د روغتيا وزارت په دې هکله ويلي دي چې ۱۷ کلن احمد ابو طايور د غزې پر پوله د مظاهرې پر مهال د اسرائيلي ځواکونو له خوا ټپي کړل شو. دغه وزارت ويلي دي چې پېښه د جمعې په ورځ ناوخته سويلي ښار رفعه ته نژدې په سرحد کې رامنځته شوې ده.
د فرانسې خبري آژانس د شنبې ورځې (سپتمبر ۸مه) رپوټ په حواله اسرائيلي پوځيانو د جمعې ورځې په اخ و ډبونو کې يو بل ۱۷ کلن فلسطيني هم ويشتلی دی او دغه راز ۴۵ تنه نور يې ټپيان کړي دي. ويل شوي چې اسرائيلي ځواکونو وروسته له هغې پر فلسطينيانو ډزې وکړې چې په غزه کې په زرونو فلسطيني مظاهره کونکي د مظاهرو پر وخت په مختلفو سيمو کې د اسرائيل سرحد ته ورنژدې شول.
پوځ ويلي دي چې فلسطيني مظاهره کونکو ټايرونو ته اور اچولی او پولې ته نژدې يې پر اسرائيلي پوځيانو له بوتلونو څخه جوړ بمونه او لاسي بمونه ورګوزار کړي دي.
فلسطينيان د روان کال د مارچ له ديرشمې راهيسې هره جمعه، اسرائيل سره پر ګډه پوله پر اعتراضونو لاس پورې کوي.
م م وايي ۸۰ سلنه فلسطيني مهاجر پر مرستو متکي ديانځور: picture-alliance/dpa/W. Nassar
دوی په دغو اعتراضونو کې خپلو کورونو ته د بيرته ورګرځيدو د حق غوښتنه کوي. فلسطينيان په ۱۹۴۸ کې کله چې اسرائيل تاسيس شو، د جګړو له امله خپلو کورونو پريښودو ته اړ او يا تبعيد کړل شوي دي.
اسرائيل د فلسطين حماس ډله په دغو اعتراضونو کې پر لاس لرلو تورنوي او زياتوي چې دغه ډله غواړي د اعتراض کونکو په وسيله پر اسرائيل خپلې حملې ترسره کړي.
د غزې تراډه د څه باندې يوې لسيزې راپديخوا د اسرائيلي پوځ له خوا د محاصرې په حال کې ده. د حماس ډله له ۲۰۰۸م کال راهيسې درې ځله له اسرائيل سره جنګيدلې ده.
په عين وخت کې ملګرو ملتونو ويلي دي چې په دغې سيمه کې د دوه ميليونه فلسطيني مهاجرو له ډلې څخه ۸۰ سلنه برخه يې پر مرستو متکي ده.
sa-dms/dco/kir/ م ک ص
له آرشيف څخه يو انځوريز البوم:
د بیت المقدس نن او پرون
دونلد ترمپ د امریکا په تاریخ کې لومړی ولسمشر دی چې په بیت المقدس کې مقدس دیوال ته ورغلی. بیت المقدس د اسرائیلو او فلسطین ترمنځ د کړکیچ یو مهم سمبول دی. په دې انځوریز البوم کې د بيت المقدس تاریخ ته لنډه کتنه شوې.
انځور: Reuters/R. Zvulun
د جبل الزیتون یا د زیتونو د غره نننۍ بڼه
سیلانیان د بیت المقدس په زاړه ښار کې د جبل الزیتون له غره څخه د سیمې ښکلې منظرې کتلای شي. د زاړه ښار د دې تپې سلسله په ختيځ او شمالي برخه کې د زیارت له تپې سره نښتې ده. په انځور کې په واضح ډول د زاړه ښار دیوال او د طلايي ګنبدې زیارت لیدل کیږي، کوم چې د اسلام په تاریخ کې تر ټولو پخوانی مقدس ځای دی. په نورو ژبو کې دغې تپې ته د زیتونو غر له دې امله وايي چې پر دې تپه د زیتونو ډېري وني ولاړي وې.
