جنوبي افریقا دعدالت په نړېواله محکمه کې د يوې عاجلې دوسيې په درج کولو سره ادعا کړې چې اسرائيل د غزې تړانګه کې د حماس پر ضد جګړه کې د نسل وژنې په تړاو د ملګرو ملتونو کنوانسیون نقض کړی دی. دغه هېواد د پنجشنبې په ورځ د خپلې ادعا شواهد دغې نړېوالې محکمې ته وړاندې کړل.
خو د اسرائيل د بهرنيو چارو وزارت حقوقي سلاکار، تال بکر، ويلي دي چې جنوبي افریقا «په تاسف کونکي شکل په شديده توګه تحریف شوی حقوقي او حقیقي انځور محکمې ته وړاندې کړی دی.»
بکر زیاته کړې چې په غزې تړانګه کې د اسرائيل اقدامات، له حماس او «نورو تروریستي سازمانونو» څخه د ځان د دفاع له پاره دي.
د اسرائيل د بهرنيو چارو وزارت حقوقي سلاکار په دنهاک کې د جزا نړېوالې محکمې ته وويل: «که چېرته د نسل وژنې اقدامات شوي وي، نو دغه اقدام د اسرائيل پر ضد شوي دي.»
په غزې تړانګه کې د جګړې يو انځور / Khaled Omar/Xinhua/picture allianceانځور: Khaled Omar/Xinhua/picture alliance جنوبي افریقا ويلي دي چې د ملګرو ملتونو د عدالت له نړېوالې محکمې څخه غواړي چې پر اسرائيل فشار راوړي تر څو په غزې تړانګه کې خپل پوځي عملیات «فوراً» ودروي، کوم ېې چې د حماس د اکتوبر ۷مې تروریستي حملې وروسته په لاره اچولي دي.
بکر زیاته کړې چې «متقاضي [له دغه درخواست سره] هڅه کوي تر څو د اسرائيل له ځانه څخه د دفاع اساسي حق سلب کړي... او اسرائيل بې دفاع پرېږي.»
د اسرائيل د خارجه وزارت حقوقي مشاور د خپلو خبرو په ادامه وويل: «اسرائيل د حماس پر ضد په دفاعي جګړه کې قرار لري، نه د فلسطین د خلکو پر ضد ، تر څو د دې ډاډ ترلاسه کړي چې هغوی (حماس) نه بريالی کيږي.»
اسرائيل وايي په غزې تړانګه کې د اسرائيل اقدامات، له حماس او «نورو تروریستي سازمانونو» څخه د ځان د دفاع له پاره ديانځور: Israel Defense Forces via REUTERS هغه زیاته کړه: «د نسل وژنې کلیدي عنصر، د ټولو خلکو او یا د یوه برخه خلکو د نابودۍ اراده ده، چې اصلا شتون نه لري.»
دغه محکمه به د جنوبي افریقا د دغه فوري درخواست په هکله د روانې مياشتې په پای کې حکم صادر کړي.
حماس د امریکا متحده ایالاتو، آلمان، اروپايي اتحادېې او زیات شمېر نورو هېوادونو له خوا د یو تروريستی سازمان په توګه درجه بندي شوی دی. دغې ډلې د تېرکال د اکتوبر په ۷مه پر اسرائيل حمله وکړه چې په ترڅ کې یې له ۱۱۰۰ ډېر کسان چې اکثریت ېې ملکیان ول، ووژل.
Af/na/pa/mks/bs/ (AP, AFP, Reuters, dpa)
له آرشیف څخه:
د مرګ او ژوند په منځ کي د غزې د فلسطینیانو انځوریز راپور
غزه د بشري ناورین په درشل کي ده. د اکتوبرمیاشتي پر اوومه نېټه د حماس د ترهګریزو بریدونو په ځواب کي د اسرائيل د ځوابي بریدونه دوام لري، په غزه کي د وژل سویو او ټپیانو شمېر مخ پر ډېرېدو دی. انځور: Fatima Shbair/AP/picture alliance د اسرائيل درانه ځوابي بریدونه پر اسرائيل د حماس د ناڅاپي تروریستي بریدونو په دوام، دغه هیواد هم پر غزه هوايي بریدونه وکړل چې د حماس ډلي په کنترول کي ده. اروپايي ټولنه، امریکا متحده ايالات او ځيني نور هیوادونه حماس تروريستي ډله ګڼي. د اکتوبر پر نهمه دوشنبه د اسرائيل لومړي وزیر بنیامین نتانیاهو وویل: «کوم څه، چي به موږ په راتلونکو ورځو کي له خپلو دوښمنانو سره کوو د دوی د راتلونکو نسلونو له پاره به لکه زنګ داسي وي.»
