هګۍ په پوره خوراکونو کې راځي. خو د زیاتره افغانانو د خوښي دغه خوراک څه نا څه بد نوم ګټلی دی. د هګۍ په خوړو سره د انسان کولسترول لوړیږي. خو پوښتنه دا ده چې څو دانۍ هګۍ خوړل تاوان نه لري؟
اعلان
له یوې خوا هګۍ که بشپړ خورک او ارزانه ګڼل کیږي، خو دغه پوښتنه چې څومره یا څو دانۍ هګۍ خوړل زیان نه لري، توپير کوي. ځینې خلک بیا په دې باور دي چې د هګیو ژیړ خوړل د زړه د ناروغیو سبب ګرځي او انسان ته دا پوښتنه پيدا کوي چې آیا هګۍ صحي خواړه دي که نه؟
د دې پوښتنې تر ځواب مخکې د هګیو په هکله دوې مهمي موضوعگاني: لومړۍ دا چې د هګیو سپین تر ډیره پروټین لري او ژیړ یې بیا معدني او غذايي مواد او ډیر قوي ګڼل کیږي. خو اصلي علت چې د هګیو خوراک له زیانونو سره مخامخ کوي، هغه د هګیو د ژیړو خوړل دي. د هګیو په ژیړو کې ډیر زیات کولیسترول شته او په ورته وخت کې د انسان بدن هم خپله کولیسترول تولیدوي، نو له همدې امله هګیو څه نا څه بد نوم ګټلی دی.
یوه هګۍ په اوسط ډول ۱۸۶ ملي ګرامه کولیسترول لري او د یوه بالغ انسان له پاره د ورځي شاوخوا ۶۲ سلنه کولیسترول خوړول مناسب دي. خو ځیني وخت چې موږ د ډیر کولیسترول درلودونکي خواړه وخورو، نو په دې صورت کې د انسان بدن په کمه اندازه کولیسترول تولیدوي. سربیره پر دې، یو حقیقت چې ډیر کسان باید پرې وپوهیږي، هغه دا چې د کولیسترول خوراک د وینې پر کوليسترول باندې ډیر لږ اغیز کوي.
د چین په وهان ښار کې د هاوژونګ د ساینس او ټکنالوجۍ پوهنتون د یوې تازه څیړنې په پایله کې دا معلومه شوې چې په ورځني ډول د یوې هګۍ خوړلو له امله د زړه ستونزي او یا د زړه د حملې په برخه کې کومي منفې اغیزې نه رامنځ ته کیږي.
په دې څیړنه کې همدا راز ویل شوي دي چې هغه کسان چې د زړه ناروغي او یا شکر ولري او یا په وینه کې یې کولیسترول لوړ وي، نو په دې صورت کې باید د ورځي تر۲۰۰ ملي ګرامه ډیر کولیسترول ونه خوري. په دې صورت کې دوی باید د هګیو په مصرف کې پام وکړي.
AG(K.H/N.Z)
زموږ له ارشيف څخه:
انځورونه: کوم خوراک ژوند اوږدوي؟
سابه بايد د خوراک عمده برخه وي، خو د پخېدو پرمهال ئې بايد ويټامينونه و نه سوځول سي. سابه بايد په غوړو کي ډېر سره نه سي. سابه بايد د سلاتې په شان وخوړل سي.
انځور: Colourbox
سابه (سبزيجات) بايد د خوراک عمده برخه وي
د خوراک او غذا کارپوهان وايي چي سبزيجات بايد د هر انسان د خوراک عمده برخه وي. خو له سبزيجاتو د پخولو په ترڅ کي بايد دې ته پام وسي چي پکښي مهم ويټامينونه او غذايي اجزا يې د زياتي تودوښې او په غوړو کي د سره کولو له کبله ضايع نه سي. کارپوهان وايي چي تر امکان تر حده بايد سبزيجات د بېلګي په توګه د سلاتې په شکل د هر وخت د ډوډۍ سره مله وي.
