د دوی د جرمونو په ليست کې دا خبره هم راغلې ده چې په ۲۰۱۶ کال کې تر نيول کېدو د مخه يې د مژګان له مېړه سره يو ځای په يوه زيارت او د پوليسو په يوې حوزې باندې د لاسي بمونو او ډزو مرګوني بريدونه تر سره کړي دي. مژګان په داسې يوه ويډيو کې چې چارواکو د هغې د خوشې کېدو تر مخه ثبت کړې ده، ويلي دي: «زه د قتل، يرغمل نيونې او له حقاني شبکې سره د همکارۍ په تور بندي شوم.» د هغې په خبره به هغه هيڅکله بيا له دغې ډلې سره بېرته يو ځای نه شي. دا يوه استثنايي خبره ده چې ښځې د طالبانو په بريدونو کې ونډه ولري. د ۵۰۰۰ خوشې شوو طالبانو په لړ کې چې د زندانيانو د تبادلې له مخې له افغاني زندانونو څخه آزاد شول، يوازې ۵ تنه يې ښځې وې. آشلي جېکسن چې د «اوورسيز ديويلوپمنټ انستيتوت» په نوم د فکري مرکز يوه شنونکې ده، وويل چې د دغسې قضيو په هکله يې تر اوسه «تقريبا هيڅ نه دي اورېدلي.» د هغې په خبره «د طالبانو ارزښتونه او ايډيالوژي ښځې په کلکه سره د کور پر فضا پورې محدودوي.»
نسرين او مژګان د تر ټولو خطرناکو زندانيانو په فهرست کې
نسرين او مژګان د تر ټولو خطرناکو زندانيانو په وروستۍ ۴۰۰ کسيزه جوپه کې وې. سره له دې چې طالبانو د هغوی په خوشې کېدو ټينګار کاوه، خو د طالبانو وياند، ذبيح الله مجاهد، ويلي دي چې هغوی «د طالبانو د کورنيو عادي غړې» دي چې د متحده آيالاتو د عملياتو پر مهال نيول شوې وې. نوموړي د فرانسې خبري اژانس ته وويل چې «طبعا د فاميليونو ښځينه غړې هم راسره همکاري کوي… خو ښځې په عملياتو کې د برخې اخيستنې له پاره نه شامليږي، نه جذبيږي او داسې امر هم ورته نه کيږی.»
يوه دريمه ښځه چې د طالبانو د زندانيانو په ډله کې آزاده شوې ده، نرګس نوميږي چې يوه ايرانۍ ده. هغې افغان تابعيت اخيستی او له يوه افغان سره تر واده وروسته يې د پوليسې دنده پيل کړې وه. هغه په ۲۰۱۲ کال کې په کابل کې د متحده آيالاتو د پوليسو د يوه روزونکي په وژنه محکومه شوه. د چارواکو په خبره دغه پېښه د يوې ښځې له خوا لومړۍ داخلي حمله وه. طالبانو دا هم ويلي دي چې دوې نورې ښځې هم د آزادو شوو بنديانو په ډله کې وې چې اوس خپلو کورنيو ته ستنې شوې دي.
AFPE / AFPE
تر ټولو زياتي ځان وژنې په کومو هيوادونو کي؟
په نړۍ کي د ځان وژنو يا خودکشيو شمېر د کالونو په تيريدو لا زيات سوی دی. په دغه انځوريز راپور کي کتلای سئ چي په کومو هيوادونو ته کي ځان وژنه تر ټولو زیاته ده. ۲۷ انځورونه يې دلته وګورئ:
انځور: Colourbox
په ټولو هيوادونو، ټولونو او قشرونو کي
خودکشي يا ځان وژنه د نړۍ په تقريبا ټولو هيوادونو کي بېله توپيره چي هغه بډای او که مسکين دي، يوه ناوړه موجوده پديده ده. په داسي حال کي چي د نړۍ بيل اديان لکه اسلام په سخته د ځان وژني ممانعت کوي، خو بیا داسي ټولنې او اديان هم موجود دي چي په پرتليزه توګه ځان وژنې ته هغه نظر نه ګوري. بعضي هيوادونه د ځان وژني شمېر نه ثبتوي. هغه چي ثبتوي يې هم ښايي په بشپړه توګه دقيقي نه وي.
