د دغو غير رسمي پايلو له مخې چې نن دوشنبه د ( اکتوبر پر اوولسمه) نیټه اعلان شوې، عمران خان ستره بریا ترلاسه کړې ده. دغه ضمني ټاکنې پاکستان کې له څو میاشتو سیاسي جنجالونو وروسته یو نوی تغیر دی.
دغه ټاکنې داسې مهال ترسره کیږي چې د پاکستان خلک د موسمي بارانونو له ویجاړیو سره مخ دي او د دغه هیواد دریمه برخه یې تر اوبو لاندې کړې ده .
ډیلي ټایمز ورځپاڼې په خپل لومړي سرلیک کې لیکلي «هغه [عمران خان] ډیرو ته ماته ورکوي». دا هغه څه چې تر ډيره سیمه اېیزو رسینو کې ورته پوښښ ورکړل شوی او ویل شوي چې دا د کریکټ د پخواني ستوري لپاره یوه شخصي بریا ده .
خو دغو ټاکنو کې د تحریک انصاف ګوند ته چې مشري یې عمران خان کوي، دا زيان هم اوښتی دی چې دوه څوکۍ یې له لاسه ورکړي ځکه پخوا یې ټولې اته څوکۍ ګټلې وې .
۷۰ کلن عمران خان په اپریل میاشت کې د لومړي وزیر له څوکۍ څخه تر ليرې کیدو راهيسې د پاکستان د سیاسي پروسې د ګډوډولو هڅه وکړه. نوموړي خپلو ټولو وکیلانو ته د خپلو څوکیو پریښودو امر وکړ او ویې ویل چې د تحریک انصاف هیڅ غړی به د پاکستان په ملي شورا کې نه وي .
د ټاکنو کمیسیون تر دې دمه د لسګونو انتخاباتي حوزو څخه یوازې په اتو کې ضمني ټاکنې ترسره کړي دي او د تحریک انصاف ګوند مشرانو ویلي دي چې خان به د ګټونکي څوکۍ څخه یوه هم نه اخلي څو په نورو حوزو کې هم د ټاکنو ترسره کيدو ته لار هواره شي.
د عمران خان پر ضد د ترهګرۍ ضد قوانينو له مخې دوسيه پرانيستل شوې
هغه همدا راز ژمنه کړې چې ډیر ژر به د هغه پراخ لاریون نیټه اعلان کړي چې د پاکستان په پلازمینه کې ترسره کیږي او غوښتنه به یې دا وي چې پر حکومت فشار راوړي ترڅو راتلونکې ټاکنې چې په اصل کې د راتلونکي کال په اکتوبر کې ترسره کیږي، تر وخت مخکې ترسره شي .
عمران خان په منظمه توګه لاریونونه ترسره کوي او په دولتي ادارو په تیره پر پوځ نیوکې کوي چې د ده حکومت یې نسکور کړی دی .
په اسلام اباد کې د څېړنو او امنیتي مطالعاتو د مرکز یوه شنونکی امتیاز ګل وایي: «د یوه ګډ اپوزسیون په مقابل کې له اتو څخه شپږ څوکیو ګټل وړه خبره نه ده »
نوموړی وایي: «دا هغه حقیقت په ګوته کوي چې د اوسنیو واکمنانانو لپاره تریخ دی، د عمران خان داستان لا هم په ټول هیواد کې خلک تحریک یا هڅوي.»
د تحریک انصاف غړی او د عمران خان د حکومت د اطلاعاتو وزیر فواد چوهدری وویل حکومت باید د اونۍ په پای کې د ټاکنو پایلو ته پام وکړي .
هغه ARY ټلویزون سره په مرکه کې وویل: «خلکو په حقیقت کې د نویو ټاکنو لپاره پریکړه کړې ده.»
عمران خان په ۲۰۱۸ کال کې واک ته په رسېدو سره د ټولنیزو اصلاحاتو د رامنځته کولو، مذهبي محافظه کارۍ او د فساد سره د مبارزې ژمنه وکړه خو د نوموړي په دوره کې اقتصادي وضیعت خراب او په ټپه ودرید او د پوځ ملاتړ یې هم له لاسه ورکړ.
