تورپوستکی امريکايی جورج فلويد، نن سه شنبه (د جون ۹ نيټه) د تګزاس هوستون ته نژدې په پيرلند کې خاورو ته سپارل کيږي. هغه دوې اوونۍ مخکې هغه وخت مړ شو چې يوه پوليس یې غاړه کابو نهه دقيقې خپل زنگون ايښې وو. دغه پولیس د هغه پر وژنه تورن دی. د جورج فلوید تدفين به په هوستون کې د يو لړ رسمي مراسمو په ترڅ کې ترسره شي.
په دې ترڅ کې د امريکا متحده ايالاتو د راتلونکو ولسمشرۍ انتخاباتو ته د ډیموکراټانو نوماند، جو بايډن، ويلي دي چې د جورج فلويد مرګ د امريکا متحده ايالاتو په تاريخ کې د عطف يوه نقطه رامنځ ته کړه. بايډن د دوشنبې په ورځ په هوستون کې د جورج فلويد له ميرمن او خپلوانو سره وليدل او شاوخوا يو ساعت یې ورسره خبرې وکړې.
جو بايډن CBS شبکې ته وويل، چې جورج فلويد په خپلې مړينې سره نړۍ ته بدلون ورکړ. د ډیموکراټانو نوماند په دې اړه زياته کړه: «زما په ګمان، د امريکا په تاريخ کې د اتباعو، مدني حقونو او خلکو سره د عادلانه چلن په آزاديو کې يو ستر بدلون رامنځ ته شوی دی.»
جو بايډن همدارنګه د پوليسو د بوديجې له کمښت سره خپل مخالفت څرګند کړ. دا هغه غوښتنه ده چې د فلويد د مړينې په تړاو د پیل شوو اعتراضونو راپه ديخوا مطرح شوې ده. بايډن په دې برخه کې وويل چې د پوليسو د ادارو بوديجه دې له شرایطو سره وتړل شی. د هغه په خبره پوليس بايد «مناسب او وړ چلن» ولري.
د پوليسو د مشرې استعفا
په اورګون ایالت کې د پولیسو مشرې جيمې رش چې يوه سپين پوسته ښځه ده، استعفا ورکړه او يو تورپوستی همکار يې خپل ځای ناستی وټاکه. هغې په يوه ټويټري پيغام کې ويلي دي چې دغه تصمیم يې د «زړه له کومې» نيولی دی.
ميرمن رش، د جورج فلويد تر مرګ وروسته تر ډيرو شدیدو نيوکو لاندې راغله. په اعتراضاتو کې له هغې څخه غوښتنه شوې وه چې خپله څوکۍ يې بايد خپل يو تورپوستي همکار ته پریږدي. جيمي رش شپږ مياشتې مخکې د سيمې د پوليسو د مشرې په توګه ګمارل شوې وه.
زموږ له آر:يف څخه:
د جورج فلويد وژنه: مظاهرې تر سپيني ماڼۍ ورسيدې
د يوه پوليس له خوا د تور پوسته امريکايي وگړي جورج فلويد تر وژل کيدو وروسته په امريکا کې خلک له تورپوستو وگړو سره د سيستماتيک تعيضي چلن پر ضد غوسه ښکاره کوي. دغه مظاهرې آن د سپينې ماڼۍ تر دروازې رسېدلي دي.
انځور: picture-alliance/newscom/C. Sipkinله تور پوستو امريکايي وگړو سره د پوليسو د زرو زياتي پر ضد مظاهرې له ميناپولس څخه ډېر ژر نورو ښارونو لکه نيويارک ته وغځيدلې چیرته چې په دغه (انځور کې) ښځه هم سړک ته راوتلې. مظاهرې تر هغه وورسته پيل شوې چې يوه پولیس يو ۴۶ کلن تور پوستی امريکايي جورج فلويد ته ولکچې اچولې وې او بيا يې خپل زنگون د هغه پر غاړه تر هغه وخته ايښې وو چې فلويد نوره ساه نه شوای کښلای او ومړ.
