د سوډان د بهرنيو چارو سرپرست وزير علي صادق، د ملګرو ملتونو عمومي منشي انتونيو ګوتېرش ته د پنجشنبې په ورځ ليکل شوي خط کې ويلي دي چې د دوی په هېواد کې خپلو موخو ته د رسېدو په برخه کې د ملګرو ملتونو د يو ان آی ټي ای ام [UNITAMS] هلې ځلې او فعاليت «نااميده کوونکی» وو.
په هغه ليک کې چې د رويترز او ډي پي ای خبري آژانسونو ليدلی دی، د سوډان د بهرنيو چارو سرپرست وزير د ملګرو متلونو مشر ته ليکلي دي: «د سوډان حکومت غوښتنه کوي چې ملګري ملتونه دې په سملاسي توګه د «يو ان آی ټي ای ام اس» ماموريت پای ته ورسوي. په عين وخت کې موږ تاسې ته ډاډ درکوو چې د سوډان حکومت د امنيت شورا او د ملګرو ملتونو سيکريتريت سره رغنده همکارۍ ته ژمن دی.»
په سوډان کې د ملګرو ملتونو دا سياسي ماموريت په ۲۰۲۰م کال کې پېل شوی وو او تر ۴۰۰ ډېر ملکيان پکې په دنده بوخت دي.
د ملګرو ملتونو د عمومي منشي انتونيو ګوتېرش، په نوم ليکل شوي دې ليک کې د دې په زياتولو سره چې د خپلو موخو په عملي کولو کې د دې ماموريت کارګردګي «مايوسه کوونکې» وه، راغلي دي: «د دې ماموريت د رامنځته کولو هدف د ۲۰۱۸م کال د دسمبر تر انقلاب وروسته د سوډان د انتقالي حکومت ملاتړ کول وو.»
د ګوتېرش وياند ستيفان دوجارک تائيد کړې ده چې خط یې ترلاسه کړی دی او دا چې هغه یې د ملګرو ملتونو امنيت شورا ته ليږدولی دی.
له ملګرو ملتونو سره د سوډان ترنګلې اړیکي
د روان کال د اپريل میاشتې پر پنځلسمه نيټه په دغه هېواد کې د جګړې تر پېليدو وروسته د ملګرو ملتونو او سوډان د حکومت ترمنځ اړيکي ترنګلي دي.
د سوډان له پاره د ملګرو ملتونو ځانګړي استازي فولکر پیرتس، په سپتمبر مياشت کې تر هغه درې میاشتې وروسته استعفا وکړه چې د سوډان د حکومت له خوا د نامطلوب کس [persona non grata] په توګه ونومول شو.
د سوډان عملاً جمهور رئيس عبدالفتاح البرهان، پر نوموړي د سوډان شخړې ته د لمن وهلو تور لګولی وو.
په سوډان کې د پوځ چې عبدالفتاح البرهان ته وفادار دی او د هغه د پخواني مرستيال محمد حمدان دقلو په مشرۍ د سوډان د چټک غبرګون مليشو ترمنځ په هيواد کې د واک په سر جګړه روانه ده.
ب. ص/ ن. ز (Reuters, dpa)
زموږ له آرشيف څخه:
په سوډان کې پر اوربند سربیره جګړه دوام لري
له دوو اونیو راهیسې په سوډان کې سخته جګړه روانه ده او رامنځ ته شوی اوربند نه دی مراعات شوی. د یکشنبې په ورځ د لومړي ځل له پاره د سوډان د د خلکو له پاره د سره صلیب مرستې دغه هیواد ته ورسیدې.
انځور: EL TAYEB SIDDIG/REUTERSد ناروغانو او ټپيانو له پاره درمل
د سره صلیب نړیوالې کمیټې اعلان وکړ چې اته ټنه ژوند ژغورونکي طبي توکي په یوه مرستندویه الوتنه کې د بورسوډان ښار ته واستول شول. په دې مرستو کې د جراحي وسایل، د بې هوښۍ دارو او د زخمونو بنداژونه شامل دي. دا انځور د اردن په پلازمینه کې له الوتنې مخکې د دغو مرستو د موادو باریدل ښيي.
انځور: ICRC/AFPد روغتیايي "ناورین" په درشل کې
دروغتيا نړیوال سازمان د اټکل له مخې، د جګړو دوام ته په پام سره، سوډان د صحي مراقبت له نظره د یوه "ناورین" په درشل کې دی. دغه سازمان ویلي دي چې د شخړو له پیل څخه مخکې هم د سوډان روغتیايي سیستم له ډیرو بحرانونو سره مخامخ وو.
