په يوه شريکه اعلاميه کې ډیرو ياغي ډلو د دې ګام علت د ولسمشر بشارالاسد ځواکونو له خوا له څلورو ورځو راهيسې له روان اوربند څخه په وار وار سرغړونه په ګوته کړې ده. په اعلاميه کې زياته شوې ده چې دوی «د سولې د خبرو اترو په تړاو ټولي خبري دروي.»
په ټوليزه توګه دولس ياغي ډلو چې د سوریې د آزاد پوځ په نامه ياديږي، په دغه اعلاميه کې ټينګار کړی دی چې جنګيالو یې په ټول هيواد کې اوربند مراعت کړی دی. خو د سوریې حکومت او متحدينو یې په وار وار له دې څخه سرغړونه کړې.
په قزاقستان کې د سولي خبري
تر اوسه په نظر کې وه چې حکومت او ياغي ډلي به د سولي د خبرو له پاره د قزاقستان په پلازمېنه آستانه کې سره وګوري. روسيه او ترکيه به هم د منځګړي په توګه په دې خبرو کې ګډون وکړي. ځکه اوربند د دې دوو هيوادونو په زيار رامنځته شوی وو او د جمعې له شپې راهيسې عملي کيږي. خو سربيره پر دې هم د هيواد په ځينو برخو کې نښتې رواني دي.
جګړې او هوايي بريدونه
د نويو جګړو ميدان په ځانګړي توګه د برادا درې سيمه وه چې پلازمېني دمشق ته نزدې پرته ده. د بشري حقونو د څار سوريايي ټولنې په حواله هلته حکومتي ځواکونو د دوشنبې په ورځ هم پر ياغيانو هوايي بريدونه وکړل.
د برادا سيند د برادا د پراخې درې له لاري د دمشق پر لور بهیږي او د اوبو يوه مهمه سرچينه بلل کيږي. حکومت پر ياغيانو پر پلازمينه د اوبو د بندولو تور لګوي.
ياغيانو ویلي دي چې په برادا دره او په ختيځ غوتا سيمه کې د دوامداره بريدونو له کبله د زرونو انسانانو ژوند له ګواښ سره مخامخ دی. زياته شوې چې د حکومتي ځواکونو پرمختګ له اوربند سره په ټکر کې دی. دوی زياتوي چې که چیري بريدونه ونه دریږي نو د اوربند تړون به په نشت حساب شي.
نور مطالب:
د حلب د نیولو له پاره جگړه
د سوریې څو اړخيزه کورنۍ جگړه شپږم کال ته ننوځي او د حلب ښار بشپړکنترول د سوریې د ولسمشر بشارالاسد له پاره مهم گڼل کیږي. د سوریې جگړه د انځور په ژبه. انځور: Reuters د بشارالاسد پلار حافظ اسد، پر دغه هیواد باندې د اظطراري سختو قوانینو په لگولو سره حکومت وکړ. ډیرو کارپوهانو اټکل کاوه چې کله حافظ اسد خپل زوی ته قدرت وسپاري نو په دې سره به یې په اصطلاح د «دمشق پسرلي» او د سیاسي اقتصادي اصلاحاتو رامنځ ته کولو ته لاره پرانیستې وي.
انځور: Getty Images/AFP/R. Haidar ۲۰۱۱، په زور سره د حکومت ضد احتجاجونو ځپل خو د اصلاحاتو پر ځای بشار الاسد د خپل هیواد د امنیتي ځواکونو په واسطه د اپوزیسیون سرکوبول غوره کړل. خو کله چې هغه هڅه وکړه چې ولسي پاڅونونه په تاوتریخوالي سره سرکوبه کړي، د هغه پر رهبري سختي نیوکي وشوې.
انځور: dapd په ۲۰۱۲م کال کې یاغیانو د حلب ځینې برخې ونیولي د ۲۰۱۲م کال په لومړیو کې یاغیانو د حلب ښار شمال لویدېځې څنډې تر خپل کنترول لاندې راوستې. د همدغه کال په جولای میاشتې کې د لومړي ځل له پاره پر لاریون کوونکو ډزې وشوې او یاغیانو د دغه ښار له پاره جگړه پېل کړه. د حلب بې وزله ختیځې ولسوالۍ ډیر ژر د یاغیانو لاس ته ولویدې.
