د ۲۰۲۱م کال په ستېلايت انځورونو کې ښکاري چې څرنګه درنې وسلې او پوځيان د روسیې يلنيا ښارګوټي ته څېرمه چې د راټوليدو په حال کې دي. د ۲۰۲۱م کال د نوامبر مياشتې پر ۱۱مه نیټه د متحده ایالاتو د بهرنیو چارو وزير انتوني بلېنکن، د روسیې ولسمشر ولاديمیر پوتين، ته خبرداری ورکړی وو چې اوکراين دې نه اشغالوي خو دې د پوتين مخه ونه نيوله او د ۲۰۲۲م کال د فيبرورۍ پر ۲۴ نيټه یې پر خپل دغه ګاونډي هېواد يرغل وکړ.

د فیبروۍ مياشتي د ۲۴ نيټې د پوځي عملياتو په ترڅ د پلازمينې کيف، اوديسا او خارکيف په ګډون د اوکراين پر يو شمير ښارونو راکټونه ولګيدل. په کيف کې يوې پوځې ودانۍ د بريدونو په ترڅ کې اور واخیست. هغه جګړه چې مسکو یې په ټينګار سره «ځانګړي عمليات» بولې، پېل شوه.

په څو اونيو کې دننه اوکراينيان وتوانيدل چې روسان له شمالي ښارونو څخه وشړی. د روسان تر وتلو وروسته جنګي جرمونه را ښکاره شول. کيف ته څېرمه د بوچا په سيمه کې د شکنجه شويو او وژل شويو ملکیانو انځورونه ټولې نړۍ ته ورسېدل. د چارواکو په حواله په بوچا سيمه کې تر ۱۱۰۰ ډېر ملکيان وژل شوي ول. پلټونکو وويل چې شدت د يوه ميتود او ستراتیژۍ له مخې شوی وو.

د مسکو په حواله په پام کې وه چې د اوکراين «ځانګړي عمليات» به يوازې درې ورځې وخت ونيسي. نن، درې کاله وروسته هم جګړه دوام لري. د جګړې د مطالعې د څيړنیز انستيتويت تازه رپوټونه ښيي چې روسيه اوس د اوکراين ۲۰ سلنه برخه کنترولوي چې زياتره دغه سيمې په ختیځ کې دي. دا نځور د ۲۰۲۳م کال په می میاشت کې د اوکراين په ختیځ دونيڅک کې اخیستل شوی وو.

د ۲۰۲۲م کال په سپتمبر کې روسیې په يو اړخیزه توګه د اوکراين څلور سيمې لوهانسک، دنيڅک، زاپوريژيا او خیرسون چې ټولټال څه نا څه ۹۰ زره مربع کيلومتره ساحه ده، الحاق کړه. يو کال وروسته یې په دې سيمو کې د روسیې د سيمه ایزو ټاکنو په چوکاټ کې رایه اچوونه وکړه. په دې رايه اچوونه کې چې له «نړيوالو قوانينو ښکاره سرغړونه» وبلل شوه، د پوتين، د متحدې روسیې ګوند په هره سيمه کې تر۷۰ سلنه ډېرې رایې ګټلې وې.

د اوکراين جګړې په ميليونو انسانان تېښتې ته اړ کړل چې په دې ترتيب په اروپا کې تر دويمې نړيوالې جګړې وروسته د مهاجرت يوه بې ساري څپه رامنځته شوه. د ملګرو ملتونو په حواله په اوکراين کې د نښتو له کبله ۳،۷ ميليونه انسانان بې ځایه شوي. تر ۶ ميليونو ډېرو یې بيا اوکراين پريښی او د اروپا پر لور تللي چې زياترو یې په آلمان او پولند کې پناه اخیستې.

په ۲۰۲۲م کال کې د روسیې له لوري د ماريوپول د جنوبي ښار کلابندۍ ۸۲ ورځې دوام وکړ. پر ښار درنه بمباري وشوه او د اوکراين پاتې جنګيالو د فولادو په يوه فابريکه کې ځانونه بند کړل.

