شریف دغه خبرې د جمعې په ورځ په اسلام آباد کې په خپل دفتر کې لوړ پوړو پوځي چارواکو ته په یوه غونډه کې وکړې چې په ژوندۍ بڼه خپرېدې.
هغه وويل: «موږ مجبوره يو چې د خوښې خلاف، د آی ام اف سخت شرایط ومنو.» د پاکستان صدراعظم زیاته کړه چې توافق ته لا هم «یوه اوونۍ، لس ورځې» وخت پاته دی.
پاکستان چې دا وخت له سخت اقتصادي بحران او د نغدو پیسو له کمښت سره مخ دی، د فبروري میاشتې له پیل راپدېخو د پیسو نړيوال صندوق سره د پور اخيستلو پر معاملې مذاکرات لري. پاکستاني چارواکي هیله مند دي چې دغه صندوق سره د چارواکو په سطحه یو قرارداد لاسلیک کړي او دا به ورته د دوو اړخیزو او څو اړخیزو پور ورکوونکو د جلب له پاره هم لاره هواره کړي.
ورته مطلب: نړيوال بانک له پاکستان سره د پور قرارداد وځنډاوه
کله چې دغه قرارداد لاسلیک شي، د پیسو نړیوال صندوق به د هغو شپږنیم ميليارډ ډالرو قرضې څخه چې په ۲۰۱۹م کال کې ورباندې توافق شوی، څه باندې یو میليارډ ډالر پاکستان ته وسپاري. شهباز شریف په خپلو خبرو کې وويل چې یو بل «دوست هیواد» هم د دغې معاملې منظوريدو ته منتظر دی خو په اړه ېې وضاحت ور نه کړ.
د پیسو نړیوال صندوق له پاکستان څخه د یو لړ مالي اقداماتو غوښتنه کوي چې تر اوسه ېې یو لړ اقدامات هم ترسره کړي لکه د مالیاتو، د تیلو او بریښنا بېو لوړول، تر څو يې له یاد صندوق څخه پور ترلاسه کړی وي.
ورته مطلب:امریکا ولې پر پاکستان د چین د پورونو له کبله اندېښمنه ده؟
چارواکي وايي چې آی ام ایف اوس هم له اسلام آباد سره د برېښنا په برخه کې د حکومت پر قرضونو او د برېښنا د بېې د لوړيدو پر سر پر خبرو اترو بوخت دی.
سخت اقدامات چې شریف يې یادونه کوي، په احتمال سره به د پاکستان اقتصاد نور هم سوړ او انفلاسیون به لوړ کړي، کوم چې په جنوري کې ۲۷ اعشاریه ۵۰ سلنه کې ولاړ وو. د اقتصادي چارو کارپوهان اندېښنه لري چې د حکومت د نوو مالي پلانونو په نتیجه کې به د اجناسو بېې لا لوړيدو او عام ولس لازیات زیانمن شي، خو حکومت ټينګار کوي چې نوي مالیاتي پلانونه به داسې عملي کوي چې عام ولس په کې زیانمن نه شي.
ورته مطلب:پاکستان په «خطرناک وضیعت» کې دی
په عین حال کې د پاکستان ماليې وزارت د چین له خوا پاکستان ته د ۷۰۰ میلیونه ډالرو د بیا تمويل خبر ورکړی دی. چین له اوږدې مودې راهیسې د پاکستان یو متحد هیواد چين. د پاکستان ماليې وزير، اسحاق ډار، د جمعې په ورځ وويل چې د پاکستان مرکزي بانک دغه پیسې ترلاسه کړي دي. ډار په دې ارتباط پر ټويټر «د شکر خدایه» په لیکلو، خوشالي ښودلې ده.
(Reuters)mks/mns
له آرشيف څخه د پیسو پر موضوع یو انځوریز البوم:
په نړۍ کي باارزښته او بې ارزښته پیسې
د ډالرو په مقابل کي پنځه باارزښته او پنڅه بې ارزښته پیسې د کومو هیوادونو دي؟ په وروستیو کې د ډالر په مقابل کې پاکستانۍ کلداري او افغانۍ هم ارزښت له لاسه ورکړی دی. انځور: DW/Marek/Steinbuch ۱ کویتي دینار، د نړۍ تر ټولو باارزښته پیسه د ډالرو په مقابل کې تر ټولو لوړه بیه د کویتي دینار ده. یو کویتي دینار شا او خوا ۳،۲۹ امریکایي ډالره کیږي. د دغه کوچني هیواد اقتصاد تر ټولو زیات د تیلو پر صادراتو ولاړ دی.
انځور: Getty Images/AFP/Y. Al-Zayyat دوهم ځای بیا د بحرین دینار لري، چې یو دینار یې شا او خوا ۲،۶۵ امریکایي ډالره کیږي او کابو له یوې لسیزي راهيسي یې ارزښت همدومره دی. د کویت په څیر د بحرین د اقتصاد بنسټ تیل جوړوي.
