د ژغورنې نړیوالې کمیېټې يا «ای ار سي» د مرستندويه ټولنې د مالوماتو له مخې، شاوخوا ۱۱۰ میلیونه خلک چې ډېری یې د تاوتریخوالي او جګړو له امله بې ځایه شوې دي له ډېر فشار سره مخ دي او کړاونه ګالي.
اړوند مطلب: يونان: د ډوبي شوي کښتۍ د قربانيانو شمېر زیات شوی دی
د ژغورنې نړیوالې کمیټې د سه شنبې په ورځ په برلېن کې د کډوالو نړیوالې ورځې په مناسبت ویلي دي، چې د جبري بې ځایه شویو کډوالو څلور پر پنځمه برخه یې په شلو هېوادونو کې ژوند کوي او د دې انتظار کیږي، چې په راتلونکو کلونو کې به تر ټولو بد بشري بحران تجربه کړي.
د بې ځایه شویو په منځ کې، ښځې او ماشومان او یا د ال جي بي تي کیو ټولنې غړي اکثرا د دې کړکیچ زیان زغمي. دوی په ځانګړې توګه د جنسیت پر بنسټ له تاوتریخوالی، روغتیایی پاملرنې ته د محدود لاس رسي او زده کړو ته د نه لاس رسي له ستونزو سره مخامخ دي.
اړوند مطلب: اروپايي هيوادونو د کډوالۍ مقرراتو د سختولو پرېکړه وکړه
د کډوالو لپاره د ملګرو ملتونو د عالي کمېشنرۍ (UNHCR) د اټکل له مخې، د روان کال په مې میاشت کې شاوخوا ۱۱۰ میلیونه ماشومان، ښځې او نارینه د ځورونې، تاوتریخوالي او جګړو له امله بې ځایه شوي دي.
له ځنګل کمپ څخه پاريس ته او بيا ...
د فرانسې په کاله کې پولیسو لخوا د «ځنګل» موقت کمپ له ورانيدو وروسته، په زرونو مهاجر پلازمينه پاریس راوړل شول. خو لا هم زیات شمير مهاجر غواړي بيرته کاله ته ولاړ شي تر څو له هغه ځایه بريتانيا ته تللي وي. انځور: Reuters/C. Platiau پاریس کې د مهاجرو د خيمو غورځول د فرانسې پولیسو د پاریس ښار د ستالينګراد ميترو ستيشن ته نژدې د پياده روونو پر سر د مهاجرو درول شوې خيمې او د خوب لپاره هوارې کړل شوې دوشکې او بیسترې ټولې کړې. د کالې کمپ له ورانيډو وروسته پاريس کې د مهاجرو شمير تر ۳۰۰۰ پورې لوړ شو.
انځور: Reuters/C. Platiau دا به د کمپ د پاک کارۍ وروستی ځل وي؟ مهاجرې ښځې په سړه هوا کې بسونو ته ولاړې دي تر څو یې د فرانسې ښار بلې سيمې ته د مهاجرو د پزيرش مرکز ته رسولي وي. په پاريس کې د مهاجرو کمپ په وروستيو مياشتو کې هم دوه ځله پاک کاري شوی وو. د پزيرش مرکزونه به په راتلونکې کې د موقتي کمپونو د جوړيدو مخنيوي وکړي.
انځور: Reuters/B. Tessier په زرونو هغه مهاجر چې د «ځنګل» کمپ تر ورانيدو وروسته د فرانسې پلازمينې پاریس ته راغلي، په دې هيله دي چې بيرته کالي ته ولاړ شي، تر څو له هغه ځايه بريتانيا ته تللي وي.
انځور: picture-alliance/dpa/Y. Valat د فرانسې حکومت لخوا په کالې کې د مهاجرو کمپ تر ويجاړيدو وروسته، یو شمير مهاجرو د پاريس ښار په کوڅو کې خپلې خيمې ودرولې. له همدې کبله اوس د فرانسې په کوڅو کې د مهاجرو شمير زیات شوی دی.
انځور: Reuters/C. Platiau کوم مهاجر چې تيرکال فرانسې ته رسيدلي ول، اکثره یې د افغانستان، عراق، اريتيريا او سوډان هيوادونو څخه دي. دوي غالباً هڅې کړي تر څو د لاريو او نوور وسايطو په ذريعه د بريتانيا پر لور وتښتي.
انځور: Reuters/P. Rossignol يوه ډله ځوان مهاجر په کاله کې «ځنګل» کمپ ته نژدې ولاړ دي. د اکتوبر میاشت په ۲۶ مه، کله چې پوليسو له کمپ څخه د شاوخوا ۱۰ زره مهاجرو د وښکلو کار پیل کړ، کمپ ميشتو په اعتراض کې اورونو بل کړل.
انځور: picture-alliance/dpa/E. Laurent مهاجر له کالې څخه د وتلو په حال کې د فرانسې د کالې په «ځنګل» نومې کمپ کې شاوخوا لس زره مهاجر په دې اميد ميشت ول چې بريتانيا ته به ځي. چارواکو د فرانسې نورو سيمو ته د دغو مهاجرو د انتقال پر وخت هڅې وکړې، تر څو يې د اعتراضاتو د پيښيدو څخه مخنيوی کړی وي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/T. Camus دا په کاله کې د «ځنګل» کمپ یوه برخه ده. په دغه کمپ کې مهاجر په ناپاکه کانتينرونو او خيمو کې په بد حالت کې ژوند کاوه. دغو خيمو د باد او لمر په مقابل کې ډیر کم مقاومت لاره.
انځور: Reuters/P. Wojazer د فرانسې ولسمشر فرانسوا اولاند وویل چې نور به څوک پرې نښودل شي چې د کالې د مهاجرو په کمپ کې له سره میشت شي. د «ځنګل»کمپ په اروپا کې د مهاجرو د بحران د سمبول په توګه بدل شو.
انځور: Reuters/C. Platiau
د ژغورنې د نړیوالې کمیټې مشر ډیویډ میلیبنډ وویل، چې دغه شمېره د «یوه نړیوال سیسټم د ماتې یو غمجن ثبوت دی.»
هغه زیاته کړه، په داسې حال کې چې ۹۰ سلنه کډوال په ټیټ او متوسط عاید لرونکو هیوادونو کې ژوند کوي، خو شتمن هیوادونه په زیاتیدونکې توګه د پناه غوښتنې منل شوي حقونه محدودوي.
اړوند مطلپ: "نړۍ کې د لوږې کړکیچ، کډوالي به ډېره شي"
میلیبنډ وویل: «د اندیښنې وړ خبره دا ده، چې ۳۰ میلیونه داخلي بې ځایه شوي خلک چې د اقليمي ناورينونو له امله د خپلو کورونو پریښودو ته اړ شوي، په دې انديښمنونکي شمیر کې نه دي شامل شوي. د دې بې ځایه کیدو پنځمه برخه په لږ پرمختللو هیوادونو او کوچنيو ټاپويي هیوادونو کې پیښ شوي دي، کوم چې د اقلیم بحران په رامنځته کولو کې خورا لږه ونډه لري، خو د هغې له خوا ډیر سخت اغیزمن شوي.
dw- fz.bs