ددغي شبکې مشر، مارکوس ګروتیان په المانۍ ورځپاڼي، «زوید دویچه څایتونګ» کي نن دوشنبه د جرمني پر حکومت باندي تور لګولی دی، چي «اخلاقي قطب نما ورڅخه کاملأ ورکه سوې ده».
هغه ویلي، چي په افغانستان کي د الماني پوځ د ماموریت تر اخره پوري هغوی د محلي کارکونکو ملاتړ ته اړ وه، او دغه کارکوونکي اوس د طالبانو په پرمختګ سره د جدي خطر سره مخامخ دي.
همدا تیره جولای میاشت د جرمني صدراعظمي، انګیلا میرکل د افغان محلي کارکونکو څخه د ملاتړ خبره وکړه اود نورو تر څنګ یې د چارتر الوتکو د ورلیږلو وعده وکړه، چي هغوی به د خپلو فامیلونو سره یوځای را وباسي. خو تر اوسه پوري داسي یو پرواز هم نه دی تر سره سوی. د ګروتیان په خبره د محلي کارکونکو د پروسې څیړل هم ډیر دوام کوي.
«زوید دویچه څایټونګ» ورځپاڼي د جرمني د داخله وزارت په حواله رپوټ ورکړی دی، چي د همدې جولای میاشتي په اخر کي وزارت ۴۷۱ افغان محلي کارکونکو او د هغوی د فامیلونو د اعضاوو سره مجموعأ ۲۸۵۱ ته د سفر کولو اسناد ورکړي دي. خو په سلهاوو نورلا انتظار باسي.
د تیري پنجشبې (د اګست میاشتي شپږمه) د ارقامو په حواله جرمني ته مجموعأ ۱۷۹۶ تنه راغلي دي، چي ۲۹۶ کسه یې افغان محلي کارکونکي وه.
د جرمني د سوسیال دیموکراټانو سیاستمدار او په پارلمان کي د دفاعي کمیټې رییس، ولفګنګ هیلمیش همدې ورځپاڼي ته ویلي دي: «دا څه ډول یو مسخره تصور دی، چي فامیلونه دي پخپله ولاړ سي، د سفرکولو پروسې دي تکمیلي او ټکتان رانیسي؟» په خبره یې دغه ټوله پروسه کاغذ پراني او بیوروکراسي ده.
په پارلمان کي د زرغون ګوند د فراکسیون مرستیالي، اګنیسکا بروګر هم د جرمني د حکومت پر دې رفتار باندي انتقاد کړی او ويلي یې دي: «د جرمني حکومت ونه سوای کولای د افغانستان څخه خپل ټول افغان محلي کارکونکي او د فامیلونو اعضاوي یې ژر او په اطمینان سره راوباسي. په دغه د تصور څخه لیري بې تفاوتۍ کي صدراعظمه انګیلا میرکل هم شریکه ده.»
په افغانستان کې د المان د پوځي ماموریت لوړې ژورې
آلماني سرتیري کابو له ۲۰ کلونو راهیسې په افغانستان کې د ناټو ماموریت په چوکاټ کې حضور لري. که څه هم د آلماني ځواکونه د ماموریت نیټه د مارچ مياشتي پر ۳۱مه ختمیږي، خو په پام کې ده چې وغځول شي.
انځور: Deshakalyan Chowdhury/AFP/Getty Imagesد ۲۰۰۱م کال په دسمبر کې د آلماني ځواکونو ماموریت تائید شو
د آلمان فدرال پارلمان د ۲۰۰۱م کال په دسمبر میاشت کې له هیواده د باندې د آلماني ځواکونو ماموریت تائید کړ. د آلمان د پارلمان د پریکړې له مخې، آلماني ځواکونه د «آیساف» نړیوال ماموریت په ترڅ کې په افغانستان کې ګمارل شوی وو.
انځور: Shah Marai/AFP/Getty Images۲۰۰۳: آیساف د ماموریت پراخیدل
د ملګرو ملتونو امنیت شورا، له کابله د باندې د آیساف ماموریت د غځولو پریکړه وکړه. د آلمان فدرال پارلمان هم په کندز ولایت کې د خپل هیواد د ځواکونو ماموریت تائید کړ. آلمان په ۲۰۰۶م کال کې د افغانستان په نهو شمالي ولایتونو کې د آیساف قومانداني پر غاړه واخیسته.
