د اسرائيل لومړي وزير بنيامن نتانياهو، ويلي دي چې پوځ ته یې امر کړی دی چې د رفح پر لور حرکت ته چمتووالی ونيسي. په دې منځ کې په قاهره کې د اوربند د خبرو اترو په يوه نوي پړاو کې د حماس د هئيت د ګډون تمه کيږي.
د ملګرو ملتونو د اټکلونو پر اساس دمګړۍ په رفح ښار کې تر يو ميليون ډېر کسان ژوند کوي.انځور: SAID KHATIB/AFP/Getty Images
اعلان
حماس ويلي دي چې په پام کې ده چې نن، پنجشنبه (د ۲۰۲۴ کال د فبرورۍ ۸ نېټه) په قاهره کې د حماس او د منځګړو يعني مصر او قطر ترمنځ د خبرو اترو يو نوی پړاو ښايي پېل شي.
د فرانسې خبري آژانس د يوه مصري چارواکي له قوله ويلي ول چې د خبرو اترو موخه په «غزه کې آرامتيا» ده او دا چې د مصر حکومت يوه توافق ته د رسېدو له پاره له «دواړو اړخونو څخه د لازمې انعطاف پذیرۍ د ښوولو» غوښتنه کړې ده.
دا تازه مذاکرات يوه ورځ وروسته تر هغې ښايي پېل شي چې د اسرائيل لومړي وزير بنيامن نتانیاهو، د حماس د اوربند او د جګړې په سملاسي توګه د ختمولو وړاندیز رد کړی وو. اسرائيل د حماس «دا وړاندیز په دې اساس رد کړی وو چې دا کار به ته دې لاره هواري کړي چې حماس په غزه کې په قدرت کې پاته شي او پوځي وړتياوې بيرته لوړې کړي.»
حماس دا وړاندیز د امريکا متحده ایالاتو او قطر د پيشنهاد په غبرګون کې کړی وو.
د حماس وسلواله ډله د امريکا متحده ايالاتو، اروپايي ټولنې، اسرائيل او ځينو عربي هېوادونو له خوا د ترهګریز سازمان په توګه درجه بندي شوې ده.
د اسرائيل لومړي وزير بنيامن نتانياهو، چهار شنبې ناوخته تائيد کړه چې د اسرائيل پوځ رفح ته د داخليدو له پاره چمتووالی نيسي. رفح د غزې تړانګې په جنوب کې د مصر سره پر پوله پروت ښار دی چې د غزې په زرونو اوسيدونکو پکې پناه اخيستې ده.
نتانياهو وويل چې هغه خپلو عسکرو ته امر کړی دی چې په رفح ښار کې «عملياتو ته چمتووالی» ونيسي او دا چې پر حماس «بشپړه بريا» اوس يوازې د څو میاشتو خبره ده.
د ملګرو ملتونو عمومي منشي انتونیو ګوتېرش، ويلي دي چې رفح ته د عسکرو ننوتل به هغه وضعيت چې «د بشري ناورين بد خوب دی، په کراتو پسې خراب کړي.»
د ملګرو ملتونو د بیړنيو مرستو همغږي کوونکي مارتين ګرېفتس، هم خبرداری ورکړی دی چې په رفح کې نوره جګړه «د لا دېرو ژوندونو د اخيستو او د بشري اړتياو د شديدو خطر لري.»
د ملګرو ملتونو د اټکلونو پر اساس دمګړۍ په رفح ښار کې تر يو ميليون ډېر کسان ژوند کوي.
بلينکن غزې ته پر نورو مرستو ټينګار وکړ
د امريکا متحده ایالاتو د بهرنيو چارو وزير انتوني بلينکن، په تل ابيب کې چهار شنبه د شپې د يوه خبري کنفرانس په ترڅ کې د غزې تراډې کلابندې شوې سيمې ته د نورو مرستو پر رسولو ټینګار وکړ.
نوموړي وويل: «له اسرائيل سره د اکتوبر پر ۷مه نيټه ډېر ناوړه انسانيت ضد چلن وشو. له يرغمل نیول شويو سره هم له هغې ورځې راهسيې دا ډول چلن کيږي. خو دا له نورو سره د انسانيت ضد چلن جواز نه شي کيدلی.»
بلينکن په خپلو خبرو کې زياته کړه: «د غزې تړانګې د خلکو ستر اکثريت د اکتوبر د ۷مې نیټې له بريدونو سره سروکار نه لري. او د غزې هغه کورنۍ چې له اسرائيل څخه د مرستو پر انتقال تکيه کوي، زموږ د خپلو کورنيو په څېر دي.»
د امريکا دغه لوړپوړي ديپلومات وويل چې له غزې سره د کرم شالوم سرحدي لارې پرانيستنه «غزې ته د بل هر وخت په پرتله د ډېرو مرستو» باعث شوې خو نوموړي پر اسرائيل د دې د تضمينولو غږ وکړ چې دا مرسته به «هيڅ څوک، په هیڅ دليل» نه بندوي.
ب. ص/ ا.ا (AFP, AP, dpa, Reuters)
زموږ له آرشيف څخه:
د مرګ او ژوند په منځ کي د غزې د فلسطینیانو انځوریز راپور
غزه د بشري ناورین په درشل کي ده. د اکتوبرمیاشتي پر اوومه نېټه د حماس د ترهګریزو بریدونو په ځواب کي د اسرائيل د ځوابي بریدونه دوام لري، په غزه کي د وژل سویو او ټپیانو شمېر مخ پر ډېرېدو دی.
