داشونه طبعأ بیله انرژۍ څخه کار نسي کولای، خو څنګه کیدلای سي، یو نانوای او قناد دغه لوړ قیموتونه تادیه کړي؟ ایا د ډوډۍ بیي د انرژي د بیي مطابق لوړي کړي؟ یوه کوچنی ډوډۍ په پنځه یا لس یورو ورکړي؟ څه وکړي؟ د هغوی په خبره به مستهلکین او رانیونکي ورسره دا ونه مني او کیدلای سی، نور یې د هغوی څخه را نه نیسي او په کورونو کي یې پخه کړي. ځکه نو د نانویانو اتحادیه ددې څخه خبرداری ورکوي، چي که د هغوی سره دولتي مالي کومک ونسي، نو به ډیري نانویانی سقوط وکړي.
څوک باید دغه لوړ قیموتونه ورکړي؟
د لاسی صنایعو د اتحادیې رئیس، هانس پیتر وُلزایفر د یوې المانۍ ورځپاڼي سره په مرکه کي ویلی دي، چي«هره ورځ ورته د نانوایانو اوبیکریو څخه عاجل تلیفونونه راځي او وايي ،چي ډیر ژر به سقوط وکړي او خپل کار وبار به له لاسه ورکړي. ځکه چي دوی نسي کولای د انرژۍ لوړي بیې پر خپلو مشتریانو باندي ورواچوي».
وُلزایفر همدارنګه وايي، چي د نانویانو او بیکریو سقوط او ورشکستګي د کرونا وبا تر هغه اصلي وخت هم ډیره خرابه ده. د جرمني د صنایعو اتحادیې د یوې نظر پوښتني پراساس یو پر دریمه صنعتي شرکتونه د افلاس او ډیوالیتوب سره مخامخ دي.
په اوکراين کې جگړې پر نوري نړۍ څه اثرات کړي دي؟
پر اوکران د روسيې له بريد راهيسي په نړيواله توگه انسانان متاثر سوي دي. په دې ترڅ کي د خوراکي او سونگ موادو قيمتونه لوړ سوي دي. په دې تړاو انځوريز راپور دلته کتلای سئ:
انځور: PIUS UTOMI EKPEI/AFP via Getty Images
انفلاسيون او د پيسو د ارزښت کمښت
په اوکراين کې جگړې د نوري نړۍ د انسانانو تر څنگ په آلمان کي هم د انسانانو پر ژوند اغېز کړی دی. په زياته د انفلاسيون يا د پيسو د ارزښت د کمېدو له کبله زيات آلمانان متاثره سوي دي. په دغه هيواد کي د ۱۹۸۱م کال راهيسي د انفلاسيون شرحه دومره لوړه نه وه، لکه د اوکراين د جگړې له کبله چي لوړه سوې ده.
انځور: Moritz Frankenberg/dpa/picture alliance
په کينيا کي د تيلو د ټانکونو مخته اوږده قطارونه
د افريقا د کينيا هيواد په پلازمېنه نايروبي کي د تيلو ټانکونو ته د موټرو اوږده کتارونه ولاړ وي. په بازار کي تيل لږ سوي او له کبله يې قيمتونه هم لوړ سوي دي. د تيلو بيي له لوړېدو سره د خوراکي توکو او د ورځني ژوند د نورو څيزونو قيمتونه هم جگ سوي دي.
انځور: SIMON MAINA/AFP via Getty Images
په ترکيه کي ډوډۍ قيمته سوې
روسيه په نړيواله توگه د غنمو تر ټولو لوی توليد کوونکی هيواد دی. پر دغه هيواد د بنديزونو له کبله د غنمو بازار متاثره سوی دی. په عيني حال کي اوکراين په نړيواله توگه د غنمو پنځم لوی توليد کوونکی هيواد دی. همدا وجه ده چي په زياتو سيمو کي غنم او ورسره ډوډۍ قيمته سوې ده.
انځور: Burak Kara/Getty Images
د غنمو اوړه په عراق کي
د اوکراين د جگړې له پېل راهيسي په عراق کي د غنمو بيه په تدريجي توگه لوړه سوې ده. عراق په دغه بحران کي ځان بې پري ساتلی دی او د هيڅ اړخ ملاتړ نه کوي. دا د هغه باوجوده چي په دغه هيواد کي د پوتين د پوسترانو پر لگولو بنديز لگول سوی دی.
انځور: Ameer Al Mohammedaw/dpa/picture alliance
په ليما کي احتجاجونه
د پيرو په پلازمېنه ليما کي خلک د انفلاسيون پر ضد احتجاجونه کوي. په دې ترڅ کي د پوليسو او احتجاج کوونکو تر منځ اخ و ډب هم رامنځته سوی دی. حکومت د احتجاجونو د کنټرول کولو په مقصد گرزبنديز ولگاوه. خو کله چي دغه گرزبنديز پای ته ورسېد نو له سره احتجاجونه پېل سول.
انځور: ERNESTO BENAVIDES/AFP via Getty Images
په سري لانکا کي بحران
سري لانکا دمگړی د خپل تاريخ د يو ژور اقتصادي او سياسي بحران سره مخ دی. د اوکراين د جگړې پېل د دغه هيواد تر مخه لا کړکېچن وضعيت لا خراب کړی دی او زياتو انسانانو په احتجاجونو لاس پوري کړی دی.
په سکاټلنډ کي خلک په کوڅو کي په احتجاج سول. په ټول متحده بريتانيا کي د انفلاسيون پر ضد احتجاجونه تر سره سول. له اروپايي اتحاديې څخه د بريتانيا وتل، بيا د کرونا وبا او اوس د اوکراين جگړې په دغه هيواد کي د زياتو خلکو وضعيت خراب کړی دی.
انځور: Jeff J Mitchell/Getty Images
کب گران سوی
بريتانويان د پټاټو د چپس او د کب ډېر زيات مينه وال دي. له همدې کبله د بريتانويانو دغه ملي خوراک بلل کيږي. خو د اوکراين جگړې د بريتانويانو پر دغه خوراکو هم منفي اغيز کړی دی او د غوړو تر څنگ د سپين کب قيمتونه ډېر لوړ سوي دي. په بريتانيا کي په فبرورۍ مياشت د انفلاسيون شرحه ۶،۲ سلنه وه.
انځور: ADRIAN DENNIS/AFP via Getty Images
د نيجير له پاره چانس
د نيجير توليد کوونکي د اوکراين په جگړه کي ځان ته يو چانس ويني. هغه دا چي دوی غواړي په دې ترڅ کي پر روسيې باندي خپله اتکا راکمه کړي. د دغه هيواد تر ټولو بډای کس، الیکو دانگوتې لږ وخت تر مخه د دغه هیواد تر ټولو لويه د څرې توليد کوونکې فابريکه پرانستله.
