شميلا د خپل نوي زېږېدلي کوچني، چي د یخ له امله يې د دې په غېږ کي سا ورکړې، هیڅ عکس يې نه لري، خو د هغه څېره يې دقیقه په یاد ده. دا ښځه وايي: «سپين او روښان مخ يې ؤ،غټي سترګي، کوچنۍ پزه او تور وېښتان.»
درې میاشتنی امرالله، یو له هغو څه کم ۱۷۱ کسانو څخه دی چي په دې وروستيو کي د یخ له امله په افغانستان کي تلف سوي دي.
د یخ یاده وژونکې څپه داسي مهال پر افغانستان راغلې ده چي دغه هیواد وار ترمخه لا، د سخت بشري ناورین څخه کړیږي.
اړوند: سوړ ژمی، بې کاري او د بې وزلو افغانانو سخت ژوند
ملګرو ملتونو ویلي دي چي ۲۸ میليونه افغانان چي کوچنیان هم پکښي شامل دي داسي مهال بېړنیو مرستو ته اړتیا لري چي په تیرو پنځلس کلنو کي داسي یخ نه ؤ راغلی، ان د دغه هیواد په یوشمېر سیمو کي د سانټي ګراډ درجه منفي۳۵ درجو ته رسېدلې ده.
افغانستان | ماشومان د یخنۍ له امله مړه کیږيانځور: Ali Khara/REUTERS د طالبانو له خوا په مرستندویه ادارو کي د ښځو پر کار بندیز د دې سبب سوی دی، چي هغوی خپل مرستندویه فعالیتونه تر ډېره محدود یا ودروي.
په افغانستان غوندي محافظه کاره ټولنه کي د طالبانو دغه فرمان د دې سبب سوی دی چي اړمنو ښځو او کوچنیانو ته دي مرستي ونه رسول سي.
د امرالله ۴۰ کلن پلار، چي یو څو میاشتي ترمخه يې خواري مزدوري کوله، خو اوس د ناروغۍ له لاسه کار نه سي کولای.
دغه کورنۍ د کور تودولو له پاره پیسې نه لري، یوازي د وچي ډوډۍ، چایو او یو لږ اندازه خوړو ماسوا نورڅه خپلو اولادونو ته نه سي برابرولای،کور يې د غره په لمن کي او د کور ټولي کړکۍ يې ماتي دي.
اړوند: سوړ ژمی او د داخلي بېځایه سویو تریخ ژوند
نیک محمد اته اولادونه لري چي یاد حالت يې څو اولادونه ور ناروغان کړي دي. دوې اونۍ ترمخه دې کورنۍ خپل درې میاشتنۍ نوی زېږېدلی ماشوم د ټوخ او تنفسي ناروغیو له امله روغتون ته یوړی.
په دې وروستیو کي د افغانستان اکثره روغتونونه له هغو ناروغو کوچنیانو څخه ډک دي چي په سینه بغل او نورو ناروغیو اخته دي.
افغانستان | ماشومان د یخنۍ له امله مړه کیږيانځور: Ali Khara/REUTERS په دغه هیواد کي ډېری غریبی کورنۍ اوسمهال دې ته فکر وړي دي، چي په دې شنه یخ کي کور تود کړي او که اولادونو ته خواړه چمتو کړي؟
په هغه شپه، چي يې امرالله روغتون ته بیوی، په ټول کابل کي داسي یخ ؤ، چي هیڅ طاقت نه کېدی. ۳۵ کلني شمیلا خپل نوی درې میاشتنی ماشوم په غېږ کي ونیو، تلتک يې پر ځان واچوی، نیمه شپه چي له خوبه راکښېنستله، ګوري، چي د ماشوم بدن يې یخ پخ دی.
اړوند: په افغانستان کې کورني بې ځایه شوي او سوړ ژمی
دا وايي: «هغه شپه، چي مي زوی مړسو، سخت یخ و، هڅه مي وکړه... چي زوی مي تود کړم، خو ومي نه سوای کولای.»
دغي کورنۍ د خپل یخ وژلي ماشوم د تدفین او فاتحې اخیستلو ته هیڅ پیسې نه درلودې، د خپلو دوستانو او ملګرو په مرسته يې ماشوم ښخ او فاتحه يې واخیسته.