انځور: picture-alliance/dpa په ۲۰۱۳م کال کې د یاغیانو پرمختگ د ۲۰۱۳م کال د فبروري میاشتې په ۲۲مه نیټه خلک د دې خبر تر اوریدو وروسته هر لور ته ځغلي چې یوه الوتکه حکومت ضد احتجاج کوونکو باندې بمونه غورځوي. حکومت د حما او حلب تر منځ د لوی لارې کنترول له لاسه ورکولو وروسته د بدیلي انتقالي لارې د کنترول له پاره خپله توجه د حلب سویل ته متمرکزه کړه.
انځور: Reuters/M. Salman د بني امیه جامع مسجد ویجاړیدل د ۲۰۱۳م کال په اپریل میاشتې کې د بنه امیه جامع مسجد یو منار د جگړو په ترڅ کې راونړید. دغه مسجد د اتمې او دیارلسمې میلادي پیړیو په منځ کې جوړ شوی دی. د نهو میاشتو تر جگړې وروسته چې د حلب ډیری برخې یې ویجاړې کړې، یاغیانو د حلب ښار تر نیمایي زیاته برخه تر خپل کنترول لاندې راوسته.
انځور: Reuters/M. Barakat دغه انځور هغه یو پلار ښيي چې د خپلو دوو ماشومانو پر وژل کیدو ویر کوي. یاغیانو د یوې مودې له پاره د حلب ښار بدیله اکمالاتي لاره قطع کړه او د ښار لویدیځه برخه چې د حکومت تر کنترول لاندې وه، په بشپړه توگه کلابنده شوه. پر حلب ښار باندې لومړني بیلري بمونه د ۲۰۱۳م کال په دسمبر کې وروغورځول شول.
انځور: Reuters په ۲۰۱۴م کال کې یاغیانو او حکومت خپلې مواضع ټینگې کړې په انځور کې لیدل کیږي چې د ۲۰۱۴م کال د جون میاشتې په دوهمه نېټه د حلب په گاونډۍ سیمه الشار کې د ملکي دفاع غړي ماشومان ژغوري. حکومت د یاغیانو پر ضد د جېټ الوتکو او څرخي الوتکو بریدونو کې ډیرښت راوست.
انځور: Reuters/S. Kitaz په ۲۰۱۵م کال د یاغیانو پرمختگ او د روسیې مداخله دغه انځور د ۲۰۱۵م کال د مارچ میاشتې د شپږمې نېټې دی چې د حلب سیف الدولة، ولسوالۍ کې عمومي سړک ښکاري چې پکښې د ریگو له بوجیو څخه جوړې شوې پوستې ښکاري. د سوریې په شمال ختیځ کې د یاغیانو پرمختگ حکومت تر فشار لاندې راوست.
انځور: Reuters/H. Katan په مسکو کې د پوتین او اسد لیده کاته د ۲۰۱۵م کال د اکتوبر میاشتې په ۲۰ نېټه د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین له خپل سوریایي سیال بشارالاسد سره په مسکو کې ولیدل. تر هغه لږ څه وروسته په سوریه کې د روسیې له خوا لومړنی هوایي برید تر سره شو. که څه هم روسیې وویل چې ځواکونه یې د داعش پر ضد جگړه کې د پاڅون کوونکو د «سوریې د آزادي بخښونکي پوځ» ډلې مرستې کولو ته چمتو دي، خو دا یې هم وویل چې روسي ځواکونه د اسد ملاتړ هم کوي.
انځور: Reuters/RIA Novosti/Kremlin/A. Druzhinin په ۲۰۱۶م کال د حلب کلابندي او بمباري د روسیې مرستې سوریایانو ته ورسیدې. د مرستو پر خلتو باندې د روسیې او سوریې بیرغونه رسم ول او دا جمله پرې لیکل شوې وه چې «روسیه له تاسو سره ده.» د روان میلادي په جولای میاشتې کې حکومتي ځواکونو د لومړي ځل له پاره د حلب ختیځ په بشپړه توگه کلابند کړ. دغه کلابندي لس ورځې وروسته د یاغیانو د عملیاتو په پایله کې ماته شوه.
انځور: Reuters/O. Sanadiki د څو میاشتو د سختې بمبارۍ وروسته، چې په ترڅ کې یې څو روغتونه هم د بریدونو هدف وگرځیدل، د روسیې او سوریې حکومتونو له ملکي کسانو د ښار د تخلیه کولو غوښتنه وکړه. د دسمبر په دیارلسمه نېټه یاغیانو پر یوه اوربند او د حلب له ختیځ څخه پر وتلو موافقه وکړه. تر هغې څو ورځې وروسته اوس د ښار له ختیځې برخې څخه د ملکي کسانو د وتلو لړۍ پېل شوې ده.
انځور: Reuters/A. Ismail