انځور: Reuters/R. Zvulun
د جبل الزیتون پخوانۍ بڼه
کابو۵۰ کاله مخکې حالت په بشپړه توګه توپیر درلود. په دې انځور کې چې د ۱۹۶۷م کال د جون میاشتې پر ۷ نیټه ثبت شوی د بیت المقدس او د دیوال ځای ته په کتو دا واضح ده چې دغه انځور د جبل الزیتون په تپه کې اخیستل شوی. د شپږ ورځنۍ جګړې پرمهال د زیتونو غر د سرتیرو يوه پوسته وه.
انځور: Government Press Office/REUTERS
د مسجد القصی نننۍ بڼه
تر مکې مکرمې او مدینې منورې وروسته، مسجد القصی چې د بیت المقدس په زاړه ښار کې موقعیت لري د اسلام دریم مقدس ځای ګڼل کیږي. دغه مسجد د یهودانو له پاره مقدس ځای ګڼل کیږي. له ۱۹۶۷م کال راهیسې اسرائیل د دې سیمې د امنیت مسئولیت پر غاړه لري.
انځور: Reuters/A. Awad
د مسجد القصی پخوانۍ بڼه
مسجد القصی د دې ښار تر ټولو ستر مسجد دی او لغوي معنی یې د عبادت له پاره لیري ځای دی. د دې مسجد د رغونې چاري۸۰۰ کاله مخکې پای ته رسیدلي. دغه ستر مسجد چې له څو کوچنیو مقدسو ځایونو، باغ او فوارو سره جوړ دی، د اسلام مقدس او سپیڅلې ځای گڼل کيږي. د جومات په دننه کې اوه کتاره جوړي شوي چې ټولټال ۴۰۰۰ عبادت کوونکي پکې ځایدلای شي.
انځور: Reuters/
باب العمود یا ولاړه دروازه
دغه ولاړه دروازه د بیت المقدس عیسوي او عرب توکم سره بیلوي. د دروازې تر تیریدو وروسته کوچنۍ عربي بازار د خلکو ګڼه ګوڼه ډیره کړې. سربیره پر دې، د بیت المقدس د شمالي دروازې دغه سیمه له کلونو راهیسې د فلسطنیانو د بریدونو ځای ګڼل کیږي.
انځور: Reuters/R. Zvulun
پخوانۍ باب العمود یا ولاړه دروازه
باب العمود چې د دمشق یا سوریې دروازه هم ورته وايي له دې امله هم ډیره مشهوره ده چې په ۱۶م قرن کې د عثماني خلافت له خوا په دېوال کې جوړه سوې دغه دروازه د سوریې او دمشق د تګ را تګ لار وه. د موټرو او خلکو له ګڼه ګوڼې پرته په دې انځور کې چې په ۱۹۶۷م کال کې اخیستل شوی ډیر توپیر نه دی راغلی.
انځور: Reuters/
د زاړه ښار اوسنۍ بڼه
دغه زوړ ښار د سلطان سلیمان په دوران کې د ۱۵۳۵ او ۱۵۳۸م کلونو ترمنځ جوړ شوی. په ۱۹۸۱م کال کې دغه زوړ او تاریخې ښار د ملګرو ملتونو د تاریخې ځایونو یا یونیسکو کې هم د نړۍ د تاریخې سیمو په توګه ثبت شوی دی.
انځور: Reuters/A. Awad
د زاړه ښار پخوانۍ بڼه
ځیني شیان بدلون نه مومي. د دغه انځور تر اخیستلو کابو۵۰ کاله وروسته هم هلکان په دې سیمه کې ګرځي. دوی په لاس پخې شوي ډوډۍ او نور خوراکي توکي پلوري.
انځور: Reuters/Fritz Cohen/Courtesy of Government Press Office
