د نیویارک محکمې د امریکا متحده ایالاتو پخوانی ولسمشر، دونالد ترمپ، په یوه قضايي بهیر کې پړ وګاڼه.
په داسې حال کې چې د امریکا متحده ایالاتو ولسمشرۍ انتخاباتو ته پنځه مياشتې پاتې دي، د نيويارک محکمې منصفه پلاوې په یوه تاریخي محاکمه کې ۷۷ کلن دونالد ترمپ د پنجشنبې په ورځ د بربنډو فلمونو ېوې ستورې ته د چوپه خوله پاتې کېدو پېسو د ورکړې اړوند ټولو ۳۴ تورونو کې مجرم وپېژاند. ځينو دغو تورونو ته لاندې اشاره شوې ده.
په پام کې ده چې د ترمپ مجازات وروسته د جولای میاشتې په ۱۱مه اعلان شي.
دونالد ترمپ د محکمې دغه حکم یوه «افتضاح» بللې او یوه وکيل ېې د دوسيې د فوري بیا کتنې غوښتونکی شو.
د دوسيې قاضي، خوان مرچان، د منصفه پلاوي ۱۲ غړو ته وويل: «تاسو دغې دوسيې ته څرنګه چې په کار وو، توجه وکړه.» دغه قاضي له هغوی څخه د «دغې سختې او له سترسه ډکې دندې» د ترسره کولو له پاره مننه وکړه.
مخکې له دې چې منصفه پلاوی د پنجشنبې په ورځ د نیویارک پر وخت په غوڅ اکثرت حکم اعلان کړي، دوه ورځې ېې له ۱۱ ساعتونو ډېر بحثونه وکړل. د نیویارک د محکمې د منصفه پلاوې د غړو هویت پټ ساتل شوی دی.
د امریکا پخوانی ولسمشر دونالد ترمپ د می په ۳۰مه د منهاتن په محکمې کې د محکمې د حکم اورېدو پر مهالانځور: Mark Peterson/POOL/AFPGetty Imagesترمپ چې د ضمانت پرته آزاد شوی، په داسې حال کې چې غلی ناست وو په نیويارک کې د منهاتن محکمې حکم ېې واورید. هغه له محکمې د وتلو پر وخت خبریالانو د یوې «افتضاح» او یوې «تحریف شوې پروسې» څخه خبرې وکړې.
ترمپ وويل چې «واقعي حکم» به د نوامبر په پنځمه د ولسشمرۍ انتخاباتو د رای اچونې په صندوقونو کې صادر شي.
ترمپ پر خپلې بې ګناهۍ ټينګار وکړ او وې وېل: «زه د خپل هېواد له پاره مبارزه کوم. زه د اساسي قانون له پاره مبارزه کوم.»
د ترمپ يو وکیل، تاد بلنچ، سي ان ان شبکې ته ويلي دي چې په جولای میاشت کې د مجازاتو له اعلان سره سم، د بیا کتنې درخواست وړاندې کيږي. د استیناف بهیر کېدای شي میاشتې وخت ونیسي او کېدای شي د ولسشمرۍ انتخاباتو وروسته پورې وغځيږي.
د ترمپ انتخاباتي دفتر د حکم تر اعلان لږ وروسته د «زه یو سیاسي بندي یم!» تر عنوان لاندې د مالي مرستو راټولو یو بلنلیک خپور کړ. مایک جانسن چې د ترمپ نژدې ملاتړ کونکی او د امریکا د استازو په جرګه کې د جمهوري غوښتونکو رهبر دی، دا ېې «د امریکا په تاریخ کې یوه شرمناکه» ورځ وبلله.
خوان مرچان، د مجازاتو د حکم صادرولو له پاره نېټه، د جمهوري غوښتونکو د ګوندي کنګرې له ورځې، څلور ورځې مخکې ټاکلې ده چې په هغې کې په احتمال سره ترمپ په رسمي توګه ولسمشرۍ څوکۍ ته د دغه ګوند نوماند معرفي کيږي. ترمپ به وروسته د نومبر میاشتې په نهمه بیا په انتخاباتو کې د جو بایدن، پر وړاندې ودريږي.
