د المان په نيورنبېرګ کي د پوليسو او تقريبا ۳۰۰ احتجاج کوونکو تر منځ هغه وخت ټېل ماټېل رامنځ ته سو، کله چي پوليسو غوښتل چي يو ۲۰ کلن افغان مهاجر د ځان سره بوزي او افغانستان ته يې ولېږدوي.

تقريبا ۳۰۰ کسان چي اکثره يې شاګردان ول، په نيورنبېرګ کي راټول سوي ول چي د پوليسو مخه ونيسي چي دغه افغان مهاجر چي په يوه مسلکي ښوونځي کي شاګرد هم دی، د ځان سره بوزي.

په دغه ټېل ماټېل او اخ و ډب کي ۹ پوليس ژوبل سول او ۵ کسان په مؤقتي توګه د پوليسو له خوا ونيول سول. د دغې صحنې ويډيو کومه چي پر فيسبوک خپره کړل سوې وه، صرف په څو ساعتونو کي تر يو مليون څخه زيات واري وکتل سوه.

د افغان مهاجرو د اخراج پر ضد په آلمان کی په څو څو ځله احتجاجونه سوي دي. احتجاج کوونکي په دې نظر دي چي افغانستان د بېرته لېږد له پاره خوندي او امن ځای نه دی.

د آلمان سوسيال ډيموکراټ ګوند سياستوال او د آلمان د برېمن ښاروال کارسټن زيلينګ د فُنکه په نوم د رسنيو ډلې ته ويلي دي چي د کابل وروستی خونړی بريد دا حتمي کوي چي «د المان حکومت بايد د افغانستان د امنيتي وضعي په تړاو پر خپله ارزيابي له سره غور وکړي.»

د آلمان د سوسيال ډيموکراټ ګوند سياستواله مالو دريېر چي د آلمان د فدرالي ايالتونو د شورا رياست هم په غاړه لري، په کابل کي يې د وروستي بريد وروسته ويلي چي افغان مهاجر بايد بېرته افغانستان ته ونه لېږدول سي.

د آلمان په پارلمان بُنډسټاګ کي د سوسيال ډيموکراټ ګوند د فراکسيون وياند راينر ارنولد غوښتنه کړې چي حد اقل د افغانانو بېرته لېږد دي په مؤقتي توګه ودرول سي. نوموړي په «پاساور نوين پرېسه» نومي ورځپاڼي ته ويلي چي په افغانستان کي انسانان هيڅ چيري امن ژوند نه سي کولای او له همدې کبله دغه هيواد ته د افغانانو بېرته لېږد «مسؤلانه» کار نه دی.

د آلمان د زرغون ګوند د بهرنيو چارو سياستوال اميد نوريپور د آلمان پر حکومت تور پوري کړی دی چي ګواګي د افغانستان امنيتي وضعه تر هغه ښه ښيي لکه چي په واقعيت کي ده. نوموړي د «هايلبرونر شټيمه» نومي ورځپاڼي ته د کابل د وروستي بريد په هکله ويلي دي که د آلمان حکومت د افغان مهاجرو د اخراج له کبله د افغانستان د وضعې ښايسته کړل سوې ارزونه بېرته اصلاح نه کړي، نو به دا يو ناوړه کار وي.

د مهاجرو د ملاتړ سازمان پرو ازيول غوښتنه کوي چي و افغانستان ته دي د مهاجرو بېرته لېږد په مکمله توګه ودرول سي او دا چي هغه کسان چي د اخراجولو په مقصد په توقيف کي دي، هغوی دي آزاد کړل سي.

خو د المان د کورنیو چارو وزير توماس ديميزير غواړي چي د ټولو تنقيدونو باوجوده د افغانانو د اجراج لړۍ ته ادامه ورکړي. د کورنيو چارو وزير ديميزېر ويل چي د چهارشنبې له پاره پلان سوې اخراجونه يې په دې خاطر ځنډولې ولي چي په کابل کي د آلمان د سفارت کار کوونکي د بريد په ترڅ کي تر دې نور مهم کارونه لري چي د اخراجونو مراقبت وکړي. د ديميزېر په وينا ځنډول سوی ډليز اخراج به وروسته عملي کړل سي.

د المان د سوسيال ډيموکراټ ګوند د کورنيو چارو کارپوه بورکارد ليشکا هم په افغانستان د «نسبي آرامو» سيمو د شتون خبره کړې ده.

د آلمان د بايرن ايالت د کورنيو چارو وزير او د مسيحي سوسيال اتحاد سیاستوال يوآخيم هېرمان د فُنکه په نوم د رسنيو ډلې ته ويلي دي چي اوس هم و افغانستان ته د اخراج ملاتړ کوي.

د ۲۰۱۶ کال د دسمبر راهيسي ۱۰۶ رد سوي افغان مهاجر خپل هيواد ته لېږدول سوي دي. د شليسويګ هولشتاين، نيدر زاکسن، نارد غاين وېسټفالن او غاينلانډ فالڅ ايالتونو د اخراج له پروسې سره پرېکون کړی او افغان مهاجر بېرته افغانستان ته نه لېږي.

