«د مسلمانانو پر غصب شوې ځمکه جوړه شوې کليسا دي ويجاړه شي»
۱۳۹۸ مهر ۱۰, چهارشنبهد اروپا د بشري حقونو محکمې (ECtHR) د یوه حکم په ترڅ کې له بوسنیا هرزګوینا څخه غوښتي دي چې د یوه مسلمان سړۍ ټول ضبت شوي مالونه او ملکیت دې بیرته د هغه کورنۍ ته وسپاري. په دې کې هغه ځمکه هم شامله ده چې په ۱۹۹۸م کال کې پرې یوه ارتدکس کلیسا جوړه شوې ده.
د اروپا د بشري حقونو محکمې د بوسنیا له حکومت څخه غوښتي دي چې د دغه حکم تر صادریدو درې میاشتې وروسته دې هغه عملي کړي.
د دغې ځمکې د مالکیت د حق پر سر اختلاف د بوسنیا د ۱۹۹۲کلونو جګړې ته ورګرځي. د اورلوویچ مسلمانه کورنۍ چې په ۱۹۹۳م کال کې د سربرينيڅا په ۲۰ کیلومترۍ کې له خپل کوچني ښار څخه شړل شوې وه، د کلیسا د ځمکې اصلي خاوندان یا مالکان دي.
د دغې کورنۍ ۲۰ تنه غړي د ۱۹۹۵م کال د سربرينيڅا په قتل عام کې ووژل شول. د اورلوویچ د کورنۍ پاتې غړي په ۲۰۰۰م کال کې بیرته خپل ښار ته ستانه شول او ویې لیدل چې د دوی په ملکیت کې یوه لویه کلیسا جوړه شوې ده.
د اروپا د بشري حقونو محکمې اعلان کړی دی چې د دې قضیې اصلي زیانمې شوې فاتا اورلوویچ، ته چې د ځمکې د مالک میرمنه ده ۵۰۰۰ یورو او پاتې ۱۳ نورو غړو ته دې دوه دوه زره یورو جبران خساره ورکړل شي.
په شتراسبورګ کې د بشري حقونو محکمې ویلي دي چې دې کورنۍ په ۱۹۹۹ او ۲۰۰۱ کلونو کې د بوسنیا او هرزګوینا محکمو ته شکایت کړی او هر وار د دوی په ګټه پریکړه شوې ده، خو دغه حکم عملي شوی نه دی.
په ۲۰۰۴م کال کې د دې کلیسا مخې ته د سربانو او مسلمانانو ترمنځ سخته نښته رامنځته شوې وه.
په شتراسبورګ کې د بشري حقونو محکمه د اروپایي شورا یوه برخه ده او د اروپایي اتحادیي له محکمې سره توپير لري. دغه محکمه د اروپایي شورا په ۴۷ غړو هیوادونو کې له بشري حقونو څخه د دفاع او مراعتولو مسئولیت لري.
بوسنیا هرزګوینا چې سربرينيڅا اوس پورې تعلق لري، د اروپایي شورا غړی هیواد دی. سربرينيڅا د ۱۹۹۵م کال په دوبي کې د بوسنیا د سربي سرتیرو له خوا د شاوخوا ۸۰۰۰ مسلمانانو د عام وژنې شاهده وه.
دغه عام وژنه وروسته له دویمې نړیوالې جګړې څخه په اروپا کې تر ټولو لوی جنګي جنایت ګڼل کیږي. دوو نړیوالو سازمانونو په بوسنیا کې د مسلمانانو قتل عام نسل وژنه بللې ده.
دویچه ویله/ ش.ن/ ن.ز