حماس په دې هکله په یوه اعلامیه کې ويلي دي: «موږ د خپلو خلکو پر وړاندې د یو هر اړخيز تهاجم د توقف له پاره د لازم نرمښت ښودلو په حال کې یو.» د حماس په اعلامیه کې زیاته شوې چې د دوی په خبره «اشغالګر» لا هم دغه توافق ته د رسېدلو له پاره شاتګ کوي.
دا وخت په قاهره کې د حماس، قطر او مصر له لوري، د اسرائيل له حضور پرته روان مذاکرات په دې هڅه کې دي تر څو په ورژې میاشت کې چې راتلونکې اونۍ پيلیږي، د حماس او اسرائيل تر منځ یو ۴۰ ورځني اوربند رامنځ ته کړي.
د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر جو باېدن د سه شنبې په ورځ وویل چې دا د حماس په اختیار کې ده چې آیا په غزې تړانګه کې د اوربند له پاره پر مېز ايښی توافق د یرغملانو په تبادلې سره مني او که نه. هغه دغه خبره په داسې حال کې کړې چې د پلاو په درې ورځنیو مذاکراتو کې د پرمختګ کوم څرک ترسترګو شوی نه دی.
حماس ته وړاندې شوې معامله کولی شي یو شمېر یرغملان آزاد کړي کوم چې فلسطیني یاغیانو د اکتوبر پر ۷مه پر اسرائيل د تروريستي حملې پر وخت نيولي او له کبله ېې جګړې ته لمن ووهل شوه. د توافق په صورت کې به غزې ته د قحطۍ د مخنيوي په موخه مرستې هم چټکې شي په داسې حال کې چې هلته روغتونونه په خوارځواکې د اخته ماشومانو درملنه کوي. له بل لوري به حماس هم د ټولو یرغمل شوو کسانو چې په غزه کې ساتل کېږي، نوملړ چمتو کړي.
د امریکا متحده ایالاتو د ولسمشر جو بایدن مرستيالې، کاملا هېریس پر اسرائيل غږ کړی دی چې په غزه کې د «انساني فاجعې» د ډېرېدو د مخنيوي له پاره لا ډېر اقدامات وکړي.
امریکا متحده ایالات غزې ته چېرته چې د غزې د روغتيايي چارواکو د معلوماتو له مخي په روانه جګړه کې تر ۳۰زرو ډېر کسان وژل شوي، د بشري مرستو پر رسولو ټینګار کوي. په دې هکله ولسمشر بایدن ویلي دي: «موږ باید غزې ته لاډېرې مرستې ورسوو.»
د امریکا متحده ایالاتو د ملی امنیت سلاکار جک سلوان او د قطر لومړي وزير شیخ محمد بن عبدالرحمن الثاني د سه شنبې په ورځ په سپينه ماڼۍ کې جوړه شوې یوه غونډه کې ټينګار وکړ چې د ناروغو، ټپيانو، ښځو او د ډېر عمر لرونکو یرغملانو آزادول کېدای شي لږ تر لږه په شپږ اونيزه فوري اوربند باندې منتج شي.
د سپېنې ماڼۍ په اعلاميه کې راغلي دي چې «د اوربند له دغه لومړی پړاو سره به همدارنګه د غزې له خلکو سره د بشري مرستو لړۍ هم چټکه شي» او همدارنګه به د آرامښت او چمتووالي له پاره لا ډېر د وخت او ځای امکانات برابر کړي.
حماس وايي، غواړي له منځګړو هېوادونو سره داسې مذاکراتو ته ادامه ورکړي چې په نتيجه کې ېې په غزه کې جګړه پای او داسې یو توافق ته لار هواره کړې چې په خبره ېې «د فلسطینیانو غوښتنې او منافع» تر پوښښ لاندې ونیسي.
په حاضر وخت کې له امریکا، قطر او مصر څخه مذاکره کوونکي د مصر په پلازمینه قاهره کې په دې هڅه کي دي تر څو د مارچ پر لسمه د روژې میاشتې له پیل څخه دمخه د حماس او اسرائيل تر منځ یو موقت اوربند ته لاسرسی پيدا کړي.
اسرائيل تر اوسه د حماس له خوا د ېو پراخ اوربند درخواست رد کړی دی او لا هم د دغې ډلې د لمنځه وړلو له پاره خپل هدف پر مخ وړي. دغه هېواد ېوازې په غزه کې د یو موقت اوربند له پاره حاضر دی.
حماس همدارنګه پر اسرائيل تور لګوي چې د دایمي اوربند له منلو، له غزې تړانګې شاتګ او د دغې سېمې اوسیدونکو د تجهیزاتو له تامینولو ډډه کوي. دواړه خواوې يو له بل سره مخامخ مذاکرات نه کوي، بلکې خپل مذاکرات په منځګړيتوب مخ ته وړي.
د غزې روان جنګ د ۲۰۲۳م کال د اکتوبر میاشتې پر ۷مه هغه وخت پیل شو چې حماس ډلې پر اسرائيل حمله وکړه. حماس په دغه حمله کې چې دغه ډله ورته د «طوفان الاقصی» نوم ورکوي، شاوخوا ۱۲۰۰کسان ووژل او تر ۲۵۰ ډېر نور ېې له ځان سره غزې تراډي ته وتښتول.
له بل لوري د ترکیې ولسمشر، رجب طیب اردوغان، اسرائيل ته خبرداری ورکړی دی چې په روژې میاشت کې دې د فلسطین مسلمانانو مسجد الاقصی او په بیت المقدس کې د سپيڅلې ځایونو د ورتلو مخه نه نیسي.
