دونالد ترمپ، امريکا ته د مهاجرو او ځينو اسلامي هيوادونو د وګړو پر سفر د بندیز پر خپله پريکړه ټينګ ولاړ دی او له سرغړونکو سره کلک چلند کوي. د عدليې د سرپرستي وزیرې تر ګوښه کولو وروسته هغه يو بل لوی چارواکی هم ګوښه کړی.
انځور: Getty Images/P. Marovich
اعلان
ګوښه کړل شوي سرپرسته وزیره سيلي يتز، او د مهاجرينو او ګمرکي ادارې سرپرست دانيل راګدال، د پخواني ولسمشر بارک اوباما، د حکومت غړي ول.
د سپينې ماڼۍ له خوا ويل شوي: «د عدلیې وزیري سيلي يتز، د قانوني امر له تطبيقولو څخه په ډډه کولو سره له وزارت سره خيانت کړی دی.»
يتز د ولسمشر ترمپ له خوا د يوه فرمان له مخې پر مهاجرو او امريکا ته د اوو اسلامي هيوادونو د وګړو پر سفر بندیز تر پوښتني لاندي نيولی وو. دې د خپل وزارت وکيلانو ته لارښونه کړې وه چې د ولسمشر له امر دفاع ونه کړي.
یتز د ولسمشر اوباما، له خوا د مرستيالي څارنوالي په توګه ګومارل شوې وه. نوي حکومت له نوموړي څخه غوښتنه کړې وه چې د عدلیې د نوي وزیر په توګه د جيف سيشن، تر ټاکل کيدو پورې دې خپل کار ته دوام ورکړي.
اوس دينا بوينت، د امريکا نوی سرپرست لوی څارنوال د عدلیې وزیر په توګه نومول شوی دی. د ورجينيا ايالت نوموړي څارنوال د ترمپ د لانجمن فرمان ملاتړ کړی او د څوکۍ تر سنبالولو سملاسي وروسته یې د يتز لارښونه لغو کړې ده. ده د عدلیې وزارت کارکونکو ته امر کړې چې «خپل مکلفيت» دې پر ځای کړي او د ولسمشر د «قانوني لارښونو» دفاع دي وکړي.
د قاضۍ استدلال دا دئ چي خپلو هيوادونو ته ددغو کسانو بيرته لېږل کيدای سي «د پام وړ زيانونه» ولري.
انځور: picture alliance/AP Photo/C. Ruttle
خو مېرمن دانلی په دې اړه چي د ترمپ دغه فرمان د امريکا متحدو ايالاتو له قانون څخه سرغړونه ده، حکم نه دی صادر کړی. پتېيل سوې ده چي دغه محکمه به په فيبروري مياشت کي بيا سره کښېني.
انځور: picture alliance/AP Photo/Jae S. Lee
په امریکا کي د مهاجرو په برخه کي يوه وکيل ځينو رسنيو ته ويلي دي چي د هغو کسانو فېسبوک پاڼي هم کتل سوي دي چي د ترمپ له فرمان سره سم په هوايي ډگرونو کي بند پاته دي.
انځور: picture alliance/AP Photo/C. Ruttle
د اينديپندنت ورځپاڼي د راپور له مخي د امريکا سرحدي مسئولان په هوايي ډگرونو کي د ورننوتونکو کسان فېسبوک پاڼي د هغوی د سياسي درځ په موخه گوري.
انځور: picture alliance/AP Photo/C. Ruttle
د مهاجرو چارو يوې وکيلي اينديپندنت ورځپاڼي ته ويلي دي چي دا خبره ده چي امریکا ته حتی د داسي کسانو د ننوتلو مخنيوی سوی دی چي گرين کارت، اقامت او د کار اجازه ئې لرله.
انځور: picture alliance/AP Photo/C. Ruttle
هغې دغه وضعيت ډېر «دردوونکی» بللی. په امریکا متحدو ايالاتو کي د مهاجرو په برخه کي څو سازمانونو او د مدني آزاديو اتحاديې (ACLA) د دوو عراقیانو چي په امریکا کي د اقامت اجازه لري، پر ترمپ باندي دعوی کړې. د دغو دوو عراقيانو يو ئې د دولت کارکوونکی دی. دغه دواړه عراقيان د نيويارک په جان اف کندي هوايي ډگر کي د ترمپ د فرمان له مخي نيول سوي دي.