پخوانی لومړی وزیر عمران خان ولې محکمې ته غوښتل شوی؟
عمران خان او ګوند یې تر دې دمه له یو شمیر قضایي قضیو زیان نه دی لیدلی.
د پاکستان محکمې تل د قانون جوړونکو د محاکمه کولو لپاره اوږدې او ستړې لارې کاروي چې تر ډيره د بشري حقونو څارونکو له نیوکې سره مخ وي.
د پاکستان کوم لومړی وزیر څومره وخت په واک کې پاتې شوی دی؟
په پاکستان کې هیڅ لومړي وزیر خپله پنځه کلنه دوره نه ده بشپړه کړې. دوی د مختلفو دلایلو له امله اړ شوي دي چې له ټاکل شوي وخت څخه مخکې واک پريږدي. عمران خان د دغه هیواد ۲۲ لومړی وزیر وو چې خپله کاري دوره یې مکمله نه کړه. انځور: STF/AFP/GettyImages لیاقت علي خان: ۴ کاله او ۲ میاشتې لیاقت علي خان د پاکستان لومړنی صدراعظم و. نوموړي د ۱۹۴۷م کال د اګست په ۱۵ نیټه خپله دنده پیل کړې وه. لیاقت علي خان د ۱۹۵۱م کال د اکتوبر په ۱۶ نیټه په راولپنډۍ کې د یوه کس له خوا په ډزو ووژل شو. نوموړی له وژل کیدو مخکې ۴ کاله او ۲ میاشتې د پاکستان لومړی وزیر پاتې شوی و.
انځور: Wikipedia/US Department of State خواجه ناظم الدین: ۱ کال او ۶ میاشتې د لیاقت علي خان تر وژل کیدو یوه ورځ وروسته د ۱۹۵۱م کال د اکتوبر په ۱۶ نیټه خواجه ناظم الدین واک ته ورسید. نوموړی د ۱۹۵۳م کال د اپریل په ۱۷ نیټه د ګورنر جنرل له خوا د لومړي وزیر په توګه له دندې ګوښه کړای شو. ده هم د ګورنر جنرل په توګه دنده ترسره کړې وه. (له ۱۹۷۴ څخه تر ۱۹۵۶ م کاله د پاکستان د اساسي قانون تر بشپړیدو مخکې د ګورنر جنرل مقام له صدراعظم څخه لوړ وه، ځکه د بریتانوي سلطنت استازی به وو)
انځور: Douglas Miller/Keystone/Hulton Archive/Getty Images محمد علي بوګره: ۲ کاله او ۳ میاشتې په ۱۹۵۳م کال کې د اپریل په ۱۷ ګورنر جنرل محمد علي، بوګره لومړی وزیر وټاکه. خو د ۱۹۵۵م کال د اګست په ۱۲ یي استعفا کولو ته اړ کړ.
انځور: gemeinfrei/wikipedia چودهري محمد علي: یو کال او ۱ میاشت د ۱۹۵۵ م کال د اګست په ۱۲ نیټه چودهري محمد علي د پاکستان د لومړي وزیر په توګه وټاکل شو. د چودهري محمد علي نوم نن هم د پاکستان په اساسي قانون کې د هغه مهم رول له کبله یادیږي. هغه په ۱۹۵۶م کال د سپټبر په ۱۲ نیټه د خپل ګوند له غړو سره د شخړې له امله استعفا ورکړې وه.
انځور: akg images/picture alliance حسین شهید سهروردي: ۱ کال او یوه میاشت حسین شهید سهروردي د ۱۹۵۶م کال د سپټمبر په ۱۲ د پاکستان لومړی وزیر شو، خو له ولسمشر سکندر مرزا سره د اختلافاتو له امله یي د ۱۹۵۶م کال په ۱۶ نیټه استعفا وکړه.
