د چین په هوبای ولایت کي بيا د خلګو قرانطین تر ډیره حده لږ سوی
تفصیل:
په هسپانيا کي د کرونا په ویروس مړه سوو خلګو تعداد د یوې ورځي په جریان کي تر۵۰۰ هم واوښت. په کرونا ویروس باندي د اخته کسانو تعداد د صحي چارواکو په حواله ۳۹۶۷۳ تنو ته لوړ سو.
د روغتيا نړيوال سازمان په حواله امریکا او اروپا اوس د کرونا ویروس مرکزونه دي. د دغه سازمان یوې ویاندي وویل، چي په تیرو ۲۴ ساعتونو کي یوازي ددغو براعظمو څخه ۸۵ فیصده واقعو د ثبتیدو خبر رارسیدلی دی.
دغه سازمان انتظار لري، چي د اوس ۱۴۵۱۰ مړه سوو کسانو تعداد به په مراتب سره نور هم لوړ سي. د ایټالیا په ارتباط دغه سازمان ددې هیله مندي ویني، چي سخت مقررات او محدودیتونه خپل تاثیرات ښکاره کوي.
په ایران کي بیا د ایران د صحت عامې وزارت په حواله د یوې ورځي په جریان کي ددغه ویروس څخه ۱۲۲ نور کسان او په دې ډول سره مجموعأ ۱۹۳۴ کسان مړه سوي دي. تایید سوي پيښي ۲۴۸۱۱ ته لوړي سوي دي.
د کرونا ویروس سره د مبارزې په لار کي قبرس نور سخت اقدامات تر لاس لاندي نیولي دي، د کوم پر اساس چي د خلکو پر تګ راتګ باندی سخت بندیز لګول کیږي. د نوو مقرراتو پراساس خلک یوازي په هغه صورت کي له کورونو څخه راوتلی سي، چي مجبوره وي خوراکي مواد رانیسي، ډاکټر، درملتون یا سپورټ ته ولاړ سي او یا هم سپیان دباندي راباسی . هغه کسان چي له کورونو څخه خپل کارونه تنظیمولای سی هم باید په کورو کي پاته سي.
تر اوسه پوري یوازي د قبرس په جنوب کي د کرونا ۱۱۶ پيښي ثبت سوي دي. د قبرس په ترکي برخه کي د رسمي ارقامو پراساس تر اوسه پوري ۴۰ کسان په هغه باندي اخته سوي دي.
هندوستان خپل قیودات پراخ کړل او هغه هم د ۳۶ ایالتونو څخه په ۳۲ کي. دا خبره حکومت د تويتر له لاري کړې ده. د دغو تدابیرو او نوو مقرراتو سره نو اوس یو ميلیارډ انسانان مخامخ دي.
په پاته نورو ایالتو کي تر یوه حده پوري محدود قیودات نافذ دي. د هندوستان د صحت عامې وزارت په حواله تر اوسه پوري ۴۸۲ تنه په کرونا اخته سوي دي، چي ۷۵ کسان یې یوازي په تیرو ۲۴ ساعتونو کي وه. نهه انسان ورڅخه مړه سوي دي.
د جرمني د نورد راین ویستفالن ایالت غواړي چي د ایټالیا په کرونا اخته لس مریضان په خپلو روغتونو کي معالجه کړي. د دغه ایالت صدراعظم همدارانګه اعلان وکړ، چي د هالنډ او بلجیم سره سرحدونه به خلاصه پاته سي.
له بلي خوا بيا المان ته راوړنکي ۶ ميليونه ماسکون ورک سوي دي. ويل سوي دي چي دغه ماسکونه د کینیا په یوه هوايي میدان کي ورک سوي دي. لاؤس د کرونا د لومړیو پيښو اعلان وکړ. دا د یوه هوټل کارکونکی او د ښار ښوولو یو خارجي لارښود ؤ.
تایلنډ له تیري پنجشنبې ورځي راهیسي اضراري حالت اعلان کړی دی. دا خبره د دغه هیواد صدراعظم پرایوت خانو شا په یوه ټلویزوني بیانیه کي وکړه. د دغو تدابیرو په جریان کي د خلګو څخه غوښتل سوي دي، چي په خپلو کورونو کي پاته سي.
د دغه هیواد په پایتخت بنکاک کي د اپریل میاشتي تر ۱۲ مي پوري ټوله مغازې او رستورانتونه بند دي. ټوله مکتبونه او نندارتونونه هم. په دغه هیواد کي د رسمي ارقامو پر اساس ۷۲۱ کسه په کرونا اخته سوي دي.