د کريميا پل د ۱۹ کیلومترو په اوږدوالي سره د اروپا تر ټولو اوږد پل دی او د روسیې جنوب د کريميا له نيمه ټاپو سره نښلوي. د ۲۰۲۲م کال په اکتوبر مياشت کې دا پل د اوکراینيانو له لوري د ځای پر ځای کړل شوي بم په وسيله زيانمن شو او يوازې قسماً د استفادې وړ وو. د ۲۰۲۳م کال په جولای کې دې پل ته يو ځل بيا اوکرايني ځواکونو زيان ورساوه.

د ۲۰۲۳م کال د جون پر ۶ نيټه يوې چاودنې د کاخوفکا بند زيانمن کړ. اوکراين او روسیې پر يو بل باندې د دې بند د ويجاړولو پړه ور واچوله. دا بند هغه وخت د روسیې په کنترول کې وه. د بند زيانمنېدو په نتيجه کې را وتلی سېلاب د يوه چاپيريالي ناورين باعث شو چې په زرونه کورونه یې زيانمن کړل او احتمالاً په سلونو کسانو یې له کبله ژوند له لاسه ورکړ. خبريالانو وروسته وموندله چې روسیې قصداً د مړو شميره کمه ښوولې وه.

روسیې په سسټماتيکه توګه د اوکراين د انرژۍ زيربناوې په نخښه کړي. څېړنې وايي چې پر اوکراين باندې د روسیې د بشپړې جګړې تر پېليدو يو کال وروسته د اوکرين ۷۰ سلنه د حرارتي بريښنا دستګاوې له منځه تللې وې. د ۲۰۲۴م کال په سبتمبر کې دغه شميره ۹۵ سلنه ته پورته شوه.

د ۲۰۲۴م کال په اګست کې د اوکراين وسله والو ځواکونو په لومړي ځل د روسیې په خاوره کې تهاجمي عمليات پېل کړل. پر سرحدونو د لږ مقاومت سره تر مخامخيدو وروسته دوی وکولای شول چې په لومړي سر کې په کورسک سيمه کې تقریباً ۱۴۰۰ مربع کیلومتره ساحه ونيسي. خو اوکراين له هغه وخت راهېسې د نيول شوې ساحې دوه پر درېمه بیرته له لاسه ورکړې ده.

روسیې او اوکراين دواړو ډرونونه يا بې پېلوټه الوتکې د کشف او څار له پاره کارولي دي او همدا شان د هدفونو د په نخښه کولو په موخه هم. کارپوهان وايي چې په اوکراين کې کابو ۱۰۰ بېلا بېل ډوله ډرونونه کارول شوي دي.

له درو کلونو راهیسي جګړې پر اوکراين باندې تلپاتې نښې پرېښې دي. د هېواد په ختيځ او جنوب کې يو شمير کلي او ښارګوټي د روسیې په بريدونو کې ويجاړ شوي او اوس د ارواحو په ښارګوټو بدل شوي. د دنيڅک سيمې د بوهوروديچنه ښارګوټی په ۲۰۲۲م کال کې د روسیې د درنو حملو ښکار شو او اوس کابو ټول خالي دی.

ټول اوکراين د جګړې پر لومړۍ کرښه نه دی پروت. له جګړو لېرې ژوند ادامه لري. دوکانونه، قهوه خانې او رستورانتونه پرانیستي دي او د سيمې اوسيدونکي د جنراتورونو په مرسته ځان ته بریښنا برابروي.

د امريکا متحده ایالاتو ولسمشر دونال ترمپ، به ويل چې د اوکراین جګړه به په «۲۴ ساعتونو» کې ختمه کړي، خو دا کار یې لا نه دی کړی. له روسیې سره د نوموړي ظاهري نږدې والی، د هغه دا هيله چې پر اوکراين د فشار له لارې دغه هېواد متحده ایالاتو ته د خپلو معدني شتمنيو ورکړې ته مجبور کړي او د اوکراين له ولسمشر سره د یې تازه لفظي جګړې، اوکراين او د دغه هېواد متحدين انديښمن کړي دي.