انځور: Str/REUTERSاوربند، لږ تر لږه د کاغذ پر مخ
په سوډان کې د جګړې ښکېلو اړخونو یو ځل بیا د ماتيدونکي اوربند پر غځولو توافق کړی دی. اردو او د چټک ملاتړ ځواکونو (آر اف اس) په نوم ملیشه یي ډلې تائید کړې ده چې اوربند باید لږ تر لږه د چهارشنبې تر شپې پورې دوام پیدا کړي. د دوی په وینا د امریکا متحده ایالاتو او سعودي عربستان په نوښت د اوربند د بیا غځولو هوکړه شوې ده.
انځور: Omer Erdem/AA/picture allianceد بشري وضعيت په اړه انديښنې
ملګرو ملتونو په سوډان کې له یوه ناورین څخه خبرداری ورکړی دی. د ملګرو ملتونو د بشري مرستو مشر مارتین ګریفیتس د شنبې په ماښام ټویټ وکړ، چې په سوډان کې بشري وضعیت خورا خراب شوی دی. د اوربند پر تمدید سربیره د دوشنبې په ورځ هم په خرطوم کې د نښتو رپوټونه ورکړل شوي دي.
انځور: AFPملکي خلک د ښکيلو اړخونو ترمنځ بند پاتي دي
د اپریل په ۱۵ د جنرالانو تر منځ د واک پر سر مبارزې زور واخیست او پایله یې وسله واله نښته شوه. هیڅوک نه پوهیږي چې تر اوسه په دې جګړه کې څومره کسان وژل شوي دي. د رسمي معلوماتو له مخې تر اوسه شاوخوا ۵۰۰ کسان وژل شوي او ۴۳۰۰ بیا ټپیان شوي دي. اصلي ارقام ښایي له دې څخه ډیر لوړ وي. د خوړو نړیوال پروګرام اړ شو، چې په دغه هیواد کې د ۶،۷ میلیونه کسانو ملاتړ ودروي.
انځور: -/AFPپه زرګونو خلک د تيښتې په حال کي دي
سوډان د نړۍ یو له بې وزلو هیوادونو څخه دی. خلک یې باید له جګړې څخه د تېښتې له پاره پیسې او پر لاره د تلو توان ولري. ډیری خلک د خوندیتوب په لټه کې د چاد په څیر ګاونډیو هیوادونو ته تللي، لکه په پورتني انځور کې چې لیدل کیږي. بې ځایه شوي کسان د خوړو نړیوال پروګرام څخه د مرستې ترلاسه کولو له پاره په کتار کې ولاړ دي.
انځور: Mahamat Ramadane/REUTERSډیری هیوادونو خپل اتباع له سوډان څخه ایستلي دي. په دې کښتۍ کې شاوخوا ۱۹۰۰ کسان د سور سمندر له لارې د سعودي عربستان جده بندري ښار ته لېږدول شوي وو. د بېلګې په توګه د چين، پاکستان او برازيل زيات شمېر اتباع د سمندر له لارې له دغه هېواده وتلي دي.
انځور: Fayez Nureldine/AFPهغه کسان چې کولی یې شول، د الوتکو په واسطه له دغه هیواد ووتل. په ځانګړې توګه لویدیځو هیوادونو لکه اروپایي او شمالي امریکا هیوادونو خپل اتباع له سوډان څخه د الوتکو په واسطه وایستل.
انځور: Arron Hoare/UK MOD/Handout via REUTERSدغه چینايي وګړی د چین د پوځ د سمندري بېړۍ په واسطه سعودي عربستان ته ولېږدول شو. په ورته وخت کې د سوډان خلک پر شخړو سربیره له بشري بحران سره مخامخ دي، چې کولی شي ټوله سیمه اغیزمنه کړي.
انځور: Wang Haizhou/Xinhua/picture alliance له نړیوالې ټولنې څخه د اقدام غوښتنه
د سوډان ډيرې وګړو د ځواکمنو صنعتي هیوادونو څخه د غبرګون ښوولو غوښتنه کړې ده. فعالانو په واشنګټن کې د سپینې ماڼۍ مخې ته مظاهره وکړه او د امریکا متحدو ایالاتو د مداخلې او په سوډان کې د خونړیو شخړو په پای ته رسولو کې یې د نقش لوبولو غوښتنه وکړه.
انځور: AFP