کارپوهان وړاندوینه کوي چې د حق السکوت یا چوپه خوله پاتې کېدو په دوسیه کې مجازات، نغدي جرېمه یا له تعلیقي حیس سره مشروطه آزادي ده. حتی د زندان حکم هم چې له امکانه لرې نه دی، د ولسمشرۍ په انتخاباتو کې د ترمپ د نوماندۍ مخه نشي نيولی.
سپينې ماڼۍ د ترمپ خلاف حکم تر اعلان وروسته وویل چې د قانون حاکمیت ته درناوی کوي، خو ډېر جزئیات ېې ورنکړانځور: Offenberg/Zoonar/dpa/picture alliance تر دغه تاریخي حکم وروسته، سپينې ماڼۍ اعلان وکړ چې د قانون حاکمیت ته درناوی کوي، خو ډېر جزئیات ېې ورنکړ.
د بایدن انتخاباتي ټيم ویلي دی چې دغه حکم ښيي چې هېڅ څوک تر قانون زیات نه دی. دغه ټيم ويلي دي چې دغه حکم دغه واقعیت ته بدلون نه شي ورکولی چې خلک په امریکا متحده ایالاتو کې له یو «ساده واقعیت» سره مخ دي: «اوس يوازې یوه لار پاتې ده چې ترمپ له بيضوي شکله دفتر [سپېنې ماڼۍ] څخه وساتي: د رایو صندوقونه.»
تورنه څه ول؟
ترمپ په ټوله کې د سوداګرۍ سوابقو د جعل کارۍ پر ۳۴ تورونو تورن شوی دی. له اصلي تورونو څخه یو ېې د بربنډو فلمونو ستورې ستورمي دانیلز، ته د ۱۳۰ زره ډالرو ورکړه ده تر څو هغه ترمپ سره د ۲۰۰۶ کال ادعا شوې جنسي رابطه افشا نه کړي. ترمپ ويلي دي چې دغه پیسې ېې ورکړي سربېره پر دې چې د هغه په خبره، ستورمي دانیلز، هڅه کوله تر څو په ناسمو ادعاو له هغه څخه پیسې وشکوي.
ترمپ په درې نورو دوسیو کې هم له جنايي تورونو سره مخ دی، چې دوه ېې د ۲۰۲۰م کال انتخاباتو سره تړاو لري.
(AFP) pa/af/mks/bs
له آرشیف څخه یو انځوریز البوم:
د امريکا ولسمشرۍ ته بریالی کاندید دونالد ترمپ چې له بارک اوباما څخه به د ولسمشرۍ واک ورسپارل کيږي، په خپل تير ژوند کې د مينې او یارانې ډیر سرګذشتونه لري. د نوموړي د ژوند د ښځو او کورنۍ انځوريز رپوټ دلته کتلای شئ:
انځور: picture-alliance/abacaدونالد ترامپ خپلو سيالانو ته تر ماتې ورکولو وروسته، د امريکا متحده ايالتونو په انتخاباتو کې د جمهوري غوښتونکو د ګوند رسمي کانديد وګرځيد. ترامپ چې د امريکا یو ناندريز ميلياردر دی، تر دې مخکې يې د لوړو ژورو ډګ مينه ناک ژوند لری دی.
په امريکا کې ولسمشرۍ لپاره ډیر لږ کانديدان داسې دي چې د خپل ګوند د غړو په منځ، ټولنه او حتې له هيواده بهر دې داسې جنجالي او ناندريز وي.( انځور: د ویسکانسن ايالت یو استاځي په کليولند کې د جمهوري غوښتونکو په کنګره کې د دونالد ترامپ له کانديداتورۍ څخه خپل مخالفت په ډاګه کړ).
دونالد ترامپ د ۱۹۴۶ کال د جون په ۱۴ مه نيويارک کې وزيږيد. هغه د فدريک ترامپ او مري آن مک لئود په پنځو اولادونو کې څلورم زوې دی. پلار ته یې د ميليونو ډالرو دارايي، د هستوګنځايونو د کاروبار له بابته ترلاسه شوي دي. ترامپ هم د خپل پلار لاره تعقیب کړه، حتې د پوهنتون په دوره کي یې د پلار په پيسو کورنو اخیستل او پلورل. په ۱۹۷۴ کې د لوړو زدکړو تر پاي ته رسيدو وروسته یې د پلار شرکت مسئوليت پر غاړه واخیست.
