کانديده آورس د فنگس يا مرغړيو له ډلې څخه دی او په امريکا کې دمگړۍ د خبرونو سر ټکي جوړوي. ځکه په چټکۍ سره مخ پر خپريدو دی او د کانديده د ميکروب ضد ځينو درملو په مقابل کې مقاومت لري. دا تر اوسه پنځوو لويو وچو ته خپور شوی دی او له منځه وړل یې ډېر ستونزمن شوي دي. په عمومي توگه روغ کسان په دې نه ککړيږي، خو هغه چې لا د مخه ناروغ وي او يا جراحۍ ته اړتيا لري، خطر ورته متوجې دی.
انځور: picture-alliance/dpa/N. Armer
سویدوموناس ايروگينوسا (Pseudomonas aeruginosa)
دا يو ډېر مقاوم ميکروب دی چې د روغتيا د نړيوال سازمان له خوا د انسانانو روغتيا ته د تر ټولو ستر گواښ په توگه درجه بندي شوی. دا په لندو او وچو دواړو ځايونو کې ښه وده کوي او له منځه وړل یې ډېر سخت دي. دا په عمومي ډول په هغو کسانو کې ليدل کي چې د مدافع قوت يې کم وي. خو روغ کسان هم کله چې ورسره په تماس کې شي پرې ککړيدلی شي او د غوږ او يا پوست په ميکروبي ناروغيو اخته کيدلی شي.
انځور: picture-alliance/BSIP
نايسريا گنوريا (Neisseria gonorrhea)
نايسريا هيڅ واکسين نه لري او همدا وجه ده چې انتي بيوتيک یې د رامنځته کيدونکو ناروغيو د درملنۍ يوازنۍ لاره ده. خو دا ناروغي چې د جنسي اړيکې له لارې ليږدول کيږي، مخ پر زياتيدونکي توګه د درملو په مقابل کې مقاومت پيدا کوي. په ۲۰۱۸م کال کې په استرليا کې په اصلاح د «سوپر نايسريا» يا مقاوم نايسريا دوې پېښې ثبت شوي وې. په بريتانيا کې هم په روان کال کې نوري داسې پېښي راجستر شوي دي.
انځور: picture alliance/BSIP
سالمونيل (Salmonellae)
دا باکتريا د غير محرقې ميکروب چې د خوړو له لارې خپريږي، لامل گرځي خو کله کله په انسانانو کې د محرقې د رامنځته کيدو باعث هم کيږي. په دې تيرو څو لسيزو کې یې يو داسې خطرناک ډول رامنځته شوې چې هيڅ انتي بيوتک پرې اغېز نه کوي. د اوبو او خوړو له لارې د خپريدونکي دې باکتريا له وجې د افريقا او آسيا په گډون د نړۍ ډېري برخې اغیزمني دي او دا مریضي پکښې د اپيديمي شکل خپلوي.
انځور: picture-alliance/AP Photo/E. Thompson
اسينوتو باکتر باوماني (Acinetobacter baumannii)
د روغتيا د نړيوال سازمان د خطرناکو ميکروبونو په درجه بندۍ کې تر ټولو خطرناک بلل شوی دا ميکروب په عمومي توگه په خاوره او اوبو کې موندل کيږي. دا په روغو انسانانو کې پرته د علايم ښوولو د ژوند کولو وړتيا لري. خو په هغو انسانانو کې چې لا دمخه ناروغ وي د سږو، وينې او ټپونو د وژونکو ميکروبي ناروغيو باعث کيږي. همدا وجه ده چې دا ناروغي زياتره د روغتونو د ځانگړي مراقبت په اوطاقونو کې رامنځته کيږي.
انځور: picture-alliance/BSIP/CDC
مقاوم توبرکلوز (Tuberculosis)
مايکوباکتريوم توبرکلوز د نړۍ تر ټولو لويه ميکروبي ناروغي ده چې هرکال کابو ۱،۷ ميليونه انسانان وژني. داسې اټکل کيږي چې د توبرکلوز تر ۱۳ سلنه زياتې نوې پېښې هغه دي چې درمل پرې تاثير نه لري او د دوو ډېرو قوي درملو په مقابل کې هیڅ غبرگون نه ښيي. شپږ سلنه پيښې یې داسې دي چې تر حد زيات مقاوم دي او هیڅ ډول درمل پرې اغیز نه لري. په دې ډول یې په اخته کس سخت کړيږي او يا هم مړه کیږي.
انځور: picture-alliance/BSIP/NIAID
انځورونه1 | 6
د څيړونکو له خوا په خپاره شوي سند کې ويل شوي چې پر دې سربيره چې د باکترياو د معلومولو جوگه شوي يوو، دا آله ښايي د باکترياو د ډول په معلومولو کې هم له دې لارې پيل وکړي چې آيا د حجرو شکل کروي ډوله، اوږد او که کماني ډوله دی.
خو وونگ وايي: «تر اوسه دا آله د باکترياو شتون کشفولی شي او دا لا تر اوسه پوري نشي معلومولی چې دا کوم ډول باکتريا ده.»
هغه زياته کړه چې د باکتريا تر معلومولو وروسته پر سامپل يا نمونه انتي بيوتک کارول کيږي څو دا معلومه شي چې آيا زنځيرونه یې مقاوم دي که نه. د مقاوم باکترياو په صورت کې بيا په عموي توگه د انتي بيوتکو کارول گټه نه لري.
وونگ وايي: «د ادرارو سسټم لکه د مثانې او پښتورگو ميکروبي ناروغۍ زياتره وخت د باکترياو له وجې وي.» هغه زياتوي: «خو د ادرارو ۷۵ سلنه نمومې چې د ټيست له پاره لابراتوار ته استول کيږي، نتيجې یې منفي وي. يعني د باکترياو شتون پکښې نه ثابتيږي. خو په کلينک کې ځای پر ځای په چټگه توگه د باکترياو شتون يا نه شتون ثابتول به د دې باعث شي چې د مريض چټکه او ښه درملنه وشي.»
وونگ زياته کړه چې ډلې یې د اختراع د موقت حق د ثبت له پاره عريضه کړې ده او تمه لري چې تر دومره اندازې چې په روغتونو او معاينه خانو کې ترې استعفاده وکړای شي، تر کوچنۍ کولو وروسته به په درو کلونو کې بازار ته وړاندې کړل شي.