تر مراسمو وروسته يې یو دوست د سکرو بخارۍ ورکړه، چي له یخه کورنۍ په وژغوري، خو دا کورنۍ د دومره مکسینه ده، چي د خوراک له پاره لا څه نه لري، نو د بخارۍ له پاره د سون توکي له کومه کړي؟
اړوند:
په اوکراین کې جګړه، بې برقي او سوړ ژمی
روسېې د اوکراین پر ملکي زېربناو لکه د برېښنا پر تاسیساتو خپلې حملې جاري ساتلي. په ملیونونو خلک په موقتي توګه له برېښنا بې برخې شوي دي، آن اوبو او ګاز ته لاسرسی نه لري. خلک د معمول خلاف سږکال له یو سخت ژمي سره مخ دي. انځور: Pool Philip Reynaers/dpa/Belga/picture alliance د اوکراین په دونيڅک سېمه کې يو ټانک ولاړ دی. دونیڅک ېوه له هغو سیمو ده چې تر ټولو ډیره جګړه په کې شوې ده. د ژمي پيل، ورښتونو او سړې هوا د عسکرو له پاره د جګړې ادامه او یا ېې درول ډير سخت کړي دي. له وضعيته ښکاري چې اوکراین له یو سخت ژمي سره مخ دی. په عین حال کې روسي ځواکونو خپلې حملې هم جاري ساتلي دي.
انځور: Metin Aktas/AA/picture alliance د اوکراین خیرسون ښار يو له هغو سیمو څخه ده چې اوکرایني ځواکونو بېرته له روسي ځواکونو څخه نېولې ده. په انځور کې د دغه ښار اوسیدونکي لیدل کيږي چې د مرستو ترلاسه کولو له پاره په کتار کې ولاړ دي. اوکراین خیرسون وروسته له هغې ونيو چې روسي ځواکونه ورڅخه ووتل او د دينپرو سیند هاخوا څنډې ته ولاړل.
انځور: Chris McGrath/Getty Images بخموت د اوکراین په دونیڅک سیمه کې واقع دی. په انځور کې ښکاري چې د روسي ځواکونو په حملو کې یو ساختمان تخریب او بیا ېې اور اخیستی دی. اوکرایني چارواکو په وروستيو کې ويلي دي چې روسي ځواکونه هڅه کوي د بخموت ښار پر لور تللې لوی لارې بندي کړي چې په همدی موخه ېې پر شاوخوا کليو باندې بمباري او بریدونه ډير کړي دي.
انځور: YEVHEN TITOV/AFP/Getty Images د ټول هیواد په کچه د برېښنا پرچاوي په دغه انځور کې د اوکراین مرکز اړوند د برېښنا د لوړ ولتاژ یو تخریب شوی ستيشن ښکاري. روسي ځواکونو د اوکراین د انرژۍ پر تاسیساتو خپلې حملې وروسته له هغې لاپسې ډيرې کړې چې دغه ځواکونه له ځينو سیمو ووتل او یا ېې د اوکرايني ځواکونو پر وړاندې ماتې وخوړې. پر تاسیساتو حملو، په اکتوبر میاشت کې زور واخیست.
انځور: Ed Ram/Getty Images د جګړې د قربانيانو له پاره دا په اوکراين کې د سږني ژمي لومړنۍ واوره ده چې په اورېدو سره ېې په خلکو کې د یو سخت ژمي وېره راپېدا کړې ده. په انځور یوه ښځه د کيف ښار په خپلواکۍ میدان کې د جګړې د قربانيانو په یاد یوه شمعه بلوي.
انځور: Jeff J Mitchell/Getty Images د اوکراین د برېښنا پر تاسیساتو د روسي ځواکونو له دوامداره بریدونو سره په ټول اوکراین کې د برېښنا پرچاوۍ کيږي. د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلنسکي، په وروستیو ورځو کې د پخواني شوروي اتحاد پر وخت په اوکراین کې د راغلې قحطۍ د نويمې کلیزې په مناسبت غونډه کې وويل: «هغه وخت هغوی غوښتل موږ له لوږې مړه کړي او اوس په سړې هوا او تیارو سره.»
انځور: Metin Aktas/AA/picture alliance ګرمو جامو ته ډيره اړتيا ده... په اوکراین کې خلک له يو او بل سره د ګرمو جامو مرستې کوي. د اوکراین په لويديځ کې د ونيز د رضاکارانو مرکز وايي چې تر ټولو ډير ګرمو جامو لکه پشمي خولۍ، دستکشې او کمپلو ته اړتیا ده. حکومت په کیف کې د لا ډيرو جنراتورنو او ترانسفارمرونو د لګولو امر کړی خو دغه وسایل ډير کم عرضه کيږي.
