د امريکا متحدو ايالاتو د حکومتي ويب پاڼې له لارې په خپرې شوې اعلاميه کې ويل شوي: « د حکومت د ارزونو پر اساس دا شرکتونه د امريکا ملي گټو او بهرنۍ تگلارې ته په زیان رسونکو فعاليتونو کې ښکيل ول.»
د پاکستان د بهرینو چارو وزارت د دغو بندیزونو تر لګیدو وروسته د خپلو اتومي وسلو د خوندیتوب له سابقې څخه دفاع کړې ده. د امريکا او پاکستان اړيکې د تیرو څو کالو راهيسې خړې پړې دي او د روان کال له پيل راهيسې یې ترمنځ ترنگلتيا نوره هم زياته شوې ده.
د امريکا د سوداگرۍ ادارې په دې نوملړ کې د شامليدونکو شرکتونو شتمنې نه کنگليږي خو په دې فهرست کې شامل شرکتونه بايد په امريکا کې د کاروبار او تجارت له پاره ځانگړي جوازونه ترلاسه کړي.
د امريکايي چارواکو له خوا په دې نوملړ کې شامل کړل شوي شرکتونه ډير مشهور نه دي. د رويترز خبري آژانس له خوا له دې شرکتونو سره د تماس هڅه شوې وه خو تر اوسه دغه شرکتونو هم کومه تبصره نه ده کړې.
رویترز خبري آژانس په خپل رپوټ کې لیکلي دي چې په تیرو وختونو کې هم پر پاکستاني چارواکو شمالي کوريا ته په پټه او غیر قانوني توگه د اتومي تکنالوژۍ د انتقال تورونه لگول شوي دي. د پاکستان مشهور هستوي ساينس پوه ډاکتر عبدالقدير خان په ۲۰۰۴م کال کې پر شمالي کوريا د اتومي رازونو د خرڅلاو اعتراف هم کړی وو.
همدا راز په ۲۰۰۸ م کال کې د ملگرو ملتونو د اتومي څار ادارې هم ويلي ول چې «قدير نيت ورک» ايران، ليبيا او شمالي کوريا ته د اتومي وسلو د جوړولو پلانونه او طرحې قاچاق کړې وې او دا شبکه په ۱۴ هیوادونو کې فعاله وه.
پاکستان په ۲۰۱۶م کال کې د اتومي وسلو د اکمالونکو هيوادونو په ډله (Nuclear Suppliers Group) کې د شامليدو له پاره عريضه ورکړې وه چې تر اوسه پکښې کوم د پاملړ پرمختگ نه دی شوی. د څارونکو په آند پر پاکستاني شرکتونو د دې تازه بنديز سره به په دې ډله کې د پاکستان شامليدل ښايي نور هم ستونزمن شي.
پاکستان د ۱۰۰ او ۱۲۰ تر منځ اتومي وسلو درلودونکې دی. کله چې پاکستان په ۱۹۹۸ کال کې اټوم بم جوړ کړ تر هغه وروسته د پاکستان او هند تر منځ کومه جگړه نه ده رامنځته شوې. مخکې تر دې د هند او پاکستان تر منځ دری جنگونه ترسره شوې دي. که څه هم پاکستان وایې چې د دوی اټومي وسلې د دفاعي مقاصدو له پاره دي، خو څارونکي ویره لري که د دغو دواړو هیوادونو تر منځ جگړه رامنځته شي، نو کیدای شي پر یوې اټومي جگړې واوړي.
انځور: picture-alliance/AP
هندوستان
په ۱۹۷۴ کال کې د لومړي ځل او په ۱۹۹۸ کال کې د دویم ځل له پاره د اټومي وسلو ازمیښت ترسره کونکی هیواد هندوستان له ۹۰ څخه تر ۱۱۰ پورې اوټوم بمونه لري. له چین او پاکستان سره د سرحدي پولو پر سر د شخړې سربیره هندوستان ژمنه کړی چې دغه هیواد به د اتوم بم د کارونې په برخه کې هیڅ کله هم لومړيتوب ونه کړي.
انځور: Reuters
اسرائیل
له ۱۹۴۸ څخه تر۱۹۷۳ کاله پورې له عربي هیوادونو سره دری واره جنگیدلې هیواد اسرائيل ۸۰ اټومي وسلې لري. د اسرائیلو د اټومي پروگرامو په برخه کې ډیر لږ معلومات موجود دي.
انځور: Reuters/B. Ratner
شمالي کوریا
د اټکلونو له مخې شمالي کوریا لږ ترلږه ۶ اټومي بمونه لري. که څه هم شمالي کوریا له جنوبي کوریا سره شخړه لري، خو د دغه هیواد اټومي پروگرامونو لویدیځ هیوادونه هم اندیښمن کړي دي. د ملگرو ملتونو له خوا د لگول شوو بندیزونو سربیره هم دغه کمونستي هیواد په ۲۰۰۶ کال کې د اټومي وسلو ازمیښت ترسره کړ.
