د البانیا په پلازمینه تیرانا کې د شنبې په ورځ د ناټو د پوځي کمیټې د غونډې پر مهال، د دې ایتلاف د ۲۹ غړو هیوادونو د دفاع وزیرانو موافقه وکړه چې په افغانستان کې د پوځونود خلا ډکولو ته اړتیا شته. دغه خبره د ناټو د پوځي کمیټې مشر جنرال پیتر پاویل کړې ده.
خو د استول کیدونکو ځواکونو د شمیر په اړه به تر هغه وروسته پریکړه وشي چې د دفاع وزیران د خپلو هیوادونو له مشرانو سره پر دې موضوع خبرې وکړي. په دې غونډه کې په افغانستان کې د امریکايي ځواکونو قوماندان جنرال جان نیکولسن او د امریکا متحده ایالاتو تر ټولو لوړپوړي پوځي چارواکي جنرال جو دانفورد، د افغانستان د ماموریت د پر مخ وړلو له پاره بهرنیو ځواکونو ته د خپلې اړتیا په اړه معلومات ورکړل.
نور مطالب:
امریکايي ځانګړي ځواکونه یوځل بیا هلمند ته لیږل شوي
هالند په افغانستان کې خپل ماموریت تمدید کړ
تر دې غونډې یوه میاشت مخکې د امریکا متحده ایالاتو د دفاع وزیر جیمز متیس، په ناټو کې خپلو همکارانو ته ویلي وو چې په افغانستان کې باید کار پای ته ورسیږي که نه نو د دې ګواښ شته چې یاغیان یو ځل بیا پیاوړي شي.
متیس د روان کال په جون میاشتې کې ویلي وو: «اصلي خبره دا ده چې ناټو له افغانستان سره یوه ژمنه کړې چې له ویرې او ترهګرۍ به یې آزادوي. له ترهګرۍ څخه آزادي دې ته اړتیا لري چې [اجازه ور نه کړل شي چې وضعیت] بیرته شا ته ولاړ شي.»
په کابل کي د امنيتي وضعيت په اړه خلک څه وايي؟
This browser does not support the video element.
د ناټو لوړپوړي پوځي چارواکي امریکایي جنرال کورتیس سکپاروتي، وویل، تمه کیږي چې د ناټو غړي هیوادونه به په اکتوبر میاشت کې د دې سازمان پوځي کمیټي ته په دې اړه دقیق معلومات ورکړي چې افغانستان ته څومره اضافي سرتیري استوي.
ناټو وایي چې تر ۱۵ ډیرو غړو هیوادونو د افغانستان له ماموریت څخه د لا ډیر ملاتړ ژمنه کړې ده خو د استول کیدونکو اضافي سرتیرو شمیر یې نه دی په ډاګه کړی.
دا په داسې حال کې ده چې البانیا افغانستان ته د ۳۰ اضافي سرتیرو استولو ته چمتوالی ښوولی دی. دغه هیواد اوس په افغانستان کې ۸۳ سرتیري لري.
د امریکا متحده ایالاتو ولسمشر دونالد ترمپ، تیره میاشت د افغانستان او سیمې له پاره خپله نوې ستراتیژي اعلان کړه او دې هیواد ته یې د زرهاو اضافي امریکایي سرتیرو استولو ته لار هواره کړه. که څه هم ترمپ ونه ویل چې څومره اضافي سرتیري به افغانستان ته ولاړ شي خو ښايي دغه شمیر د ۴۰۰۰ په شاوخوا کې وي.
جنرال کورتیس سکپاروتي روښانه نه کړه چې اضافي سرتیري به په افغانستان کې په مشخصه توګه کومې دندې پر مخ وړي، خو ویې ویل چې د ناټو هدف د افغان ځانګړو ځواکونو روزنه او تجهیز دی.
هغه زیاته کړه: «که افغان امنیتي ځواکونه خپل هوايي ملاتړ [هوايي ځواک] ولري نو دا به د هغوی پر مورال باندې [مثبته] اغیزه ولري. نو په هره اندازه چې موږ ډیر مشاورین ولرو، په هماغه اندازه د ځواکونو پر چټکه پراختیا [مثبته] اغیزه پریږدي. دا د ټولو له پاره یوه ښه خبره ده.»