د ترامپ لمړنۍ ښځه چکي ماډله ایوانا مری زلنیچکوا وه. دواړو په ۱۹۷۷ کال کې واده وکړ. ترامپ له دغه واده څخه دوه زامن او يوه لور لري.
د هغه مشر زوی دونالد ترامپ يونيور دی. دی ۳۸ کاله عمر لري او د دونالد ترامپ د سوداګريز شرکت معاون دی. انځور کې يونيور د خپلې ميرمنۍ وانسا سره.
ایوانکا ترامپ، د دونالد ترامپ ۳۴ کلنه لور ده. دا ترڅنګ د دې چې د پلار په سوداګريز شرکت کې معاونه ده، د بوټونو د خرڅلاو په برخه کې هم فعاله ده.
ايوانکا ترامپ له جارد کوشنر سره چې ۳۵ کاله عمر لري واده کړی دی. دغه ميرمن نه یوازې د کورنو په تجارت کې فعاله ده، بلکه د يوې ورځپاڼې د امتياز خاونده هم ده.
له ايوانا مري زلنيچکو څخه د دونالد ترامپ وروستی اولاد د هغه ۲۳ کلن زوی اریک ترامپ دی. دی هم تر څنګ د دې چې د پلار په سوداګريز شرکت کې معاون دی، د ترامپ د هوټلونو رئیس هم دی.
وروسته له هغې چې ترامپ له خپلې لمړنۍ ميرمنۍ څخه جلا شو له مارلا ماپلس سره یې واده وکړ. (له ۱۹۹۳ تر ۱۹۹). مارلا ماپلس چې یوه سندرغاړې وه له ترامپ څخه یې ۱۷ کاله کم عمر لرود.
ترامپ له مارلا ماپلس څخه یوه لور لري چې تیفانی نوميږي. نوموړې د مدلينګ او سندرو ویلو په برخه کې فعاله ده او روان کال له پوهنتون څخه فارغيږی. تیفانی د پلار په سوداګريز سيستم کې ځای نلري او د هغه تر نوماند کيډو د مخه، له خپلې مور سره په کالفورنيا کې اوسيده.
دونالد ترامپ له مار لا ماپلس څخه تر جلا کیدو وروسته، د يو لنډ وخت لپاره د کار لا بروني سره ملګرتيا لرله. هغې له ترامپ څخه تر جلا کيدو وروسته د نیکلا سارکوزي سره واده وکړ، چې بيا د فرانسې ولسمشر شو.
دونالد ترامپ له خپلې دويمې ميرمنۍ سره تر جلا کيدو وروسته، په ۲۰۰۵ کال کې له سلوانۍ ماډلې، ملانیا کناوس سره واده وکړ.
اوس د ترامپ لمسی او د هغه کشری ځوی «بارون ویليام» سره تقريباً همځولي دي. ویليام چې اوس ښوونځي وايي، له ملانیا سره د ترامپ د واده حاصل دی. ترامپ د اتو لمسيانو نيکه دی.
ترامپ د کورنو، هوټلونو او قمارخانو شرکتونو ترڅنګ، تر ۲۰۱۵ کاله پورې د «ان بي سي یونيورسل» رسنۍ سره په ګډه، د نړۍ د ښکلا ملکې د سياليو پروسې اختيار هم په لاس کې لرود.
ټولې هغه ښکلې ښځې چې تر تيرو کلونو پورې دونالد ترامپ سره په يوه لاره تللې، اوس، په ځانکړې توکه د انتخاباتو پر وخت ترامپ لپاره د سترو ستونزو لامل شوې. په ټولو نظرسنجيو کې په ډيره سلنه کې ثابته شوه چې ترامپ د «ښځو ښه نه راځي». په امريکا کې د رايو اکثريت ښځي تشکيلوي چې دغه رايې د هغه سيالې، هيرې کلينټن ته کارول شوي دي.