انځور: picture alliance/AP Photo/C. Ruttle
انځورونه1 | 14
په امريکا کي د مسلمانانو شمېر څو دی؟
د دونالد ترمپ د بريالي کېدو وروسته په متحده ايالاتو کي تر ټولو زيات اندېښمن وګړي مسلمانان دي. يو شمېر مساجدو ته د اختطارونو راپورونه هم ورکول سوي دي. راځئ چي پوه سو چي په امريکا کي د مسلمانانو شمېر څو دی؟
انځور: DW
د مسلمانانو لوی شمېر
د پيو ريسرچ سنټر نومي څېړنيز مرکز اټکل کوي چي د امريکا په متحده ايالاتو کي تقريبا ۳،۳ مليونه مسلمانان ژوند کوي. دغه مرکز اټکل کوي چي د امريکا د متحده ايالاتو د ۳۲۲ مليونو وګړو څخه تقريبا ۱ فيصد يې مسلمانان دي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/J. Martin
د مسمانانو په شمېر کي زياتوالی
د پيو ريسرچ سنټر د اټکل له مخي تر ۲۰۵۰ کال پوري به د امريکا په متحده ايالاتو کي مسلمانانو اوسنی شمېر دوه چنده زيات سوی وي.
انځور: picture-alliance/abaca
له يهوديانو کم له هندوانو زيات
د يو محتاط اټکل له مخي په متحده ايالاتو کي د اوسېدونکو مسلمانانو شمېر تر يهوديانو کم دی. په متحده ايالاتو کي د ژوند کوونکو يهوديانو شمېر ۵،۷ مليونه او د هندوانو شمېر ۲،۱ مليونه اټکل کيږي.
انځور: Getty Images/W. McNamee
تر يهوديانو به زيات سي
د پيو ريسرچ مرکز د اټکل له مخي به په ۲۰۴۰ کال کي د امريکا په متحده ايالاتو کي مسلمانان د عيسويانو وروسته په دويم لوی ديني ګروپ بدل سي. يعني د مسلمانانو شمېر به تر يهوديانو زيات سي.
انځور: dapd
په نيو جرسي کي زيات مسلمانان
د امريکا په بعضو ايالتونو کي د ټول هيواد د اوسط په پرتله د مسلمانانو شمېر زيات دی. نيو جرسي له دغو ايالتونو څخه يو دی چيري چي تر نورو ايالتونو زيات مسلمانان ژوند کوي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/B. Fox
د مسلمان پناه غوښتونکو راتګ
د پيو ريسرچ د مرکز په وينا د ۲۰۰۷ کال وروسته د امریکا په متحده ايالاتو کي د مسلمانانو شمېر ډېر زيات سوی دی. د شمېر د دغې زياتېدنې لاملونه د مسلمان پناه غوښتونکو راتګ بلل سوی دی.
انځور: AP
د راغلو مسلمان مهاجرو شمېر
په ۲۰۱۶ کال د امريکا متحده ايالاتو ته تقريبا ۳۸۹۰۰ مسلمان مهاجر داخل سول. دا په داسي حال کي چي په دغه کال د ټولو قبول سوو مهاجرو شمېر ۸۵۰۰۰ ؤ.
انځور: picture alliance/Photoshot
د مذهب تبديلول
د امريکا په متحده ايالاتو کي ګڼ شمېر داسي کسان هم سته چي تر مخه د بل دين ول خو وروسته مسلمانان سوي دي. د پيو ريسرچ په وينا په متحده ايالاتو کي د مسلمانانو د شمېر ۲۰ فيصده برخه نوي مسلمان سوي کسان دي.
انځور: picture-alliance/dpa/U. Deck
مسلمان ضد فکر
د امريکا په متحده ايالاتو کي د سپتامبر د ۱۱مي د بريدونو وروسته د مسلمانانو ضد احساسات زيات سوي دي. د ټېري جونز په نوم دغه کس غوښتل چي قرآن پاک ته اور واچوي.
انځور: AP
د ترمپ ويناوي
نوي ټاکل سوي ولسمشر دونالد ترمپ د خپل انتخاباتي کمپاين پر وخت څو ځله د مسلمانانو پر ضد خبري کړي وې. نوموړي يو ځل ويلي ول چي «مسلمانان له متحده ايالاتو څخه کرکه کوي». ترمپ و امريکا ته د مسلمانانو پر داخلې د وقتي بنديز وړانديز هم کړی ؤ.
انځور: picture-alliance/AP Photo/J. Locher
اسلام يو لوی دين
د اعدادو او شمېرو له مخي په نړۍ کي تقريبا ۱،۷ مليارد انسانان ژوند کوي چي دغه شمېره د نړۍ د ټول نفوس تقريبا ۲۳ فيصده جوړوي. د مسيحيت وروسته اسلام د نړۍ دويم لوی دين دی.
انځور: picture-alliance/dpa/C. Rehder
اسلام په چټکۍ د خپرېدو په حال کي
د پيو ريسرچ مرکز په وينا اسلام د نړۍ د نورو ټولو اديانو په پرتله په چټکۍ د خپرېدو په حال کي دی.
