د کيمياوي وسلو د له منځه وړلو پروګرام پر ځنډېدو دی
۱۳۹۲ دی ۸, یکشنبهملګرو ملتونو په اول وار دا منلې ده چې سوریه به تر ټاکلي ضرب الاجل پوري له خپل ټول هیواد څخه د کیمیاوي وسلو د انتقال کار په بشپړولو کې پاته راشي.
د ملګرو ملتونو او کیمیاوي وسلو د مخنوي نړیوالي ادارې (OPCW) له خوا د شنبې په ورځ (۲۰۱۳ کال د دسمبر۲۸) په یوه ګډه بیانيه کي راغلي دي:
«د سوريې د کیمیاوي وسلو د له منځه وړلو او له دغه هيواد څخه د ايستلو کار له پاره تيارۍ رواني دي. خو په دې برخه کې پرمختګ ته په کتلو سره د دسمبر میاشتي تر ۳۱ نیټې پوري د ټولو کیمیاوي وسلو انتقالول ممکن نه دي».
د دغو نړيوالو ادارو له خوال په يوه ګډه خپره شوې بیانیه کي دا هم ویل شوي دي چې درې میاشتي دمخه د دمشق حکومت له خوا د وړاندي شوي دغي پروژې په برخه کي ډیر پرمختګ شوی دی.
د دغي بیانیې پر بنسټ د سوريې حکومت تر ټاکلي نېټې دمخه د کیمیاوي وسلو او د هغو د تاسیساتو د لمنځه وړلو کار پيل کړی وو. دغه راز سوريي د هغو توغنديو د لمنځه وړلو کار هم بشپړ کړی دی، چې د کیمیاوي وسلو د انتقال په برخه کې کار ځني اخیستل کیږي.
ملګرو ملتونو او د کیمیاوي وسلو د لمنځه وړلو ادارې(OPCW) د کیمیاوي وسلو د لمنځه وړلو په برخه کې د بشار الاسد حکومت د کوښښونو ستاینه کړې ده.
د دغو ادارو په حواله د سوريې حکومت باید په دې برخه کې خپل کوښښونه لا ګړندي کړي، ترڅو ټاکلي اهداف ترلاسه کړای شي.
په دغه بيانيه کي د ملګرو ملتونو د يوه ویاند مارټین نیسرکي، له خوا ویل شوي دي: «په تیرو درو میاشتو کي د دې کار څو پړاونه بشپړ شوي دي او د کیمیاوي وسلو د لمنځه وړلو په برخه کې هم پرمختګ روان دی».
د یادوني وړ ده چې د ملګرو ملتونو عمومي منشي بان کي مون په خپله بیانیه کې د سوريې د کیمیاوي وسلو د لمنځه وړلو په بهیر کې ځنډ او په دې برخه کې نوري نیوکې او ملاحظات رد کړي ول.
ټاکل شوې ده چې د کیمیاوي وسلو د مخنوي ادارې(OPCW) راتلونکې غونډه به د راتلونکي کال د جنورۍ میاشتې پر اتمه نېټه ترسره شي. په دغه غونډه کې به د سوريي پر موضوع د بحث تر څنګ په دې برخه کي د څارونکو ادارو کارونه هم و ارزول شي.
اټکل کیږي چې په دغه غونډه کې به په سوریه کې په بشپړه توګه د کیمیاوي وسلو د لمنځه وړلو له پاره نوې نېټه هم وټاکل شي. په سوريه کې له ۲۰۱۱ کال راهیسې د حکومت پر ضد د وسله وال پاڅون په پایله کې د اټکلونو له مخې تر اوسه پوري نږدې ۱۳۰۰۰۰ انسانان وژل شوي دي.