انځور: Hudak Serhii/Ukrinform/ABACA/picture alliance ۴۴ کلن ولادیمیر چې د لويو ښار اوسيدونکی دی د خپل کور په تهکاوۍ کې د مربا په مرتبانونو کې ساتلي خوراکي مواد چې د هغه مور تیار کړي دي کنټرولوي. ډيرو اوکراینيانو په ګرم موسم کې ځانونو ته خوراکي مواد زيرمه کړي، څو په ژمي کې ورڅخه استفاده وکړي. په وروستیو کې د کيف ښاروال هم له خلکو غوښتي ول چې د احتیاط له پاره په کورونو کې خوراکي مواد زيرمه کړي.
انځور: Gaelle Girbes/Getty Images یو خیریه بنسټ د کیف په یوه واټ کې له خلکو سره د ګرمو خوړو او دستکشو مرسته کوي. په وروستیو کې د ناټو د بهرنيو چارو وزیران د رومانيا په بخارست کې راټول شوي ول. دوی په خپلو غونډو کې د اوکراین د انرژۍ زیربناو د بېا رغاونې په ګډون له دغه هیواد سره د لاډیرو مرستو په اړه بحثونه وکړل.
انځور: Jeff J Mitchell/Getty Images دغه انځور د ۲۰۲۲م کال د مارچ میاشتې یا د جګړې د لومړيو اوونيو دی. په انځور کې ښکاري چې د اوکراین د ايرپين ښار څخه ملکيان د روسي قواوو د بریدونو له کبله د تېښتې په حال کې دي. دغه لړۍ لا هم ادامه لري. په بريتانيا کې د آلمان سفير شاوخوا یوه اوونۍ مخکې د روسېې بریدونو ته په اشارې، په ژمي کې آلمان ته د اوکرایني مهاجرو د ېوې نوې احتمالی څپې څخه خبره کړې وه.
انځور: Emin Sansar/AA/picture alliance د اوکراین حکومت په ټول هیواد کې بې ځایه شوو خلکو له پاره له خیمو څخه موقتي سرپناوې جوړې کړي دي. په دغو خیمو کې بخارۍ او برېښنا هم شته او راغلو خلکو ته پکې ډوډۍ هم ورکول کيږي. په انځور کې دغه مهاجره جوړه په بوچا کې ېوې ګرمې خيمې ته پناه وروړې ده، خو په دغو خیمو کې انټرنيت ډیر ضعیف دی.
انځور: Evgeniy Maloletka/AP/picture alliance په آلمان کې له اوکراین سره د مرستو ټولو لړۍ په چټکۍ روانه ده. په دغه انځور کې د آلمان ولسمشر فرانک والتر شتاین ماير، د آلمان له پاره د اوکراین سفیر اولیکسي مکایوف او د المان د سره صلیب ادارې مشره ګیردا هاسیل فېلدت ليدل کيږي. د آلمان حکومت په کراتو اوکراین څخه د ملاتړ خبره کړې ده.
انځور: Bernd von Jutrczenka via REUTERS
شمیلا وايي، خپلو نورو اولادونو ته هم فکر وړې ده، چي سخت ټوخیږي: «زه دوو نورو کوچنیانو ته، چي ناروغان دي اندېښمنه یمه، زه نه غواړم، چي دوی هم لکه د امرالله غوندي له لاسه ورکړم.» دا له ملګرو ملتونو غواړي، چي له افغانستان سره ډېري مرستي وکړي.
دوی د خپل درې میاشتني ماشوم عکس ځکه نه ده اخیستی، چي کامره لرونکی ټلیفون نه لري او وايي، که يې ټلیفون درلودای، نو عسکونه به يې ورڅخه اخیستي او اوس به يې غم په غلطولای.
مور يې هغه کالي، چي د امرالله له پيدايښت څخه ترمخه ورته جوړ کړي ول اوس يې په یوه بسته کي یوځای ایښي او د زړه تنده په ماتوي.
شمیلا، چي په یوه کوچنۍ ډبره د خپل نوي زېږېدلي ماشوم پر قبر کرښي کښلې، د اوښکو په ډکو سترګو داسي وویل: «خدای دي هیڅ مور د اولاد په مرګ نه غمجنوي، د اولاد غم د انسان له زغم څخه وتلی دی.»
زموږ له ارشیف څخه :
This browser does not support the video element.
