د اناتولي رسمي خبري آژانس زياتوي چې پوليس او ساحلي ساتونکي د سه شنبې په ورځ د کشفي معلومات د ترلاسه کولو وروسته لاس په کار شول او د ازمير ساحلي ښار ته نژدې، په نارليدره بندر کې يې پر ېوې کښتۍ عملیات وکړل. په دې ترتيب د ترکيي پولیس وتوانیدل چې د اروپا پر لور د دغې کښتۍ تر حرکت کولو د مخه، د دغو مهاجرو د قاچاق مخه ونيسي.
په رپوټ کې زياته شوې ده، چې په دغه کښتۍ کې د ۴۶ ښځو او ۵۹ ماشومانو په ګډون، ۲۷۶ تنه سپاره ول او د اروپا پر لور حرکت ته چمتو کړل شوې ول. په رپوټ کې همدارنګه ويل شوې چې دغه مهاجر د افغانستان، بنګله ديش، سوريې، سوماليا او ايران دي.
ترکيه چې اوسمهال د شاوخوا ۳ اعشاريه ۷ ميلیونه سوريايي مهاجرو کوربه توب کوي، د هغو مهاجرو له پاره يو ترانزيت هیواد دی چې غواړي له ترکيې څخه د سمندر له لارې ځانونه د يونان ټاپوګانو او بيا له هغه ځايه اروپايي اتحاديې ته ورسوي.
دا په داسې حال کې ده چې د ترکيې په ختيځ کې د مهاجرو د يوې کښتۍ تر ډوبيدو وروسته د لټون عملیات اوس هم ادامه لري. دغه کښتۍ د جون مياشتې پر ۲۷ د ترکيې د وان ښار په سيند کې ډوبه شوې وه. چارواکو تر اوسه ۱۱ جسدونه موندلي او داسې باور دی چې په دغه کښتۍ کې شاوخوا ۶۰ تنه سپاره ول. د پيښې په تړاو پنځه کسان د انساني قاچاق په تور نيولی شوي دی.
af/pa/mks/nz (ap, dpa)
زموږ له آرشيف څخه:
د یونان او ترکیې تر منځ مرګونی سیند
مهاجر یوازي له ترکيې څخه يونان ته د آژه سمندرګي له لاري د تګ هڅه نه کوي، بلکي د ایوروس یا ماریتسا سیند له لاري هم یونان ته ځانونه رسوي. خو په دغه هڅه کې تل انسانان خپل ژوند بايلي.
انځور: DW/M.Karakoulakiد ایوروس سیند پر څنډه په یوناني ژبه پر لوحه باندي لیکل شوي دي چې«احتیاط سرحد دی. د سیند په بله ژۍ ترکیه ده». د روان میلادي کال په اوږدو کې په زرونو مهاجرو هڅه کړې ده چې د خپل ژوند په بیه له دغه سینده په تیریدو سره اروپا ته ځانونه ورسوي.
یوازې په روان میلادي کال کې د یونان د ایفورس سیند په څنډه کې ۲۹ جسدونه موندل شوي دي. په وروستیو کې د یوه ۱۵ کلن ماشوم مړی موندل شوی وو. د موندل شوو مهاجرو جسدونه د یونان د الکساندرپولي ښار روغتون ته لیږدول کیږي. اوسمهال د روغتون په مرده خانه کې تر لسو زیات جسدونه پراته دي.
د روغتون په انګړ کې یخچالي کانتینر. دغه کانتنیر د سره صلیب نړیوالې کمېټې له لوري د روغتونو په اختیار کې ورکړل شوی دی. ځکه چې د السکاندرپولي روغتون د دې وړتیا نه درلوده چې د ډیرو مړو شوو مهاجرو جسدونه وساتي.
کله چې ښکاریان، کب نیونکي یا سرحدي چارواکي په سیند کې کوم مړی وویني، لومړی پولیس د تحقیقاتو په موخه دغه ځای ته رسیږي او انځورونه اخلي. تر هغې وروسته مړي د عدلي طب څیړنو له پاره وړل کیږي، چیرې چې پاولوس پاولیدیس، د مړي پر بدن نخښې نښانې لکه تاتو یا خالونه تشخیصوي او د جسد د ډې ان اې، نموني اخلي.
د پاولس د معلوماتو له مخې په دغه سیند کې زیاتره موندل شوي کسان ډوب شوي وي. خو ځيني بيا د یخنۍ له کبله مړه شوي وي. د هغه په خبره په وروستیو کې د سړک او اورګاډي د پيښو په ترڅ کې د انسانانو مړینه زیاته شوې ده.
هغه شخصي شیان چې له جسدونو سره موندل شوي په پلاستیکي کڅوړو کې ساتل کیږي، څو د تشخیص پر مهال ترې کار واخیستل شي.
دا دردونکې پروسه ده چې د مړو شوو مهاجرو پاته شوي شیان په نخښه شي او په کڅوړو کې واچول شي. زیاتره دغه شیان هغه څه وي چې په اوبو کې له منځه نه ځي.
هغه شیان چې له منځه نه ځي
زیاتره موندل شوي شخصي توکي چې د مهاجرو له جسدونو سره موندل کیږي د سرو یا سپینو زرو ګوتې او غاړگۍ وي. پاولس پاولیدیس وایي: «جامې او رسمي اسناد لکه پاسپورتونه زیاتره مهال په اوبو کې له منځه ځي.»
زیاتره مهال له مړو شوو مهاجرو سره داسي شیان موندل کیږي چې د هغوی له مذهب سره تړاو لري، لکه د بیلګې په توګه د څرمنې دغه ځانګړی کمربند. دا کمربند ښيي چې د دې کمربند تړونکی کس له افریقا سره تړاو لري. که چیرې یو کس وپيژندل شي د هغه پاته شوي شیان د هغه د کورنۍ غړو ته ورکول کیږي، البته د امکان په صورت کې.
که چیري د یوه مړه شوي مهاجر پيژندنه یا بیرته خپل اصلي ټاټوبي ته استول امکان و نه لري، نو بیا د یونان اړونده چارواکي هغوی خاورو ته سپاري. یا هغوی په زیدرو کې د مسلمانانو په هدیره کې او یا هم په اورستیادا کې د عیسویانو په هدیره کې ښخوي. ۲۱ کلن مطفی رهوان، چې د سوریې د حلب ښار اوسیدونکی وو دغلته ښخ دی.