انځور: Colourbox/kuzmafoto
۱۲۵ مقام ـ افغانستان ـ ۴ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۲۵ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي. دا هغه خودکشۍ دي چي د جنګي وسلې په توګه نه بلکه له نورو عواملو کيږي. دا چي دغه شمېره صرف ثبت سوي ځان وژني ښيي نو ښايي يو شمېر داسي ځان وژني هم وي چي ثبت سوي نه دي.
انځور: DW/C. James
۲۵ مقام ـ هنګري ـ ۱۵،۷ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۵،۷ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: THOMAS COEX/AFP/Getty Images
۲۴ مقام ـ هند ـ ۱۶ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه 16 کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: Getty Images/G. Copley
۲۳ مقام ـ بلجيم ـ ۱۶،۱ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۶،۱ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: picture-alliance/dpa/D. Karmann
۲۲ مقام ـ بورکينا فاسو ـ ۱۶،۵ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۶،۵ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: picture-alliance/dpa
۲۱ مقام ـ اوکراين ـ ۱۶،۶ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۶،۶ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: Getty Images/S. Gallup
۲۰ مقام ـ لاتويا ـ ۱۷،۴ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۷،۴ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: Zelma Brezinska
۱۹ مقام ـ کامرون ـ ۱۷،۵ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۷،۵ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: picture alliance/dpa/J. P. Kepseu
۱۸ مقام ـ سويس ـ ۱۷،۹ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۷،۹ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: picture-allianc/dpa/T. Eisenhuth
۱۷ مقام ـ روسيه ـ ۱۷،۹ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۷،۹ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: picture alliance/K. Kokoshkin
۱۶ مقام ـ زمبابوې ـ ۱۸ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۸ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: DW/P. Musvanhiri
۱۵ مقام ـ پولند ـ ۱۸،۵ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۸،۵ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: Daniel Franz
۱۴ مقام ـ سپينه روسيه ـ ۱۹،۱ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۹،۱ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: picture-alliance/dpa
۱۳ مقام ـ د مرکزي افريقا جمهوريت ـ ۱۹،۶ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۱۹،۶ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: DW/W. Bashi
۱۲ مقام ـ بوليويا ـ ۲۰،۵ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۰،۵ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: sb.veronica
۱۱ مقام ـ سيراليون ـ ۲۲،۱ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۲،۱ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: Bjoern Kietzmann
۱۰ مقام ـ جنوبي کوريا ـ ۲۴،۱ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۴،۱ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: Getty Images
۹ مقام ـ انګولا ـ ۲۵،۹ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۵،۹ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: DW/N. Sul d'Angola
۸ مقام ـ لتوانيا ـ ۲۶،۱ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۶،۱ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: DW/W. Janczys
۷ مقام ـ استوايي ګينيا ـ ۲۶،۶ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۶،۶ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: Angue Nguema/AFP/Getty Images
۶ مقام ـ سرانام ـ ۲۶،۹ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۶،۹ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: Conservation International/Ivor Balsemhof
۵ مقام ـ د عاج ساحل ـ ۲۷،۲ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۷،۲ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: Getty Images/AFP/I. Sanogo
۴ مقام ـ قزاقستان ـ ۲۷،۵ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۷،۵ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: AFP/Getty Images/S. Filippov
۳ مقام ـ مغلستان ـ ۲۸،۱ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۲۸،۱ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: picture alliance/Robert Harding World Imagery
۲ مقام ـ ګويانا ـ ۳۰،۶ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۳۰،۶ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي.
انځور: C. Rose/Getty Images
۱ مقام ـ سريلنکا ـ ۳۴،۶ ځان وژنې
په دغه هيواد کي هر کال د هرو ۱۰۰ زرو انسانانو څخه ۳۴،۶ کسان يې ځان وژنه يا خودکشي کوي. {منبع: د روغتیا نړيوال سازمان راپور ۲۰۱۵} [چمتو کوونکی: احمدولي اڅکزی]