د آلمان د بایرن ایالتي لومړي وزیر مارکوس زوئدر، د ټول هیواد په کچه د ګډې تګلارې غوښتنه کړې ده. نوموړي روانه وضعه د «ژوند او مرګ معامله» بللې ده. په بایرن ایالت کې د تیرې ورځې راهیسې د دوو اونیو له پاره د خلکو پر ګرځیدو بندیز لګول شوی دی. د آلمان ټول ایالتي وزیران به د یکشنبې په ورځ (د مارچ میاشتې په ۲۲ نیټه) له لومړۍ وزیرې انګلا میرکل سره غونډه وکړي. په دې غونډه کې به د ټول هیواد په کچه د خلکو پر ګرځیدو د بندیز لګول کیدو په څیر د اقداماتو په هکله بحث او پریکړه وشي.
پاکستان هم اعلان کړی دی چې د راتلونکو دوو اونیو له پاره ټول نړیوال پروازونه بندوي. البته دیپلوماتیک او کارګو پروازونه په دې بندیز کې نه شاملیږي. د اتحاد ائیر ويز په نوم شرکت هم په موقتي ډول د لاهور، کراچۍ او اسلام آباد ترمنځ خپل پروازونه ځنډولي دي. په دغه هیواد کې د کرونا پر ویروس د اخته کسانو شمیر ۵۳۴ ته رسطدلی او ۳ تنو خپل ژوند هم له لاسه ورکړی دی.
سینګاپور د لومړي ځل له پاره په دغه هیواد کې د کرونا ویروس له امله د یوه تن مړينه تائیده کړې ده. سربیره پر دې په دغه هیواد کې ۴۷ نوي موارد هم ثبت شوي دي چې له دې سره په مجموع کې د کرونا پر ویروس د اخته کسانو شمیر ۴۳۲ ته لوړ شوی دی.
په کانتینو او یا په طعام خوریو کې باید ډیره توجه وشي. که چیرې په کرونا اخته کس په مستقیمه توګه پر غاب او قاشق پنجه باندې ټوخی او یا پرنجی وکړي، دغه ویروس په ظرفونو باندې پاتې کیږي او که چیرې بل کس پرې لاس ووهي هغه ته تیریږي.
انځور: picture-alliance/dpa/J. Kalaene
له وارداتي شیانو ویره؟
آیا مېندې او پلرونه د خپلو ماشومانو له پاره د لوبو د وارداتي سامان په هکله اندیښنه ولري؟ د خطرونو د ارزونې له پاره آلمانی انستیتوت، وایي چې تر اوسه د لوبو او نورو وارداتی وسایلو کې د کرونا موجودیت نه دی لیدل شوی. ویل کیږي چې د کرونا ویروس په یخه هوا لوړ رطوبت کې څو ورځې خطرناک پاتې کیږي.
انځور: picture-alliance/dpa/S. Gollnow
آیا پستي بستې په ویروس ککړي وي؟
د کرونا ویروس په مجموع کې پر وچو سطحو ډیره بقا نه لري. له هغه ځایه چې د انسان د بدن د باندې د دغه ویروس ثبات له نورو عواملو لکه چاپیریال، د تودوخې درجه او رطوبت سره تړاو لري، د خطرونو د ارزونې له پاره آلمانی انستیتوت په باور د پستې له لارې د دغه ویروس انتقال واقعي نه بریښي.
انځور: picture-alliance/dpa/M. Becker
کورني حیوانات؟
آیا کیدای شي له سپي څخه انسان ته ویروس انتقال شي او یا برعکس له انسان څخه سپي ته؟ که څه هم څیړونکو په کرونا ویروس د کورني حیواناتو د اخته کیدو په هکله ډیر کم حدس وهي، خو بیا یې هم په بشپړه توګه نه ردوي. کورني حیوانات په دغه ناروغۍ د اخته کیدو علایم نه لري، یعنې نه ناروغه کیږي، خو که چیرې په دغه ویروس اخته شي د دې امکان شته د تنفس او یا د بولو له لارې انتقال ومومي.
