قطر په نړۍ کې یو له هغو هیوادونو دی چې زیات «مایع طبیعي گاز» لري او په نړۍ کې دریم هیواد چې د طبیعي گاز ستري زیرمي لري. دغه خلیجي هیواد د تیلو او گازو په برخه کي بډای هیواد دی.

دغه هیواد د آلمان د موټر جوړولو شرکت فولکس واگن کې ۱۷ سلنه او د نیویارک د «امپایر سټیټ بلډنگ» کې لس سلنه ونډه لري. قطر په تیرو څو کلونو کې په بریتانيا کې میلیارده پونډه پانگونه کړې ده چې پکښې د بریتانيا د مشهور پلورنځي «هروډز» رانیول هم شامل دي.

قطر د سوډان له حکومت او دار فور له قبایلو سره د څو لسیزو شخړې په هواري کې د دریمگړي نقش لوبولی وو. همداشان د فلسطین د الفتح او حماس ډلو تر منځ د منځگړتوب او همداشان له افغان طالبانو سره د سولې د خبرو اترو له پاره قطر نقش لرلی دی.

د دوحه، حکومت په ۱۹۹۶م کال کې د «الجزیره» په نوم یوه تلویزوني شبکه تأسیس کړه، چې په عربي نړۍ کې د خبرونو پوښښ او د خپرونو شکل ته بدلون ورکړ. اوس الجزیره نه یوازې په عربي، بلکې په ټوله نړۍ کې یو پیژندل شوی نوم دی.

د قطر دولتي هوایي شرکت «قطر ایر ویز» د نړۍ په ښو هوایي شرکتونو کې حسابیږي. دغه شرکت ۱۹۲ الوتکې لري او د نړۍ په ۱۵۱ ښارونو کې فعالیت کوي.

په ۲۰۲۲م کال کې د فوټبال نړیوال جام سیالۍ په قطر کې تر سره کیږي. قطر د عربي نړۍ لومړنی هیواد دی چې د فوټبال د نړیوال جام کوربه توب کوي. دغه هیواد د فوټبال د سیالیو له پاره پر زیر بناوو باندې په میلیاردونو یورو پانگونه کوي.

د قطر ټول نفوس ۲،۴ میلیونه دی چې د هغوی زیاتره یې په ۱۸مه میلادي پیړۍ کې د گاونډیو سیمو څخه دغه ځای ته ورغلي دي. دغه هیواد چې د طبیعي زیرمو له کبله بډای دی پکښې په کال کې د سړي سر متوسط عاید ۱۲۳ زره یورو دی.

قطر تر۱۹۷۱م کال پورې د بریتانيا تر حمایې لاندې وو. د بریتانيا د ځانگړې ادارې لاندي ټوله موده ۵۵ کلونو ته رسیږي. خو په ۱۹۷۱م کال کې قطر له دې انکار وکړ چې د متحدو عربي اماراتو یوه برخه دې وگرځي او د یوه خپلواک هیواد په توگه راڅرگند شو.

په قطر کې له ۱۹مې پېړۍ راهیسې پاچاهي نظام واکمن دی او له همدغې مودې راهیسې د الثاني کورنۍ په واک کې ده. د قطر اوسني امیر شیخ تمیم بن حما الثاني، په ۲۰۱۳م کال کې هغه وخت د قدرت واگي په لاس کې واخیستل چې پلار یې خلیفه الثاني له خپلې واکمنۍ لاس پر سر شو.

د سعودي عربستان په گډون اوو هیوادونو له قطر سره دیپلوماتیکي اړیکې پرې کړي دي. په دې سره منځنی ختیځ چې لا تر مخه له کړکیچونو سره لاس او گریوان دی له یوې بلې شخړي سره مخامخ شوی دی. پر قطر باندي د ترهگرو د ملاتړ تور پورې کیږي، چې دغه هیواد یې ردوي.

له قطر سره د ځينو عربي هیوادونو د اړیکو تر قطع کیدو وروسته، د دغه هیوا د خلکو پر ژوندانه باندې اغیز.

له پلازمېنې دوحې څخه د دوشنبې په ورځ خپرو شوو انځورونو کې لیدل کیږي چې د خوراکي توکو په پلورنځایونو کې د خلکو گڼه گوڼه زیاته ده.

تر دې دمخه قطر د خوراکي توکو او د سترو تعمیراتي پروژو د اړتیا وړ مواد ستره برخه له سعودي عربستان سره د ځمکنې لارۍ تأمینده.

له قطر سره د بحرېن، متحدو عربي آماراتو او سعودي عربستان له لوري د اړیکو د پرې کیدو تر اعلان وروسته له دغو هیوادونو سره د قطر ځمکنۍ، هوایي او سمندري لارې هم تړل شوي دي.

څلورو هیوادونو سعودي عربستان، متحدو عربي آماراتو، بحرېن او مصر په ناڅاپي توگه د دوشنبې په ورځ له قطر سره دیپلوماتیکي اړیکې وشکولي. د دې گام دلیل په «یمن او سوریه کې له ترهگرۍ څخه د قطر پایدار ملاتړ» ښوول شوی دی. تر هغې وروسته مالدیو، یمن او لیبیا هم له قطر سره خپلې اړیکي پرې کړې.

پر دې سربیره د فارس خلیج درې هیوادونو چې د قطر مستقیم گاونډیان دي اعلان وکړ چې له قطر سره خپلې ټولې سرحدي لارې تړي. دغو هیوادونو په عین وخت کې د قطر له وگړو وغوښتل چې په ۱۴ ورځو کې ووځي.

دا چې ځینو عربي هیوادونو له قطر سره د اړیکو پریکون او همداشان د هوايي لارو تړل یو ناڅاپي گام وو، نو د دوشنبې په ورځ قطر ته تلونکي الوتنې له ستونزو سره مخامخ وې.

په دوحه کې هم ډیر مسافر له سرگردانۍ سره مخامخ شول.

د قطر هیواد د سعودي عربستان، مصر، متحد عربي آمارات او بحرېن له لوري د دیپلوماتیکي اړیکو پرې کول د تأسف وړ بللي او له ترهگرۍ څخه د ملاتړ تورونه یې رد کړي دي.