د حماس وسله واله ډله پر نورو هېوادونو سربیره د امريکا متحده ايالاتو، آلمان، اسرائيل او اروپايي ټولنې له خوا د تروريستي سازمان په توګه درجه بندي شوې ده.
له آرشیف څخه:
د مرګ او ژوند په منځ کي د غزې د فلسطینیانو انځوریز راپور
غزه د بشري ناورین په درشل کي ده. د اکتوبرمیاشتي پر اوومه نېټه د حماس د ترهګریزو بریدونو په ځواب کي د اسرائيل د ځوابي بریدونه دوام لري، په غزه کي د وژل سویو او ټپیانو شمېر مخ پر ډېرېدو دی.
انځور: Fatima Shbair/AP/picture alliance
د اسرائيل درانه ځوابي بریدونه
پر اسرائيل د حماس د ناڅاپي تروریستي بریدونو په دوام، دغه هیواد هم پر غزه هوايي بریدونه وکړل چې د حماس ډلي په کنترول کي ده. اروپايي ټولنه، امریکا متحده ايالات او ځيني نور هیوادونه حماس تروريستي ډله ګڼي. د اکتوبر پر نهمه دوشنبه د اسرائيل لومړي وزیر بنیامین نتانیاهو وویل: «کوم څه، چي به موږ په راتلونکو ورځو کي له خپلو دوښمنانو سره کوو د دوی د راتلونکو نسلونو له پاره به لکه زنګ داسي وي.»
انځور: Belal Al SabbaghAFP/Getty Images
په غزه کي پراخي ویجاړۍ
د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همږغۍ دفتر(OCHA) په وینا نژدې ۸۰۰ تعمیرونه یومخ ویجاړي سوي دي او په سونو نور د اسرائيل په هوايي بریدونو کي تاواني سوي دي. راپورونه وايي، چي په سونو زره کسان اوبه نه لري.
انځور: Mohammed Talatene/dpa/picture alliance
د پاته سویو کسانو په لټه کي
د اسرائيل په هوايي بریدونو کي د غزې تراډي په شمال کي د جبالیه کډوالو پنډغالي له منځه تللي او ژغورونکي کوښښ کوي، چي پاته سوي ژوندي کسان وژغوري. هغه شمیرې چي د پنجشنبې په ورځ خپرې سوي دي، د دواړو لوریو قربانیان تر۲۵۰۰ زیات دي. لږ تر لږه ۱۲۰۰ اسرائيليان او ۱۳۰۰ فلسطینیان وژل سوي دي په زرهاوو کسان ټپیان دي.
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images
د ښځو فرياد
مړي په یوه موټر کي وړل کیږي او یوه فلسطینۍ ښځه بوغاري وهي . په غزه کي د روغتیا مسؤلان وايي تر ۱۴۰ ډېر کوچنیان او ۱۰۰ ښځي وژل سوي دي.
انځور: Said Khatib/AFP/Getty Images
غزه کلابنده سوې ده
فلسطینیان په یوه زاړه مني بس موټر کي د اسرائيل له انتقامي هوايي بریدونو څخه تښتي. د ملګرو ملتونو د یو راپور پربنسټ په غزه کي ۱۸۷ زره کسان بې ځایه سوي دي. ۱۳۷ زره کسانو د ملګرو ملتونو په ښوونځیو کي او ۴۰ زره په شخصي کورونو کي پنا اخیستې ده. امکان نه لري، چي د غزې تراډه دي یومخ پرېږدي. اسرائيل دغه سیمه محاصره کړې او د مصر لار يې هم تړلي دي.
انځور: Saleh Salem/REUTERS
اسرایلي ځواکونه د غزي تراډي پوله خپله مهاروي
د اسرائيل ځواکونه د غزې تراډي پر پوله ګزمه کوي. د حماس ډلي وسله والو د اکټوبر مياشتي پر اوومه پر پوله د اسرائيل درول سوی کټارې ماتي او دغه هیواد ته له ور اوښتلو سره یې عملیات شروع کړل، چي ډېری قربانیان يې ولسي وګړي ول. اسرائيل په ۱۹۹۴م کال کي د غزې پر پوله اغزن تار وغځاوه. په غزه کي د مصر سره پر پوله هم اغزن سیم درول سوی دی.
جان ایګلنډ د ناروې د کډوالو د شورا (NRC) عمومي منشي له CNN سره په مرکه کي خبرداری ورکړ، چي په غزه کي یو انساني ناورین سترګي په لار دی. «د بېلګي په ډول که چیري په روغتونونو کي د برېښنا د نشتوالي او لوږي له لاسه کوچنیان ومري، دا به جنګي جنایتونه وشمېرل سی.»
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images
یحیی سنوار، په غزه کي د حماس د سیاسي دفتر مشر
یحیی له ۲۰۱۷م کال راهیسي په غزه کي د حماس تروریستي ډلي مشر دی. هغه پر اسرائيل د برید له طراحانو څخه ګڼل کیږي. سنوار، چي د کډوالو په پنډغالي کي لوی سوی دی، ویلي دي: «موږ دا غوره ګڼو، چي شهیدان سوو، د دې پرځای، چي تر ظلم او سپکتیا لاندي ومروو.»
انځور: Mohammed Abed/AFP
د لوړي کچي فشار
د حماس ویاند خبري اژانسونو ته ویلي دي چي هر واري چي اسرائيل بیله خبرتیا پر غزه بمبار وکړي یو نیول سوی اسرائيلی به وژل کیږي. په داسي حال کي چی د اسرائيل د باندنیو چارو وزیر الی کوهن ګواښ وکړ چي دا ډول کړنی به هیڅ ونه بخښل سي. حماس پر اسرائيل باندی د برید پرمهال په لسهاوو اسرائيليان له ځان سره ژوندي بیولي دي.