روسیې له ایټاليا سره خپل کومکونه ډیر کړل. د روسيې د دفاع وزارت اعلان کړی دی چي د کرونا د پیژندولو او ضد عفوني موادو او وسایلو بار درې طیارو یې روم ته پرواز کړی دی. روسیه له دې سره علاقه لري، چي د ایټالیا خراب صحي سیسټم د چپه کیدو څخه وساتي. چین او کیوبا هم دغه هیواد ته د ډاکټرانو او ساینس پوهانو ټیمونه لیږلي دي.
په ۶۴۰۰۰ ثبت سوو پيښو او تر ۶۰۰۰ اضافه کسانو په مړه کیدو سره په دغه هیواد کي د دنیا تر بل هیواد د کرونا ډیري واقعې موجودي دي.
زموږ له آرشیف څخه:
کرونا ويروس او د مچو او لاس روغبړ ـ انځوريز راپور
د نوي کرونا ويروس له کبله په ټوله نړۍ کي زياتو انسانانو خپل د روغبړ کلتور ته تغير ورکړی دی. د روغتيا کارپوهان هم د روغبړ پر وخت د احتياطي تدابيرو سپارښتنه کوي. دلته د روغبړ بديل ځيني وړانديزونه پېژندلای سئ:
انځور: picture-alliance/AA/A. Hosbas
د لاس ورکولو روغبړ
د لاس روغبړ د نړۍ په نژدې ټولو سيمو او کلتورونو کي دود دی. خو د روغتيا کارپوهان وايي چي د ناروغيو د انتقال د مخنيوي له پاره بايد له لاس ورکولو څخه ډډه وسي. د آلمان د کورنيو چارو وزير هورست زېهوفر ښايي پر همدغه مشوره عمل کاوه کله چي يې د آلمان لومړۍ وزيري انګېلا مېرکل ته له لاس ورکولو څخه انکار وکړ. له دې مخکي چي مېرکل کښيني دواړو سره وخندل.
انځور: picture-alliance/AA/A. Hosbas
مچه پر کيڼ اړخ، مچه پر ښی اړخ
د فرانسې حکومت خپلو وګړو ته د روغبړ پر وخت له مچولو څخه د صرف نظر کولو وړانديز کړی دی. خو د فرانسې ولسمشر ايمانويل ماکرون پخپله پر دغه وړانديز عمل ونه کړ. نوموړي په نيپال کي د يوې سرمشريزي پر وخت د اېټاليا د لومړي وزير جيوزېپه کونتي سره د مچو روغبړ وکړ. خو نوموړي په سمبوليکه توګه دا هم وښودل چي له کرونا ويروس سره مخامخ هيواد اېټاليا سره په تماس کي هيڅ اندېښنه نه لري.
انځور: picture-alliance/NurPhoto/P. Manzo
راکه پنجه! (High five)
په هوا کي د لاسونه جنګول د متحده ايالاتو دننه د باسکټبال او بېسبال د لوبو پر وخت يو مهم کلتور بلل کيږي. خو ښه خبر دا دی چي دغه د لاسونو جنګول چي ورته امريکايان ((High five)) وايي د لاس د روغبړ په پرتله ۵۰ سلنه کم د ناروغيو د انتقال سبب ګرځي. خو دا دا معنا نه لري چي «راکه پنجه!» د کرونا ويروس د خپرېدو په وخت کي هيڅ خطر نه لري.
په هندو او بودايي اديانو کي د مښلولو لاسونو په مرسته د روغبړ دود ډېر زوړ دی. دا ډول روغبړ هم د ناروغيو او مکروبونو د نه انتقال له کبله په زياته په زیاتو آسيايي هيوادونو کي يو بديل بلل کيږي.
انځور: Imago Images/ZUMA Press/J. Kurtz
جاپانۍ کږېدنه
په جاپان کي د ستړې مسي او سلام عليک په ترڅ کي ستړې مسې کوونکي يو بل ته خم يا کږيږي. دغه ډول ستړې مسې د احترام او خاکسارۍ نخښه هم بلل کيږي او دا چي په ترڅ کي يې د روغبړ کوونکو تر منځ واټن پاته وي، نو د ناروغيو د انتقال سبب هم نه کيږي.
انځور: picture-alliance/dpa/MAXPPP/Kyodo
د پښو جنګول
په چين کي ثبت سوې تازه ويډيوګانې ښيي چي زيات کسان يو د بل سره د پښو د جنګولو په مرسته روغبړ کوي. د روغبړ دا نوی طرز د لاس د روغبړ په پرته کم يا هيڅ د مکروبونو او ناروغيو د انتقال سبب ګرځي.
انځور: DW/S. Bartlick
مسکا
د لاس د روغبړ او د روغبړ د نورو هغو طرزونو پر ځای چي بدن د بدن سره تماس نيسي، يو بديل طرز د مسکا په مرسته ستړې مسې ده. په دې ترڅ کي روغبړ کوونکي يو بل ته په مهربانۍ ګوري او ورته مسکا کوي او ورته وايي: سلام.
