آیا بورکیني خلکو، د فرانسې ټولنې او آن اروپایي ارزښتونو ته ګواښ رامنځ ته کوي؟ څو اوونۍ وړاندې به هر عاقل سړي د دې پوښتنې په ځواب کې خپل سر د منفي ځواب په توګه ښورولی وو.
خو په اروپا کې د ترهګرۍ او ښي اړخو نظریاتو له ودې سره داسې ښکاري چې استدلال له منځه ځي. دا په داسې حال کې ده چې په فرانسې کې د ښځو د لامبو او ترهګریزو بریدونو تر منځ هیڅ اړیکه نه شته.
وسلې د ټوټې پر وړاندې
خو بیا هم په وسلو سمبالو پولیسو د فرانسې په ۳۰ برخو کې پر سواحلو باندې ګزمې کولې چې دا بندیز پلي کړي. هغوی له میرمنو څخه غوښتل چې خپل لستوڼې لرونکې چامې وباسي او که نه نو د جریمې ورکولو ته به اړ شي. دا د هغو کسانو له پاره چې دا کار یې باید کړی وای، شرموونکی بهیر او د اسلامپالو بنسټپالو له پاره د پروپاګندا یوه وسیله وه.
د آلمان ږغ همکار مارتين مُنو
د «بورکیني» اصطیلاح په کوم فرمان کې نه تر سترګو کیږي. په حقیقت کې خلکو ته ویل شوي دي چې که هغوی مناسبې جامې پر تن نه کړي چې له اخلاق سره برابرې وي او د سیکولاریزم درناوی وکړي، نو هغوی ته به په عمومي سواحلو کې د لامبو اجازه ور نه کړل شي. همدې موضوع د پخپل سر قوانینو رامنځ ته کولو ته لاره هواره کړه. آن هغه ښځې چې بورکیني نه پر تن کوي او یوازې په ساحل کې له اوږدو جامو او ټیکریو سره غځیږي، هم په یوه هدف باندې بدلې شوې دي.
په دې ترتیب سره نو که یوه ښځه ان له لمر سره حساسیت هم ولري، نو کیدای شي چې یو احتمالي خلاف کار ترسره کړي.
له اخلاق سره برابر – په بیلا بیلو برخو کې
«له اخلاق سره برابر» عبارت په ډیر شمیر مسلمانو هیوادونو کې هم کارول کیږي چې ښځې وهڅوي ترڅو د امکان تر حده پورې خپل بدن پټ کړي. د دې استدلال له مخې هر هغه ښځه چې په ساحل کې پرته وي، یا خو یوه بدکاره او یا هم ترهګره ښځه ده. نامعقولې نړۍ ته ښه راغلاست یا د نارینه و غوره ګڼونکې باریک فکرې نړۍ ته ښه راغلاست!
تاسو کولای شي د ولسپالو د نظریو له خوا د سیاسي فرهنګ د رامنځ ته کیدو بهیر لیدلی شئ. په اصل کې باید دغه سیاسي فرهنګ د فرانسې د آزادي، مساوات او ورورګلوي د نظریاتو له مخې جوړ شي.
نیوکلاس سرکوزي چې غواړي بیا د فرانسې ولسمشري ته ورسیږي، له ښي اړخو نظریاتو ځان نه پر شا کوی. دا کار د فرانسې سوسیالیست ولسمشر، او مانویل والز چې پر بورکیني د بندیز یو وړاندیز کوونی دی، هم نه کوي. دا ښيي چې د فرانسي د ملي جبهې مشره مرین له پین، څرنګه یو بشپړ سیاسي ډله یوې خوا ته له ځان سره وړي.
آزادي او فارغه وخت
سړی باید د فرانسې د سترې محکمې له قاضیانو مننه وکړي چې پر بورکینې باندې لګیدلی بندیز یې له منځه یووړ. که څه هم دغه پریکړه موقتي دی. هغوی خپل نظر په واضح ډول ووایه: دغه فرمان شخصي او مذهبي آزادی له ستونزو سره مخامخوي.
د اساسي قانون پر بنسټ ولاړه یوه آزاده ټولنه باید پریکړه و نه کړي چې وګړي یې څه ډول جامې پر تن کړي، که څه هم د جامو اغوستلو قوانین کیدای شي چې له پولیسو، پوځ، محکمو او ښوونځو سره مرسته وکړي. خو په عامه ځایونو او په خاصه توګه په سواحلو کې چې د تفریح ځای دی، دا یو اقتداري چلن بلل کیږي. داسي یوه دیموکراسي چې دې کار ته مخه کړي، د ناکامۍ په لور روانه ده.
پر ورته موضوع یو انځوريز البوم زموږ له آرشيف څخه:
ايراني نارينه ؤ ولي حجاب اغوستل پېل کړي دي؟
د هغو ايراني نارينه ؤ عکسونه په ټولنيزو رسنيو کي منتشر سوي دي، چي د ښځو په څېر حجابونه يې کړي دي. دا چي دغو نارينه ؤ ولي حجابونه کړي دي، په دغه انځوريز البوم کي یې کتلای او لوستلای سئ:
انځور: facebook/my stealthy freedom
په ټولنيزو رسنيو کي دوه هېشټېګونو ډېر محبوبيت تر لاسه کړی دی. دغه دوه هېشټېګونه د «#مردان_باحجاب » او «MenInHijab#» څخه عبارت دي. ګڼ شمېر ايراني نارينه ؤ د يادو هېشټېګونو سره خپل داسي انځورونه پر ټولنيزو رسنيو خپاره کړي دي، چي پکښي حجابونه يې پر سر دي.