انځور: NuernbergMesse/Frank Boxler
د مديترانې د طرز خوراک
د مديترانې د طرز خوراک د نوو څېړنو له مخي د انسان ژوند تر پنځو کالو پوري اوږدولای سي. د دغه طرز د خوراک څخه مقصد د سبزيجاتو، کب يا ماهي، د زيتون د تيلو او بيلو وچو ميوو لکه پلۍ، جوز او بادامو دوامداره خورک دی. بيلو څېړنو ښودلې چي د مديترانې د طرز غذا خوړونکي په اوږمهاله توګه ښه دماغي کار کولای سي او تر يوې اندازې يې د دماغ حجم تر نورو زيات وي.
انځور: Colourbox
زيتون او د زيتونو غوړي
زيتون او د زيتونو تيل يا غوړي د اېټاليې په يو شمېر ليري پرتو کليوالو سيمو کي زيات استعمال لري. څېړنو ښودلې چي په دغو سيمو کي د انسانانو عمرونه زيات او روغتيايي وضعه يې د نورو همزولانو په پرتله ډېره بهتره وي. ساينسپوهان وايي چي زيتون حتی د دې لامل کيږي چي د انسان د دماغ خړي حجرې تر زيات وخت پوري خوندي وساتي چي دا په زړښت کي د دماغي ناروغيو مخنيوی کوي او د دماغ وړتيا زیاتوي.
انځور: Colourbox/E. Karandaev
د روغتيا له پاره د کبانو غوړزګي
کبان بعضي داسي غذايي اجزا او په ځان کي داسي غوړزګي لري، چي د انساني روغتيا له پاره زښت مهم دي. دغه اجزا او غوړزګي بېله کبانو په بل شي کي نه موندل کيږي چي له همدې کبله د غذا کارپوهان وايي چي هر انسان بايد د سابه او خوښو تر څنګ خامخا کب هم د خپلي غذا په پلان کي دوامداره شامل ولري.
انځور: picture alliance / dpa Themendienst
پلۍ، بادام، جوز او ملګري يې
د کارپوهانو په آند پلۍ، بادام، جوز او ورته وچه مېوه د انسان د روغتيا او دماغي صحت له پاره ډېر مهم توکي دي. په دې ترڅ کي د بادامو په هکله ويل کيږي چي هم انسان مړوي او هم ډېر مهم غذايي اجزا په ځان کي لري. د غذا کارپوهان وړانديز کوي چي ياد ډول وچه مېوه بايد د هر انسان د خوراک يوه مهمه برخه وي.
انځور: Colourbox
داليات
کارپوهان وايي چي د غوښو خوړل د روغتیا له پاره مهم دي خو هومره زيات نه لکه اکثره انسانان چي يې خوري. له همدې کبله کارپوهان وايي چي زيات وختونه بايد انسانان د خوښو پرځای کب او يا داليات وخوري. کارپوهان وايي چي داليات هم پروټين لري او هم بيل او مهم نور غذايي اجزا چي د انسان بدن ورته اړتيا لري.
د زياتي بورې، مالګي او غوړو په تړاو اکثريت کارپوهان همنظره دي چي د روغتيا له پاره زيانمن دي. په فابريکو کي توليد سوي د چښاک بوره لرونکي مشروبات، په غوړو کي سره سوي څيزونه لکه چپس پټاټې او په همدې ډول د حيوانانو لم او وازده د زياتو کارپوهانو په آند روغتيا ته زيان رسوي. دا په هغه صورت کي چي تر اندازې زیات وخوړل سي. د انسان بدن په ډېره لږه اندازه ورته اړتيا لري.
انځور: Colourbox
زيات حرکت، د ښه صحت او اوږد ژوند ضامن
د ښه صحت او اوږد ژوند له پاره د متوازنې غذا تر څنګ زيات حرکت او سپورټ ډېر مهم بلل کيږي. کوم څوک چي په ورځني ژوند کي کم حرکت کوي، سپورټ نه کوي او يو جانبه غوړ، مالګين او زيات خوږ خوراک کوي، هغه د فشار، شکري، د زړه او ګڼ شمېر نورو ناروغیو سره اکثره وخت مخامخ کيږي. که څوک د کوم سپورټ امکان نه لري نو بايد په پښو زيات تګ وکړي او يا د کور يا بازار زيات جسماني کارونه وکړي چي بدن يې خوله سي.