انځور: imago/Jochen Tack د عمان یو ریال شا او خوا ۲،۶ امریکایي ډالره کیږي.
انځور: www.passportindex.org د ډالر په مقابل کې د اردن د یوه ریال بیه ۱،۴۰ ډالره کیږي. د نورو خلیجي هیوادونو برعکس اردن تیل نه لري او نه یې اقتصاد دومره پیاوړی دی.
انځور: Imago/S. Schellhorn د بريتانيا پاونډ پنځم ځای لري. یو پاونډ په شا او خوا ۱،۳ امریکایي ډالره تبادله کیږي. په تیرو دوو لسیزو کې د ډالر په مقابل کي د یوه پاونډ بیه ۱،۲ وه او تر ټولو زیاته ۲،۱ ډالره وه.
انځور: picture-alliance/imageBROKER په وروستیو ورځو کې د ډالر په مقابل کې پاکستانۍ کلدارې خپل ارزښت له لاسه ورکړی دی. په وروستیو دوو لسیزو کې د یوه ډالر بیه د ۵۲ او ۱۴۶ کلدارو ترمنځ وو او دا توپیر تر ۱۶۰ سلنه زیات دی. په ۲۰۰۹م کال کې یو ډالر ۸۲ کلدارې او په ۱۹۹۹م کال کې بیا ۵۴ کلدارې کیدی.
انځور: picture-alliance/dpa/A.Gulfam افغانۍ هم د ډالر په مقابل کې خپل ارزښت بایللی په دې وروستیو ورځو کې د بهرنیو اسعارو په مقابل کې د افغانۍ ارزښت ډیر کښته شوی دی. د افغانستان مرکزي بانک د افغانۍ ارزښت د کمیدو دليل جګړه، نا امني او په هیواد کې دننه سیاسي جنجالونه په ګوته کوي. اوس یو امریکایي ډالر د شا او خوا ۷۹ افغانۍ او ۲۰ پولو په بدل کې تبادله کیږي چې دا په تیرو ۱۹ کلونو کې د بهرنیو اسعارو په مقابل کې د افغانیو تر ټولو ټيټه بیه ده.
انځور: AP هندۍ کلداره په تیرو دوو لسیزو کې د ډالر په مقابل کې د پاکستانۍ کلدارې په پرتله باثباته ده. په ۱۹۹۹م کال کې یو امریکایي ډالر شا او خوا ۴۲ هندي کلدارې کیده او اوسمهال یو ډالر تر۷۰ هندي کلدارو زیات کیږي.
انځور: Reuters/J. Dey پنځمه کم ارزښته پيسه – لاؤ کِپ د سویل ختیځ آسیایي هیواد لاوس پیسه لاو کپ د ډالر په مقابل کې پنځمه کم ارزښت لرونکي پيسه ده. یو امریکایي ډالر شا او خوا ۸۶۲۷ لاو کپ برابر دی. مهمه خبره دا ده چې د دغه پیسې په ارزښت کې کمی نه دی راغلی، بلکې په ۱۹۵۲م کال کې دغه پیسه له کم ارزښت سره وړاندې شوه.
د افریقایي هیواد ګینې جمهوریت فرانک د ډالر په مقابل کې د نړۍ څلورمه کم ارزښته پیسې دي. یو فرانک تر۹۲۰۰ زیاتو فرانک سره تبادله کیږي.
انځور: DW/B. Barry اندونیزیا چې په نړۍ کې د مسلمانانو تر ټولو ستر هیواد دی، د کم ارزښت لرونکو پیسو دریم هیواد دی. په اندونیزیا کې له یوې روپۍ څخه تر۱۰۰ زرو روپو پورې بانک نوټ شته. یو امریکایي ډالر شا او خوا ۱۴۵۰۰ روپۍ کیږي.
انځور: picture-alliance/dpa/Zuma Press/I. Damanik د نړۍ دوهمه کم ارښته پیسې د ویتنام دي. یو ډالر شا او خوا ۲۳۳۷۷ ویتنامي ډانګ کیږي. په ۱۹۹۹م کا کې یو ډالر څه دپاسه پنځلس زره ډانګ کیدل. خو د چارو پوهان په دې نظر دي چې د ښو تګلارو په خپلولو سره به په نزدې راتلونکي د ډانګ ارزښت بیرته ښه شي.
انځور: AP ایران چې د امریکا متحده ایالاتو له سختو اقتصادي بندیزونو سره مخامخ دی ریال یې خپل ارزښت له لاسه ورکړی دی. اوسمهال یو امریکایي ډالر شا او خوا ۴۲۱۰۰ ریال کیږي. په ۱۹۹۹م کال کې یوه امریکایي ډالر ۱۹۰۰ ریال سره تبادله کیده.
انځور: tejaratnews