انځور: picture-alliance/newscom/C. Sipkinمظاهره چيان سپينې ماڼۍ ته رسيدلي
ترهغه لږ وروسته چې په واشنگټن کې هم د امريکا د نورو ښارونو لکه لوس انجلس، شيکاگو، ميامي او ديترويد په څير گرځبندیز اعلان شو، مظاهره کوونکي د سپيني ماڼۍ مخې ته راټول شول او اورونه یې بل کړل. پوليسو هڅه وکړه چې دا تر زرو زيات کسان د اوښکې بهونکي گاز په پاشلو سره وشړي. دا پرله پسې دريمه شپه وه چې مظاهره کوونکي د ولسمشرۍ ماڼۍ مخې ته راټول شوي ول.
انځور: Reuters/J. Ernstله آرام احتجاج څخه تر خونړي اخ و ډبه پوري
د شنبې په ورځ زياتره احتجاجونه په آرامه فضا کې تر سره شول، خو د شپې له خوا بيا په ځينو سيمو کې اخ و ډب رامنځته شو. په واشنگټن ډي. سي. کې چیرته چې دغه سړی (په انځور کې) پر گونډو دی، د سپيني ماڼۍ مخې ته ملي گارد ولاړدی. په اندياناپولیس کې د ډزو پر وخت يو کس وژل شوی. په نيويارک کې بيا دوو پوليسو پر خلکو موټر ور ځغولی.
انځور: picture-alliance/ZUMA/J. Mallinيوه کس (په انځور کې) له يوې مغازې څخه چې دروازې یې ماتې شوي دي، يو ځينځیر چور کړی دی: په ځينو ښارونو کې چې لوس انجلس، اتلانتا، نيويارک، شيکاگو او ميناپولیس پکې شامل دي، مظاهرې په اخ و ډب بدلې شوې او خلکو مغازې او دوکانونه لوټ کړل.
انځور: picture-alliance/AP Photo/C. Pizelloولسمشر دونالد ترمپ د مظاهرو د ځپلو له پاره د پوځ گمارلو گواښ کړی دی. هغه ويلي دي چې حکومت به یې تاوتريخوالی ودروي. ترمپ د دې اخ و ډب پړه پر کيڼ اړخه افراطي ډلو اچولې ده. خو د ميناسوتا گورنر ټم والڅ خبريالانو ته وويل چې د سپين پوستانو په اړه يې ډېر ناتائيد شوي رپوټونه اوريدلي چې زور زیاتي ته لمن وهي.
انځور: picture-alliance/ZUMA/K. Birminghamژورناليستان هم په نخښه شوي
ډیر ژورناليستان چې د مظاهرو په اړه رپوټونه ورکوي، خپله هم په نخښه کيږي. د جمعې په ورځ د سي اين اين شبکې يو خبريال او همکاران یې په ميناپولس کې د خبر ورکولو پر مهال ونيول شو. يو شمير ژورناليستان په ډزو لگيدلي او يا هم د ژوندۍ خبرونو پر مهال نيول شوي دي. د دويچه ويله پر خبريال ستفين سيمونز د پولیسو له خوا هغه وخت ډزې وشوې چې د رپوټ ورکولو له پاره په چمتووالي بوخت وو.
انځور: Getty Images/S. Olsonيو احتجاج چې نړيواله بڼه یې خپله کړه
د کاناډا په ونکوور او تورنتو ښارونو کې هم خلکو په امريکا کې د پولیسو د زور زياتي پر ضد مظاهرې وکړې. هغوی د ريگس کورشينسکي پاگويت يادونه هم وکړه. نوموړې د چهار شنبې په ورځ د خپل کور له بالکون څخه هغه مهال غورځيدلې وه چې څو ساعته له يوه پولیس سره يوازې په دغه کور کې وه. پولیس د دغه رواني ناروغې ښځې سره د مرستې له پاره ورغوښتل شوي ول. په لندن او برلين کې هم خلکو د امريکا د لاريونو ملاتړ وکړ.
انځور: picture-alliance/NurPhoto/A. Shivaaniپه آلمان کې د خلکو غوسه مخ پر زياتېدو ده
د برلين پر «پارک ديوال» په گرافيتي سره د جورج فلويد د وژنې يادون وشو. د هغه له خوا په نااميدۍ کې ويل شوي دغه ټکي I can't breathe یعني «زه ساه نه شم کښلای» په ټوله نړۍ کې د تويتر په هیش تيگ بدل شوي او ډېر لاس پر لاس کيږي. د شنبې په ورځ په برلين کې د امريکا سفارت مخې ته په زرونو کسانو مظاهره هم وکړه.
انځور: picture-alliance/AP Photo/M:.Schreiber