زموږ له ارشیف څخه:
د ناټو پخوانی کمپ د معتادانو د درملنې مرکز
د ناټو پخوانی کمپ د معتادانو د درملني مرکز
په کابل کي د فونیکس په نامه کمپ، کې به امریکايي عسکرو تمرینونه کول خو اوس پکښې د معتادانو د پالني او درملني ترڅنگ هغوی ته منظم خواړه او د خوب تودې خوني ورکړل سوي. خو آیا دا هرڅه کافی دي؟
انځور: Reuters/A. Masoodپه کابل کي په هیروینو اخته کسان. دغه تصویر د کابل ورځنی ژوند انځوروي. دا ځکه چی هر څوک چي پر لاره تيريږي هغوی د کابل سیند تر یوه پله لاندي ویني. اکثره یې کومه سرپناه نه لري. افغان حکومت د دې له پاره چي له هغوی سره د مخدرو موادو په پرېښوولو کي مرسته وکړي، اوس یې د ناټو په دغه پخواني کمپ کي له معتادانو سره د مرستي یو مرکز جوړ کړی دئ.
په فونیکس کمپ کي د مخدرو موادو پریښوول؟
د افغانستان د روغتیا وزیر فیروزالدین فیروز رویترز خبري آژانس ته ویلي دي چي په دغه ځای کي د تقریباً زرو بې سرپناه او معتادو کسانو له پاره ځایونه سته. هغه زیاتوی چي دلته د معتادو کسانو روغتیا پالنه کيږي، منظمه ډوډۍ او د ژمي کالي وررسیږي او د هغوی انفرادي نظافت ته رسیدگي کیږي.
د فیروز په حواله د مخدرو موادو د پریښوولو دغه پروگرام ۴۵ ورځي دوام کوي او وروسته بیا مریضان ټولني ته ورداخلیږي، خو بیا هم زیاتره یې بیرته معتاد کیږي. دا ځکه چی یوازي له مخدرو موادو څخه د بدن پاکوالی د راتلونکې له پاره هغوی ته کومه امیدواري نه ورکوي. دوی بیرته سړکونو ته ځي او ډیر ژر بيرته مخدرو موادو ته لاس رسی مومي.
په ۲۰۱۵م کال کي لږ کوکنار کرل سوي
د دې له پاره چي د مخدرو موادو مخ پر زیاتیدونکې ستونزه کنترول سي، افغانستان اوس له مخدرو موادو سره د مبارزې په نوم یو ځانگړی وزارت لري. د تيرکال په دسمبر مياشت کي له مخدرو موادو او جنايي پیښو سره د مبارزې له پاره د ملگرو ملتو ادارې په ملاتړ د ۲۰۱۵م کال په اړه یو رسمي رپوټ خپور کړ. د دغه رپوټ پر اساس له ۲۰۰۹م کال راهیسي د اول وار له پاره د کوکنارو کرل نیمايي ته راکښته سوی.
هر لسم افغان مخدر توکي کاروي
سربیره پردې د مخدرو موادو کارول اوس هم ډېر دئ. د اټکلونو له مخي د یو اشاریه نهو او دوه اشاریه څلورو میلیونو ترمنځ افغانان په مخدرو موادو اخته دي. په هغوی کي ښځي هم شاملي دي. زیاتره کسان د درد پر مهال تریاک کاروي، همدارنگه کوچنیانو ته یې هم د دوا په توگه ورکوي. هیروین بیا تر ټولو د مخه زیاتره نارینه ځانو ته پیچکاري کوي. دغه معتاد کس هڅه کوي له پولیسو څخه وتښتي.
په اجباري توگه د مخدرو موادو پرېښوول
اکثره معتادان په داوطلبانه توگه دغه کمپ ته نه ورځي. ځیني یې په زور امنیتي چارواکي د کابل له سړکونو څخه راټول او دغه کمپ ته راوستل کیږي. د فونیکس په نوم کمپ له ۲۰۰۳م کال راهیسي موجود دی. د ۲۰۱۴م کال په پای کی کله چي امریکايي ځواکونه له افغانستان څخه ووتل، نو دغه کمپ د افغان حکومت په اختیار کي ورکړل سو.
د افغانستان له پاره ډیره لویه ستونزه؟
له مخدرو موادو او جنايي جرمونو سره د ملگرو ملتونو د مبارزې ادرې په حواله په ټول هیواد کي مجموعاً ۱۲۳ دغه شان مرکزونه فعال دي. خو دا یوازي د لس سلنه معتادانو په درملنه کي مرسته کولای سي. د فونیکس کمپ تر ټولو لوی مرکز دی. خو دا به یوازي یو پیل وي، دا ځکه چي له مخدرو موادو سره د مبارزې له پاره تر اوسه پوري په افغانستان کي یوه دوامداره ستراتیژي نه سته.