انځور: picture-alliance/dpa/AP/A. Tarantino
خطرناک سبزیجات؟
د خطرونو د ارزونې له پاره آلمانی انستیتوت، د ککړو خوراکي توکو له لارې د کرونا ویروس انتقال، نا احتمالي درجه بندي کړی. لا له دې لارې د اخته کیدو کوم مورد نه دی ثبت شوی خو د کرونا ویروس د رامنځ ته کیدو دمخه، اوس او یا وروسته د خوړو تر تیارولو دمخه په اساسي توګه د لاسونو پریمنځل یوه مهمه خبره ده. د کرونا ویروس د ګرمۍ پر وړاندې حساس دی، د خوراکي موادو ګرمول کولی شي د هغې د اخته کیدو خطر راکم کړي.
انځور: picture-alliance/Kontrolab/IPA/S. Laporta
یخ وهلي خواړه
د کرونا ویروسونو د سارس او مرس د ډولونو څخه دا خبره معلومه ده چې دغه ویرسونه د ګرمۍ پر وړاندې حساس دي خو د یخنۍ پر وړاندې مقاومت لري. دغه ویرسونه کولای شي د سانتي ګراد تر منفي ۲۰ درجو کې تر دوو کلونو پورې خطرناکه پاتې شدي. خو تر اوسه د دغه نوي ویروس په اړه نه دي لیدل شوي چې د یخ وهلي خوراکي موادو له لارې دي انسان ته انتقال شوی وي.
انځور: picture-alliance /imageBROKER/J. Tack
د وحشي حیواناتو خوړل منع دي!
د نوي کرونا ویروس کووید ۱۹، د دې سبب شوی چې د چین هیواد د وحشي حیواناتو خوړل منع کړي. ډیری داسې نښې نخښانې شته چې د کرونا دغه نوی ویروس له شوپرک څخه انسان ته انتقال شوې ده.
انځور: picture-alliance/Photoshot/H. Huan
انځورونه1 | 8
د متحده عربي اماراتو هوایې شرکت Emirates هم فرانسې، آلمان، نایجیریا، نیویارک او د متحده آيالاتو نیو جرسي ته د خپلو ټولو پروازونو د لغوه کولو اعلان کړی دی.
نړیوال روغتیایي سازمان هم سر له ننه د روغتیایي خبرداریو د پيغامونو خپرولو له پاره د واتس اپ له خدماتو څخه د کار اخیستنې خبر ورکړی دی. د دې پيغامونو په وسیله به خلک د تازه وضعیت او له دې ویروس څخه د ځان ژغورنې په خاطر د احتیاطي تدابیرو په هکله معلومات ترلاسه کوي.
په چين کې د دریو پرله پسې ورځو راهیسې په هیواد کې دننه د ویروس د خپریدو کومه نوې پيښه نه ده ثبت شوې، البته هغه چينایان چې له نورو هیوادونو بیرته ستنیږي، د هغو له لارې د ویروس د خپریو پيښې ثبت شوي دي.
د امریکا له تر ټولو لوی ایالت کالیفورنیا وروسته الینوای او نیویارک کې هم د دې اونۍ له پای څخه بشپړ بندیز پیلیږي. په مجموعي توګه په دې دریو ایالتونو کې تر ۷۰ میلیونو ډیر انسانان ژوند کوي. له دې سره به پر هر ډول راټولیدنې او بې له قانع کونکي دلیل څخه له کوره پر وتلو بندیز ولګول شي. خو د درملو او یا د کور د اړينو توکو د خریدارۍ له پاره به وتلو ته اجازه ورکول کیږي.
په سویلي امریکا کې تر وینزویلا، پيرو او اکوادور وروسته تیره شپه کولمبیا هم د ټول هیواد په کچه بندیز وضعه کړی دی.