په بلوچستان کې وسله والو یاغیانو د پاکستان پوځ پر یوې پوستې باندې د برید کولو ادعا کړې وه. د پاکستان پوځ اوس ویلي دي چې په دغه برید کې یې ۱۰ عسکر وژل شوي دي.
آرشیف انځورانځور: DW/A.G. Kakar
اعلان
د بلوچستان ایالت د ګوادر بندر شمال لور ته په کیچ سیمه کې د سه شنبې په ورځ شوی برید په تیرو کلونو کې یو له سختو بریدونو شمیرل کیږي. بلوڅ بیلتون غوښتونکي پر حکومتي ځواکونو بریدونه کوي.
د پاکستان لومړي وزیر عمران خان د جمعې په ورځ په یوه بیانیه کې وژل شوو عسکرو ته د درناوي په وړاندې کولو سره ویلي دي چې د خپل هیواد «د هر ډول ترهګرۍ څخه د پاکولو پر عزم ټینګ ولاړ دی.»
د پاکستان پوځ ویلي دي چې دوی په تصفیوي عملیاتو کې چې لا هم ادامه لري، یو بریدګر وژلی او درې نور نیولي دي.
بلوڅ لبریشن فرنټ، چې پاکستان یې یاغي ډله بولې د دغه برید مسئولیت پر غاړه اخیستی دی. دغې ډلې رویټرز خبري آژانس ته په استول شوې یوه اعلامیه کې ادعا کړې ده چې ۱۷ عسکر یې وژلي دي او د دوی یو غړی هم وژل شوی دی.
د بلوڅانو چریکان د حکومت پر ضد له لسیزو راهیسې د بیلتون له پاره وسله واله جګړه کوي او وایي چې د پاکستان مرکزي حکومت د بلوچستان ایالت ګاز او نورو طبیعي زیرمې په غیرمنصفانه ډول اخراجوي.
چین په بلوچستان ایالت کې په عرب سمندرګي کې د ګوادر بندر په جوړولو او په دغه سیمه کې په نورو پروژو کې ښکیل دی چې د چین-پاکستان د اقتصادي دهلیز لارې پروژه کې شامل دي چې لګښت یې ۶۰ میلیارده ډالر دي.
د رویټرز د رپوټ له مخې یاغیان زیاتره مهال په دغه ایالت کې د ګاز پروژې، همداشان نورې زیربناوې او امنیتي پوستې په نخښه کوي، خو د پاکستان په نورو برخو کې یې هم په بریدونو لاس پورې کړی دی.
رپوټ زیاتوي چې وسله وال د چینایانو له خوا پرمخ وړل کیدونکې پروژې هم په نخښه کوي او د پاکستان پر دې ډاډ سربیره چې د چینایي پروژو د ساتلو له پاره خپلو ټولې هڅې کوي بیا هم ځیني مهال چینایي اتباع هم په دغه بریدونو کې وژل کیږي.
پاکستان پر هند باندې هم تور پورې کوي، چې په پټه د دغو یاغیانو ملاتړ کوي. خو هند دغه تورونه ردوي.
زموږ له آرشیف څخه:
د سیندک پروژه: د سرو او سپینو زرو پراخه زیرمې
د پاکستان د بلوچستان ایالت په لېرې پرتې چاغې سرحدي سیمه کې له تیرو دیرشو کلونو راهیسې د سرو او سپینو زرو او همداشان د مسو کیندنه کیږي. په دغه سیمه کې د سرو او سپينو زرو او د مسو پراخې زیرمې شته.
د پاکستان حکومت پر دغه پروژه باندې د کار لومړی تړون د «چاینا میټالارجیکل کنسټرکشن کمپنۍ» (ام سي سي) سره وکړ. په لومړي سر کې د عاید ۵۰ سلنه چینایي شرکت او ۵۰ سلنه د پاکستان حکومت ته د ورکولو تړون وشو. د پاکستان مرکزي حکومت به د عاید دوه سلنه بلوچستان ایالت ته ورکوله، خو بیا وروسته دغه ونډه ۳۰ سلنې ته لوړه شوه.
انځور: DW/G. Kakar
د «سیندک کاپر اینډ ګولډ پروجیکټ» د ټولو کارکوونکو شمیر شا او خوا ۱۸۰۰ کسانو ته رسیږي. په دغه ډله کې ۱۴۰۰ کارکوونکي د پاکستان او نور ۴۰۰ بیا د چین دي.
انځور: DW/G. Kakar
د سیندک پر پروژې ام سي سي، د ۱۹۹۱م کال به اکتوبر میاشت کې کار پېل کړ. په ۱۹۹۶م کال کې د ځینو دلایلو له کبله پر دغه پروژه کار ودرید او د پروژې ټول کارکوونکي رخصت کړل شول.
انځور: DW/G. Kakar
په ۲۰۰۰م کال کې د پاکستان مرکزي حکومت د سیدنک پروژې په اجاره باندې ورکولو له پاره داوطلبې راوغوښته. د ام سي سي شرکت دغه داوطلبي وګټله او په ۲۰۰۱م کال کې یې پر لس کلنې پروژې باندې کار پېل کړ.
انځور: DW/G. Kakar
د سیندک له سیمې په لسونو زره ټنه سره زر او مس راایستل شوي دي. په دې ترڅ کې تر ټولو زیات مس راایستل شوي دي. د یوه اټکل له مخې په سیندک کې د کان کېندنې په ترڅ کې تر اوسه له لسو لکو ټنو زیاتې زیرمې راایستل شوي دي.
انځور: DW/G. Kakar
چینایي ام سي سي شرکت، د دفتري او تولیدې چارو د تر سره کولو له پاره د «ام سي سي ریسورس ډیویلپمنټ کمپني» په نوم په پاکستان کې جواز تر لاسه کړ. د دغه پروژې معیاد په ۲۰۲۱م کال کې پای ته رسیږي خو چینایي شرکت په سیمه کې لا هم د کیندنې د چارو پرمخ بیولو سره لیوالتیا لري.
انځور: DW/G. Kakar
د سیدنک په سیمه کې د کان کېندنې وروسته اومه مواد له مختلفو پروسو څخه تیریږي. په پای کې له پاتې شونې موادو څخه هم استفاده کیږي او په بټیو کې ترې بلاکونه جوړیږي.
انځور: DW/G. Kakar
د سیندک په لویدیځ کان کې د کېندنې چارې بشپړې شوي دي. خو اوسمهال له ختیځ او شمالي کانونو څخه اومه مواد تر لاسه کیږي. د دغه پروژې په ترڅ کې د کان کیندنې چارې پرته له کومې دمې څخه ۲۴ ساعته ادامه لري.
د سیندک له پروژې څخه پاکستان هر کال په میلیاردونو روپۍ تر لاسه کوي. په دغه پروژه کې د کاګرو معاش له اتیاو څخه تر سلو ډالرو او حد اکثر معاش بیا تر ۱۵۰۰ ډالرو پورې رسیږي.
