوړه سي.
د کابل یو اوسیدونکی ناصر وايي، چي«د افغانستان دولت د بین المللي ټولني لخوا پر ميلیاردونو کومک سربیره په تیرو ۱۹ کلونو کي په افغانستان کي دننه د برق د تأمین په خطر اساسي کارونه نه دي کړي او دغه هیواد له خارج څخه په صادراتي برق مرتبط دی. دا نو طبیعي خبره ده، چي هر وخت چي هغوی وغواړي کولای سي خپل برق پر افغانستان باندي قطع کړي.»
پر ورته موضوع زمونږ له آرشیف څخه انځوریز رپوټ:
انځورونه: په افغانستان کې برېښنا توليدونکي بندونه
د سلما بند د جوړېدو کار تر اتو کلونو وروسته بشپړ شو. دغه بند به د زرونو هکتاره ځمکي پر اوبولو سربيره ۴۲ میګاواته بريښنا هم تولید کړي. په افغانستان کې نور کوم بندونه بريښنا تولیدوي؟
انځور: DW/R.Elham
سلما بند
پر هریرود باندي د سلما بند د جوړولو چاري په ۲۰۰۵م کال کې د هندوستان هيواد په مرسته پیل شوې. پر دغه بند ۳۰۰ میلیونه ډالره لگښت راغلی او د ۲۰۱۵م کال په جولای میاشت کې پرانیستل شو. سلما بند ۶۴۹ میلیونه متر مکعبه اوبه زېرمه کوي او د درو توربینونو تر نصبیدو وروسته به ۴۲ میګاواته بریښنا توليد کړي.
انځور: DW/H. Hashimi
کجکي بند
د کجکي بند د جوړولو چارې په ۱۹۵۰م کال کې د امریکایي انجنرانو له خوا د هلمند پر سیند باندي پیل شوې. په لومړي سر کې دغه بند یوازي ۱۶ میګاواته بریښنا تولیدوله خو بیا وروسته دوهم توربين هم باندي کښېښول شو چې د بریښنا تولید يې ډېر شو. په ۲۰۱۴م کال کې پر دغه بند د دریم توبین د نصبیدو کار پیل شوی وو خو د نا امنيو له وجي بيرته وځنډېد. که دريم توربين پرکښېښول شي نو د بریښنا د تولید کچه به ۵۴ میګاواټه شي.
انځور: DW/R.Elham
د هلې بند
دغه بند د ۱۹۵۰ او ۱۹۵۲ کلونو تر منځ په کندهار کې د ارغنداب پر رود باندي جوړ شوی دی چې اوس یوازي په سیمه کې د زراعتي ځمکو د اوبولو له پاره کاریږي. له څو کلونو راهیسې د دې بند د جوړیدو خبري رواني دي خو د امنيتي لاملونو له کبله هغه بيرته ځنډول کيږي.
انځور: Getty Images/AFP/P. Baz
د نغلو بند
د نغلو بند د کابل په ۴۰ کیلومترۍ کې دی او په افغانستان کې د بریښنا د تولید تر ټولو لوی بند بلل کیږي. دغه بند د پخواني شوروي اتحاد له خوا د ۱۹۶۰ او ۱۹۶۸ کلونو تر منځ جوړ شوی دی. دغه بند د ۱۰۰ میګاواته بریښنا د تولید ظرفیت لري او د کابل ډیره برېښنا د همدې بند له خوا برابریږي. انځور د کابل په ترخیلو کې د بريښنا ستیشن.
انځور: Getty Images/J. Moore
د چک وردگ بند
په میدان وردگو ولایت کې دغه بند د لوګر پر سیند جوړ شوی دی. دغه بند په ۱۹۳۸م کال کې د آلمانیانو له خوا جوړ شوی دی چې په افغانستان کې تر ټولو ډیر زوړ بند بلل کیږي. د دغه بند ډیره تولید شوي برېښنا کابل ته لیږدول کیږي. انځور د وردک ولایت یوه سمسوره سیمه.
انځور: Getty Images/AFP/M. Hossaini
د درونټې بند
دغه بند د کابل پر سیند باندې په ۱۹۶۴م کلونو کې د پخواني شوروي اتحاد په مرسته جوړ شوی دی. په اصل کې دغه بند تر ۴۰ میګاواتو د ډیري برېښنا د تولیدولو ظرفیت لري خو د افغانستان کورنۍ جګړې له کبله یې د بریښنا د تولید کچه کښته ده.
انځور: Getty Images/AFP/N. Shirzada
د برېښنا ستونزه
افغانستان اوس د خپلي اړتیا ډېره بریښنا له بهر څخه واردوي. خو دغه هیواد د اوبو زېرمي لري او د بندونو د جوړیدو په صورت کې کولای شي د خپلې اړتیا بریښنا تولید کړي.
انځور: Getty Images/J. Moore
د اوبو بندونه
پر دغو بندونو سربیره په افغانستان کې ډیر داسې بندونه شته چې یوازي د اوبو ذخیره کولو په موخه جوړ شوي دي او پریښنا نه تولیدوي. په دغو کې بند امیر، د قرغې بند، د شاه و عروس بند او نور شامل دي.
انځور: Getty Images/AFP/N. Shirzada
انځورونه1 | 8
یو بل تن شعیب وايي:«زه د میدان وردګ ولایت یم او د خپل ولایت څخه کابل ته راغلی یم، چي د برق رڼا ته درس ووایم، خو په کابل کي منظم برق نه سته. له تاجيکستان څخه د برق په قطع کیدو سره به دغه مشکل نور هم ډیر سي. په ۲۱ قرن کي د دغه ډول مشکل موجودیت د افغانستان د دولت له پاره شرم دی.»
د افغانستان د پارلمان لومړی مرستیال، محمد میرزا کټوازي دویچه ویلي ته وویل چي «د کابل په صنعتي پارک کي په سل هاوو کوچنۍ فابریکې فعالیت کوي، چي که د برق له کمبود سره مخامخي سي، ډیر مشکلات به رامنځته کړي.»
کټوازي له حکومت څخه وغوښتل، چي د ملي سترخوان په نامه ۲۴۴ ميلیونه ډالره بودجه چي پارلمان هغه رد کړې هم ده، د برق د یوه بند د جوړیدو له پاره اختصاص کړي، تر څو افغانستان په اینده کي د صادراتي برق د انحصار څخه خلاص سي.