انځور: gemeinfrei/Wikipedia ابراهیم اسماعیل چندریګر: تر ۲ میاشتو هم لږه موده د آی آی چندریګر په نوم مشهور ابراهیم اسماعیل چندریګر ۱۹۵۷م کال د اکتوبر په ۱۸ نیټه د پاکستان لومړي وزیر په توګه په دندې وګمارل شو. نوموړي د همدې کال د دسمبر میاشتې په ۱۶ نیټه استعفا ورکړې وه.
انځور: gemeinfrei/wikimedia ملک فیروز خان نون: تر ۱۰ میاشتو هم کمه موده د ۱۹۵۷م کال د دسمبر میاشتې په ۱۶ نیټه سکندر مرزا فیروز خان نون د پاکستان د لومړي وزیر په توګه وټاکه. خو د ۱۹۵۸م کال د اکتوبر په ۷ نیټه جنرال ایوب خان بیا هغه له دندې ګوښه کړ.
انځور: Fox Photos/Hulton Archive/Getty Images د ۱۹۷۱ کال د دسمبر په ۶ نیټه تر ۱۳ کال مارشل لاء (پوځي حکومت) وروسته، د پوځي آمر یحیا خان په حکومت کې نورالامین لوموړی وزیر وټاکل شو. د ختیځ پاکستان تر سقوط وروسته، په دندې تر ګمارل کیدو یوازې ۱۳ ورځې وروسته له دندې ګوښه کړای شو.
انځور: gemeinfrei/wikipedia ذولفقار علي بهټو: ۳ کاله او ۱۱ میاشتې ذولفقار علي بهټو د ۱۹۷۳م کال د اګست په ۱۴ نیټه د پاکستان لومړی وزیر شو. هغه په ۱۹۵۶ م کال کې بیا ځان نوماند کړ او په ټاکنو کې بریالی شو. خو تر پوځي کودتا وروسته هغه بندي شوي او بیا وروسته د ۱۹۷۹م کال د اپریل په ۴ نیټه اعدام یا په دار وزړول شو.
انځور: imago/ZUMA/Keystone محمد خان جونیجو: ۳ کاله او ۲ میاشتې محمد خان جونیجو د ۱۹۸۵م کال د مارچ په ۲۳ نیټه لومړی وزیر وټاکل شو. خو د ۱۹۸۸ م کال د می په ۲۹ نیټه د هغه حکومت ختم کړای شو.
انځور: Sven Simon/IMAGO بینظیر بهټو: یو کال او ۶ میاشتې د ذولفقار علي بهټو لور بینظیر بهټو د ۱۹۸۸م کال د دسمبر میاشتې په ۲ نیټه په پاکستان کې لومړنۍ ښځینه صدراعظمه وټاکل شوه. د ۱۹۹۰م کال د اګست په ۶ نیټه ولسمشر غلام اسحاق خان دا له دندې ګوښه کړه.
انځور: ZUMA Wire/IMAGO نواز شریف: ۲ کاله او ۶ میاشتې نواز شریف د ۱۹۹۰م کال د نومبر په ۸ نیټه د لومړي وزیر په توګه وټاکل شو. خو په ۱۹۹۳م کال کې یو وار بیا ولسمشر غلام اسحاق خان یو منتخب حکومت له واکه لیري کړ. بیا سترې محکمې د شریف حکومت دوباره فعاله کړ، خو د ۱۹۹۳م کال د جولای په ۱۸ نیټه نواز شریف استعفا وکړه.
انځور: picture-alliance/AP Photo/K. M. Chaudary نواز شریف: ۲ کاله او ۶ میاشتې د ۱۹۹۷م کال د فیبرورۍ د ۱۷ نیټې په انتخاباتو کې نوازشریف یو وار بیا صدراعظم وټاکل شو. خو د ۱۹۹۹م کال د اکتوبر په ۱۲ نیټه پوځي جنرال مشرف په هیواد کې پوځي حکومت اعلان او نواز شریف یي له واکه لیري کړ.