انځور: facebook/my stealthy freedom
دغه نارينه چي د حجاب سره خپل انځورونه ټولنيزو رسنيو ته لېږدوي، غواړي چي د نړيوالو رسنيو پام ځان ته واړوي. هغوی په دغه کار په ايران کي د ښځو له پاره د حجاب د مکلفيت پر ضد د احتجاج په توګه کوي. دا چي هغوی د خپلو ماينو، مېندو او خويندو تر څنګ په حجاب کي انځور اخلي، غواړي د «غيرت» د لغت معنی ته تغير ورکړي.
انځور: facebook/my stealthy freedom
زياترو دغو باحجابه ايراني نارينه ؤ پر «غيرت» لغت او د هغه پر معنی تبصرې کړي دي. هغوی ليکي چي د مېندو، خوېندو او ماينو پر سر د حجاب نشته والی د هغوی د بې غيرتۍ معنی نه ورکوي. هغوی احتجاج کوي چي د ايران دولت د تيرو ۳۸ کالو راهيسي مېرمني په حجاب مکلفه کړي دي.
انځور: facebook/my stealthy freedom
په دغه انځور کي ولاړ نارينه د خپل انځور سره ليکلي چي په ایرانۍ ټولنه کي د غيرت له لغت څخه غلطه معنی اخيستل کيږي.
انځور: facebook/my stealthy freedom
مسيح علي نژاد چي دوه کاله تر مخه يې د « آزادیهای یواشکی» په نوم کامپاين پېل کړی ؤ، د ښځو د اجباري حجاب پر ضد په خپل دغه کامپاين کي بريالی دی او د رسنيو توجه يې دغې موضوع ته جلب کړې ده. نوموړي د آلمان ږغ سره په خبرو کي وويل چي په دغه موضوع کي د رسنيو لېوالتيا زياته ده.
انځور: facebook/my stealthy freedom
د مسيح علي نژاد په وينا حجاب د يوازي د مېرمنو موضوع نه دی. هغه وايي چي دغه د بشپړه ټولني له پاره يوه موضوع ده. د نوموړي په وینا دا هغه موضوع ده چي و نارينه ؤ ته هم مواجه ده او دغه خپاره سوي انځورونه ورباندي دلالت کوي.
انځور: facebook/my stealthy freedom
د هغه باوجوده چي د حجاب موضوع يوازي د ايران د زنانه ؤ ستونزه نه ده، خو هر وخت چي دغه موضوع راپورته سي نو ورباندي انتقاد کيږي چي په ايران کي تر دغه نوري لويي ستونزي سته.
انځور: facebook/my stealthy freedom
کومي پيغلي چي دغه انځور خپور کړی دی، ورسره ليکلي يې دي چي له خپل پلار او ورو څخه يې هيله وکړه چي په حجاب کي په انځور اخيستلو سره ورسره په کامپاين کي مرسته وکړي. هغه وايي چي هغوی چي کله حجابونه واخوستل نو لومړی يې ډېر وخندل خو وروسته يې په يوه دقيقه کي خولې وکړې او ويې ويل چي ښځي دغه څنګه برداشتوي.
انځور: facebook/my stealthy freedom
د دغه کامپاين ملاتړي وايي چي نړۍ د ايران د نارينه ؤ په هکله دا نظر لري چي هغوی خپلي ښځي حتی بېله د هغوی د اجازې د سفر اجازه نه ري، بېله د نارينه ؤ د رضا پاسپورټ نه سي اخيستلای او يا لوڅ لباس واغوندي. له همدې کبله هغوی وايي چي حجاب يوازي د ښځو ستونزه نه ده.
انځور: facebook/my stealthy freedom
د دغه کامپاین ملاتړ کوونکي هغه ايراني نارينه دي چي هيڅ وخت په داخلي رسنيو کي يې سهم نه دی درلودلی.
انځور: facebook/my stealthy freedom
علي نژاد وايي: «په رشتيا چي حيران يم چي د ايران نارينه څنګه وتوانېدل چي د ايران له دننه څخه خپل انځورونه او اوازونه د نړۍ لويو رسنيو ته ورسوي.»
انځور: facebook/my stealthy freedom
«نن مي دغه عکس په سيسنګان کي واخيست. په انځور کي راسره زما د عمه زوی چي خور يې تر څنګ ده، راسره مرسته وکړه. په دې هيله چي د ايران نارينه يوه ورځ سره يوځای سي او ښځي د خپل حرمت او د انتخاب حق ولري.»
انځور: facebook/my stealthy freedom
فرانسوي، بلجيمي او هالندي رسنيو د دغه کامپاين په تړاو راپورونه خپاره کړي دي. د دې تر څنګ په اېټاليا کي د ريپوبليکا ورځپاڼي هم په دې هکله مطلب خپور کړی دی. يو شمېر نورو نړيوالو رسنيو هم دغې موضوع ته انعکاس ورکړی دی.
انځور: facebook/my stealthy freedom
علي نژدا وايي چي په خپل دغه کامپاين سره خلک پوه کړي چي که خپله يو شم نه بلوي نو دي نور شمونه هم نه وژني.
انځور: facebook/my stealthy freedom
دغه ځوان چي په خپل انځور يې په حجاب کي خپور کړی دی، ورسره ليکلي يې دي: «زما خور مجبوره ده چي شپه او ورځ په دغه بڼه ظاهره سي، چي ما يې صرف يوه لحظه تجربه کړله. اجبار انسان د خپل اصلي ځان څخه ليري کوي.»
انځور: facebook/my stealthy freedom
دغه پلار او زوی هم په حجاب کي خپل انځور خپور کړی او وسره ليکلي يې دي: «بعضو په فيسبوک کي ليکلي چي غيرت اجازه نه راکوي چي د خپل ژوند د ملګرې سره انځور واخلو... موږ د خپلو مېندو او خوېندو سره د تر سره کېدونکي ستم څخه رنج وړو.»