انځور: Belal Al SabbaghAFP/Getty Images د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همږغۍ دفتر(OCHA) په وینا نژدې ۸۰۰ تعمیرونه یومخ ویجاړي سوي دي او په سونو نور د اسرائيل په هوايي بریدونو کي تاواني سوي دي. راپورونه وايي، چي په سونو زره کسان اوبه نه لري.
انځور: Mohammed Talatene/dpa/picture alliance د پاته سویو کسانو په لټه کي د اسرائيل په هوايي بریدونو کي د غزې تراډي په شمال کي د جبالیه کډوالو پنډغالي له منځه تللي او ژغورونکي کوښښ کوي، چي پاته سوي ژوندي کسان وژغوري. هغه شمیرې چي د پنجشنبې په ورځ خپرې سوي دي، د دواړو لوریو قربانیان تر۲۵۰۰ زیات دي. لږ تر لږه ۱۲۰۰ اسرائيليان او ۱۳۰۰ فلسطینیان وژل سوي دي په زرهاوو کسان ټپیان دي.
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images مړي په یوه موټر کي وړل کیږي او یوه فلسطینۍ ښځه بوغاري وهي . په غزه کي د روغتیا مسؤلان وايي تر ۱۴۰ ډېر کوچنیان او ۱۰۰ ښځي وژل سوي دي.
انځور: Said Khatib/AFP/Getty Images فلسطینیان په یوه زاړه مني بس موټر کي د اسرائيل له انتقامي هوايي بریدونو څخه تښتي. د ملګرو ملتونو د یو راپور پربنسټ په غزه کي ۱۸۷ زره کسان بې ځایه سوي دي. ۱۳۷ زره کسانو د ملګرو ملتونو په ښوونځیو کي او ۴۰ زره په شخصي کورونو کي پنا اخیستې ده. امکان نه لري، چي د غزې تراډه دي یومخ پرېږدي. اسرائيل دغه سیمه محاصره کړې او د مصر لار يې هم تړلي دي.
انځور: Saleh Salem/REUTERS اسرایلي ځواکونه د غزي تراډي پوله خپله مهاروي د اسرائيل ځواکونه د غزې تراډي پر پوله ګزمه کوي. د حماس ډلي وسله والو د اکټوبر مياشتي پر اوومه پر پوله د اسرائيل درول سوی کټارې ماتي او دغه هیواد ته له ور اوښتلو سره یې عملیات شروع کړل، چي ډېری قربانیان يې ولسي وګړي ول. اسرائيل په ۱۹۹۴م کال کي د غزې پر پوله اغزن تار وغځاوه. په غزه کي د مصر سره پر پوله هم اغزن سیم درول سوی دی.
انځور: Oren Ziv/AP/picture alliance د غزې پر پوله اسرائيلي ځواکونه اسرائيل ۳۰۰ زره ریزرف ځواکونه چمتو کړي دي. د غزې اوسیدونکي ویره لري چي اسرائيل به مځکني عملیات شروع کړي. د غزې پولي ته د اسرائيل زغروال موټر او پوځي تجهیزات لېږل سوي او پولي ته څېرمه د اسرائيل ښارګوټي یومخ تش سوي دي.
انځور: Ilia Yefimovich/dpa/picture alliance په غزه کي انساني ناورین ته انتظار جان ایګلنډ د ناروې د کډوالو د شورا (NRC) عمومي منشي له CNN سره په مرکه کي خبرداری ورکړ، چي په غزه کي یو انساني ناورین سترګي په لار دی. «د بېلګي په ډول که چیري په روغتونونو کي د برېښنا د نشتوالي او لوږي له لاسه کوچنیان ومري، دا به جنګي جنایتونه وشمېرل سی.»
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images یحیی سنوار، په غزه کي د حماس د سیاسي دفتر مشر یحیی له ۲۰۱۷م کال راهیسي په غزه کي د حماس تروریستي ډلي مشر دی. هغه پر اسرائيل د برید له طراحانو څخه ګڼل کیږي. سنوار، چي د کډوالو په پنډغالي کي لوی سوی دی، ویلي دي: «موږ دا غوره ګڼو، چي شهیدان سوو، د دې پرځای، چي تر ظلم او سپکتیا لاندي ومروو.»
انځور: Mohammed Abed/AFP د حماس ویاند خبري اژانسونو ته ویلي دي چي هر واري چي اسرائيل بیله خبرتیا پر غزه بمبار وکړي یو نیول سوی اسرائيلی به وژل کیږي. په داسي حال کي چی د اسرائيل د باندنیو چارو وزیر الی کوهن ګواښ وکړ چي دا ډول کړنی به هیڅ ونه بخښل سي. حماس پر اسرائيل باندی د برید پرمهال په لسهاوو اسرائيليان له ځان سره ژوندي بیولي دي.
انځور: Mahmud Hams/AFP/Getty Images