انځور: K.M. Chaudary/AP/dpa/picture alliance میر ظفر الله خان جمالي: ۱ کال ۶ میاشتې د ۲۰۰۲ م کال په نومبر کې ظفر الله خان جمالي د پرویز مشرف په دور کې لومړنې صدارعظم وټاکل شو، خو د ۲۰۰۴م کال د جون په ۲۴ نیټه هغه په ناڅاپي ډول استعفا وکړه.
انځور: Aamir Qureschi/AFP چودهري شجاعت حسین: ۲ میاشتې چودهري شجاعت حسین د ۲۰۰۴م کال د جون په ۳۰ نیټه پارلماني ټاکنو کې تر بریالیتوب وروسته لومړی وزیر شو. نوموړي د لومړي وزیر په توګه د شوکت عزیز تر ټاکل کیدو پورې نږدې دوه میاشتې خدمات ترسره کړل.
انځور: Bilawal Arbab/dpa/picture alliance شوکت عزیز: ۳ کاله او ۲ میاشتې شوکت عزیز د ۲۰۰۴م کال د اګست په ۲۶ نیټه لومړی وزیر وټاکل شو. هغه د ۲۰۰۷م کال په نومبر کې د پارلمان د مودې تر بشپړیدو وروسته له واکه لیري شو. په دې توګه دا لومړنی پاکستانی صدارعظم و چې د پارلماني دورې له ختمیدو سره له دندې لیري شوی دی.
انځور: Yu Jie/HPIC/picture alliance یوسف رضا ګیلاني: ۴ کاله او یوه میاشت د ۲۰۰۸ م کال د مارچ په ۲۵ نیټه تر عامو انتخاباتو وروسته یوسف رضا ګیلاني د پاکستان لومړی وزیر وټاکل شو. د هغه ګوند پاکستان پیپلز پارټي په پارلمان کې اکثریت ترلاسه کړ. خو په ۲۰۱۲م کال کې د توهین عدالت په یوه قضیه کې ورته یوه کوچنۍ سزا واورول شوه او وروسته له هغې د خپل مقام پریښودو ته اړه شو.
انځور: AP راجا پروزیر اشرف: ۹ میاشتې راجا پروزیز اشرف د پاکستان پیپلز ګوند (پي پي پي) د پاتې حکومتي دورې د بشپړولو له پاره د صدارت مسئولیت په غاړه واخیست. نوموړی د ۲۰۱۲م کال د جون له ۲۲ نیټې څخه د ۲۰۱۳م کال د مارچ تر ۲۴ نیټې پورې په دې مقام کې پاتې شو.
انځور: dapd نواز شریف: ۴ کاله او ۲ میاشتې د ۲۰۱۳م کال د جون په ۵ نیټه نوازشریف د دریم ځل له پاره لومړی وزیر شو. هغه په پاکستان کې لومړی داسې صدراعظم و چې دری ځله دې مقام ته رسیدلی دی. د ۲۰۱۶م کال د جولای په ۲۶ نیټه د سترې محکمې تر پریکړې وروسته هغه د خپلې دندې پریښودو ته اړ شو.
انځور: Reuters/F. Mahmood شاهد خاقان عباسي: له یوه کال کمه موده د نوازشریف تر لیري کیدو وروسته شاهد خاقان عباسي لومړی وزیر وټاکل شو. نوموړي د ۲۰۱۷ م کال په اګست کې دا مسئولیت په غاړه اخیستی و. خو د هغه صدارت د ۲۰۱۸ م کال د می په ۳۱ نیټه د پارلمان د دوری له بشپړیدو سره ختم شو.
انځور: Reuters/J. Moon عمران خان: ۳ کاله او ۶ میاشتې عمران خان د ۲۰۱۸م کال د اګست په ۱۸ نیټه د پاکستان لومړی وزیر وټاکل شو. د ۲۰۲۲م کال د اپریل په ۱۰ نیټه په پارلمان کې د نه باور رایې تر بهیر وروسته له واکه لیري کړای شو. عمران خان لومړنی پاکستانی سیاستوال دی چې د پارلمان له خوا د نه باور رایې پروسې په پایله کې د لومړي وزارت له مقام څخه محروم شوی دی.
انځور: Anjum Naveed/AP/dpa/picture alliance