انځور: picture-alliance/dpa/R. Hirschberger۲۰۰۹: په کندز کې د تیلو پر دوو ټانکرونو بمباري
د ۲۰۰۹م کال د سپتمبر پر څلورمه، د امریکا متحده ایالاتو هوایي جنګي الوتکو د یوه آلماني قوماندان ګیورګ کلاین، په دستور دوه هغه ټانکرونه بمبار کړل چې طالبانو تښتولي ول. په دغه پيښه کې د ملکیانو په کډون تر سلو زیات کسان ووژل شول.
انځور: Jawed Kargar/dpa/picture alliance۲۰۱۱: په مزار شریف کې افغان امنیتي ځواکونو ته د مسوولیت سپارل
په ۲۰۱۱م کال کې افغان امنیتي ځواکونو په مزار شريف ښار کې امنیتي مسؤلیت پر غاړه واخیست. په دغه ولایت کې د آیساف په چوکاټ کې د آلماني ځواکونو سترې پوځي اډې موقعیت درلود.
انځور: picture-alliance/dpa۲۰۱۳: افغان امنیتي ځواکونو ته د کندوز د امنیتي مسؤلیت سپارل
افغان ځواکونو ته د امنیتي مسؤلیتونو د سپارلو په لړ کې، د ۲۰۱۳م کال په اکتوبر میاشت کې د کندوز ولایت امنیتي چارې له آلماني ځواکونو څخه افغان ځواکونو ته وسپارل شوې.
انځور: AFP/Getty Images/J. Eisele۲۰۱۴: د قاطع ملاتړ ماموریت پېل
په ۲۰۱۴م کال کې په افغانستان کې د نړیوالو ځواکونو جنګي ماموریت پای ته ورسید. خو په افغانستان کې په زرونو بهرني عسکر د ناټو د «قاطع ماموریت» په چوکاټ کې په افغانستان کې پاتې شول، چې دنده یې د افغان امنیتي ځواکونه روزنه ده. په لومړي سر کې آلمان تر ۸۵۰ عسکرو پورې په افغانستان کې د دغه ماموریت په چوکاټ کې د خپلو ځواکونو ونډه تائید کړه.
انځور: Allison Dinner/ZUMAPRESS/imago images۲۰۱۸: د قاطع ماموریت غځیدل
د ناټو شریکانو په ۲۰۱۸م کال کې پریکړه وکړه چې د دغه هیواد د امنیتي وضعیت تر ښه کیدو پورې، د قاطع ماموریت په چوکاټ کې خپلو فعالیتونو ته ادامه ورکړي.
انځور: picture-alliance/ZumaPress۲۰۲۰: د امریکا او طالبانو ترمنځ توافق
امریکا متحده ایالات له طالبانو سره د څو میاشتو مذاکراتو وروسته د ۲۰۲۰م کال په فبرورۍ میاشت کې یو تړون لاسلیک کړ چې له مخې د ۲۰۲۱م کال تر می میاشتې پورې له افغانستانه د خپلو ځواکونو د وتلو ژمنه کړې. د دې په بدل کې طالبانو ژمنه کړې وه چې د افغانستان له خاورې د ترهګرو فعالیت ته اجازه ورنه کړي.
انځور: Hussein Sayed/AP/dp/picture alliance۲۰۲۰: ترمپ د ځواکونو کمولو اعلان وکړ
د ۲۰۲۰م کال په نومبر میاشت کې د امریکا متحده ایالاتو پخواني ولسمشر اعلان وکړ چې په افغانستان کې د خپلو عسکرو شمیر تر ۲۵۰۰ راټیټوي. په دې ترتیب د سږکال تر جنورۍ میاشتې پورې په افغانستان کې د امریکایي ځواکونو شمیر ۲۵۰۰ ته راټیټ شوی دی.
انځور: Brian Harris/Planet Pix/ZUMA/picture alliance