انځور: Fatima Shbair/AP/picture alliance
د اسرائيل درانه ځوابي بریدونه
پر اسرائيل د حماس د ناڅاپي تروریستي بریدونو په دوام، دغه هیواد هم پر غزه هوايي بریدونه وکړل چې د حماس ډلي په کنترول کي ده. اروپايي ټولنه، امریکا متحده ايالات او ځيني نور هیوادونه حماس تروريستي ډله ګڼي. د اکتوبر پر نهمه دوشنبه د اسرائيل لومړي وزیر بنیامین نتانیاهو وویل: «کوم څه، چي به موږ په راتلونکو ورځو کي له خپلو دوښمنانو سره کوو د دوی د راتلونکو نسلونو له پاره به لکه زنګ داسي وي.»
انځور: Belal Al SabbaghAFP/Getty Images
په غزه کي پراخي ویجاړۍ
د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همږغۍ دفتر(OCHA) په وینا نژدې ۸۰۰ تعمیرونه یومخ ویجاړي سوي دي او په سونو نور د اسرائيل په هوايي بریدونو کي تاواني سوي دي. راپورونه وايي، چي په سونو زره کسان اوبه نه لري.
انځور: Mohammed Talatene/dpa/picture alliance
د پاته سویو کسانو په لټه کي
د اسرائيل په هوايي بریدونو کي د غزې تراډي په شمال کي د جبالیه کډوالو پنډغالي له منځه تللي او ژغورونکي کوښښ کوي، چي پاته سوي ژوندي کسان وژغوري. هغه شمیرې چي د پنجشنبې په ورځ خپرې سوي دي، د دواړو لوریو قربانیان تر۲۵۰۰ زیات دي. لږ تر لږه ۱۲۰۰ اسرائيليان او ۱۳۰۰ فلسطینیان وژل سوي دي په زرهاوو کسان ټپیان دي.
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images
د ښځو فرياد
مړي په یوه موټر کي وړل کیږي او یوه فلسطینۍ ښځه بوغاري وهي . په غزه کي د روغتیا مسؤلان وايي تر ۱۴۰ ډېر کوچنیان او ۱۰۰ ښځي وژل سوي دي.
انځور: Said Khatib/AFP/Getty Images
غزه کلابنده سوې ده
فلسطینیان په یوه زاړه مني بس موټر کي د اسرائيل له انتقامي هوايي بریدونو څخه تښتي. د ملګرو ملتونو د یو راپور پربنسټ په غزه کي ۱۸۷ زره کسان بې ځایه سوي دي. ۱۳۷ زره کسانو د ملګرو ملتونو په ښوونځیو کي او ۴۰ زره په شخصي کورونو کي پنا اخیستې ده. امکان نه لري، چي د غزې تراډه دي یومخ پرېږدي. اسرائيل دغه سیمه محاصره کړې او د مصر لار يې هم تړلي دي.
انځور: Saleh Salem/REUTERS
اسرایلي ځواکونه د غزي تراډي پوله خپله مهاروي
د اسرائيل ځواکونه د غزې تراډي پر پوله ګزمه کوي. د حماس ډلي وسله والو د اکټوبر مياشتي پر اوومه پر پوله د اسرائيل درول سوی کټارې ماتي او دغه هیواد ته له ور اوښتلو سره یې عملیات شروع کړل، چي ډېری قربانیان يې ولسي وګړي ول. اسرائيل په ۱۹۹۴م کال کي د غزې پر پوله اغزن تار وغځاوه. په غزه کي د مصر سره پر پوله هم اغزن سیم درول سوی دی.
جان ایګلنډ د ناروې د کډوالو د شورا (NRC) عمومي منشي له CNN سره په مرکه کي خبرداری ورکړ، چي په غزه کي یو انساني ناورین سترګي په لار دی. «د بېلګي په ډول که چیري په روغتونونو کي د برېښنا د نشتوالي او لوږي له لاسه کوچنیان ومري، دا به جنګي جنایتونه وشمېرل سی.»
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images
یحیی سنوار، په غزه کي د حماس د سیاسي دفتر مشر
یحیی له ۲۰۱۷م کال راهیسي په غزه کي د حماس تروریستي ډلي مشر دی. هغه پر اسرائيل د برید له طراحانو څخه ګڼل کیږي. سنوار، چي د کډوالو په پنډغالي کي لوی سوی دی، ویلي دي: «موږ دا غوره ګڼو، چي شهیدان سوو، د دې پرځای، چي تر ظلم او سپکتیا لاندي ومروو.»
انځور: Mohammed Abed/AFP
د لوړي کچي فشار
د حماس ویاند خبري اژانسونو ته ویلي دي چي هر واري چي اسرائيل بیله خبرتیا پر غزه بمبار وکړي یو نیول سوی اسرائيلی به وژل کیږي. په داسي حال کي چی د اسرائيل د باندنیو چارو وزیر الی کوهن ګواښ وکړ چي دا ډول کړنی به هیڅ ونه بخښل سي. حماس پر اسرائيل باندی د برید پرمهال په لسهاوو اسرائيليان له ځان سره ژوندي بیولي دي.