دغه خونړۍ پيښه (موټر بم چاودنه) د نن د چهارشنبې په ورځ سهار اته نيمي بجې په کابل کي د جرمني سفارت ته نژدې په زمبق څلور لاري کي رامنځ ته سوه.

پيښيه داسي مهال رامنځ ته سوې اکثره خلک خپلو کارونو ته پرلاره وه. په دغه سيمه کي سهار او ماځيگر مهال سخته گڼه گوڼه وي. د پيښي مسئوليت تر اوسه پوري هيچا پرغاړه اخيستی نه دئ.

چاودنه دومره پياوړې وه چي په سیمه کي نژدې ټولي بخې ودانۍ ئې زيانمني کړي دي.

تر چاودني وروسته په سيمه کي اور بل سو او نژدې ۳۰ موټر چي پردغه لار يوه او بل اړخ ته روان ول ويجاړ سوي دي.

د چاودني له ځايه لږ ليري هم موټرو اور اخيستی دئ.

افغان چارواکو په لومړي سر کي تلفات ډېر لږ ښوولي ول.

د افغانستان د عامي روغتيا وزارت د وروستيو معلوماتو له مخي په دغه پيښه کي ۸۰ کسان ول سوي او تر ۳۵۰ زيات ټپيان سوي دي.

د جرمني د بهرنيو چارو وزارت د معلوماتو له مي په دغه چاودنه کي د سفارت يو افغان ساتونکی وژل سوی او يو کارکوونکی ټپي سوی دئ. په انځور کي د جرمني سفارت تر چاودني وروسته ښکاري.

د جرمني سفارت ودانۍ اصلي بڼه

تر چاودني وروسته د پيښي سيمه.

د چاودني سيمي د پاک کارۍ چاري رواني دي.

په لسونو تنه آلمان څخه د افغان مهاجرو د ډلیز اخراج په اعتراض کې د مونشن هوايي ډګر مخ ته راټول شول. د اعتراض کونکو لخوا په يوه شعار ليکل شوي دي:« افغانستان ته اخراج ودروئ».

ډیری آلمانيان، افغانستان ته د افغان مهاجرو له اخراج سره مخالف دي. دوی افغانستان يو امن هيواد نه بولي. د دغه انځور پر غټ شعار ليکل شوي دي: « اخراج د مرګ له سزا سره برابر دی».

اروپا کې د مهاجرت له بحران سره ډیرې ستونزې راولاړې شوي دي، خو لا هم ډیری خلک مهاجرو ته ښه راغلاست وايي. دغه سړی په لاس کې يو شعار لري چې پرې لیکل شوي دي: « آیا افغانستان ته اخراج د تیار مرګ سره مرسته نده».

آلمان کې د افغان مهاجرو د اخراج سره په مخالفت کې زياتې مظاهرې وشوې، خو د هغو سربيره څلورمه ډله کې هم ۱۵ تنه رد شوي افغان مهاجر کابل ته واستول شول.

آلماني چارواکي وايي اخراج سوي هغه افغان مهاجر دي چې د درو محکمو لخوا یې د رد څوابونه ترلاسه کړي دي. دوي نور په آلمان کې د پاتې کيدو چانس نلرود.

عبيد (د منځ کس) وروسته له ۷ کلونو له آلمان څخه افغانستان ته اخراج شوی. هغه دويچه ویله ته وويل: «خوشاله يم چې وروسته له اوو کلونو خپل وطن ته راګرځيدلی یم».

خو عبيد افغانستان کې د خپلې راتلونکې په هکله ډاډمن ندی او نه پوهيږي چې څه وکړي. هغه وايي آلمان کې۷ کاله ژوند عبث تير شول، ځکه نه ورته د تعلیم چانس برابر شو او نه هم تابعت ورکړل شو.

افغانستان کې د ناامنيو په زياتيدو سره جوخت، اروپا کې د افغان مهاجرو د اخراج سره هم مخالفتونه زيات شوي دي. د کابل پر پوځي روغتون بريد نه وروسته په اروپايي رسنيو کې يو ځل بیا د افغان مهاجرو د اخراج پر مسئله بحثونه تاوده شوي دي.

د افغانستان په ناامنيو کې د ملکيانو د تلفاتو زياتيدل په اروپايي رسنيو کې يو بل جلا بحث دی. دغه بحث د افغان مهاجرو د اخراج له مسئلې سره تړلی دی. اروپا کې د اخراج مخالفان افغانستان ناامن او د اخراج لپاره یې مساعد نبولي.

تير کال افغان چارواکو له اروپايي ټولنې سره يوه موافقتنامه امضا کړه چې له مخې يې د افغان مهاجرو د اخراج مسئله آسانه کړه. په ورستيو ورځو کې د آلمان د کورنيو چارو وزير توماس ديميزير وویل، هغه هيوادونه چې د خپلو مهاجرو له منلو څخه ډډه کوي د مالي مرستو له کمښت سره به مخ شي. دغه آلمانی سياستوال وايي چې افغانستان کې داسې امن سيمې شته چې اخراج ورته کيدای شي.