له ایرانه تر بل هر وخت ډیر افغان مهاجر بیرته ستانه شوي دي
۱۳۹۷ دی ۱۸, سهشنبه
پر ایران باندې د امریکا د اقتصادي بندیزونو او په ایران کې د پیسو د پړسوب له کبله په سونو زره افغان مهاجر اړ شوي دي چې بیرته افغانستان ته ستانه شي. د شمیرو له مخې په ۲۰۱۸م کال کې نیږدې ۸۰۰ زره افغانان بیرته ستانه شوي دي.
انځور: Tanha
اعلان
په افغانستان کې د مهاجرت د نړیوال سازمان (IOM) د ماموریت مشر لورینس هارت له ایرانه د افغان مهاجرو د بیرته ستنیدو په هکله ويلي دي چې له ایران څخه ۷۷۳ زره او ۱۲۵ مهاجر اجباري او په خپله خوښه راستانه شوي دي، چې دا د ۲۰۱۷م کال په پرتله ۶۶ سلنه زيات ول او ښايي په روان کال کې هم په دې ترتیب سره ادامه ولري.
هارت د فرانسې خبري آژانس ته وویل: «افغانستان ته د خلکو د بیرته راتګ اصلي دلیل په سیمه او په ځانګړې توګه ایران کې خراب اقتصادي وضعیت دی.» له ۲۰۱۲م کال راهیسې هغه وخت چې د مهاجرت نړیوال سازمان افغانستان ته د ستنیدونکو کسانو د تګ بهیر په سیستماتیکه توګه ثبتول پیل کړل، په ۲۰۱۸م کال کې د بیرته ستانه شوو کسانو شمیر تر بل هر کال لوړ دی.
دا په داسې حال کې ده چې د افغانستان له بل ګاونډي هیواد پاکستان څخه په همدې موده کې د بیرته ستانه شوو کسانو شمیر تر ۳۳ زرو کسانو کم دی. له ۱۹۷۹م کال راهیسې هغه مهال چې پخواني شوروي اتحاد پر افغانستان باندي یرغل وکړ، پاکستان د میلیونونو افغانانو کوربه دی.
انځور: DW/S. Tanha
په عین وخت کې بيا یو شمیر ناهیلي افغانان د ایران تر پولې په ناقانونه توګه د اوښتو له پاره انساني قاچاقبرانو ته د ۳۰۰ او ۵۰۰ ډالرو په شاوخوا کې پیسې ورکوي څو د کار په لټه کې ځانونه ایران ته ورسوي. د تیر میلادي کال په سپتمبر میاشت کې د مهاجرت په چارو کې د ملګرو ملتونو د یوه اټکل له مخې په ایران کې د ۱،۵ او دوو میلیونو په منځ کې ناثبت شوي افغان مهاجرین ژوند کوي. د ملګرو ملتونو دغي ادارې ویلي ول چې د حکومتي معلوماتو له مخې بیا په ایران کې یو میلیون نور ثبت شوي مهاجرین میشت دي.
ایران ته د تلونکو کسانو له ډلې څخه زیاتره یې بزګر دي چې په هیواد کې د سختې وچکالۍ او د وسله والو شخړو له کبله له تریخ ژوند سره لاس او ګریوان دي. له دوی څخه یو هم ۳۹ کلن محمد سرور دی چې په ایران کې تر څلورو میاشتو کار کولو وروسته د ایران پولیسو نیولی او بیرته يې افغانستان ته اخراج کړی دی. نوموړي په دې هکله وویل: «په افغانستان کې کارونه نه شته نو له دې امله اړ شوم چې ایران ته د کار له پاره ولاړ شم.»
په هرات کې د مهاجرت د نړیوال سازمان په سیمه ایز دفتر کې چې له ایرانه د بیرته راستانه شوو افغان مهاجرو له کبله تر ډیر کاري فشار لاندې دی، محمد سرور وویل: «که چیرته دلته [په افغانستان] کې پیسې وګټلی شم، زه هیڅکله هم ایران ته نه ځم.»
انځور: Tanha
له دوی څخه ۲۸ کلن عبدالحکیم هم ورته کیسه لري. نوموړي په ایران کې تر یوې میاشتې لټون وروسته کار وموند او د کار د پیل په لومړیو ورځو کې ایراني پولیسو ونیو او بیرته یې افغانستان ته اخراج کړ. نوموړی چې درې ماشومان لري د خپلې کورنۍ د مالي ملاتړ په برخه کې اوس له یوه نامعلوم او سخت برخلیک سره مخامخ دی.
له ایران څخه د بیرته راستانه شوو له ډلې څخه کابو نیمايي یعنې ۳۵۸ زره او ۶۵ تنه یې په خپله خوښه راستانه شوي دي. د دوی د راستنیدو دلیل د کارونو نشتوالی او په ایران کې لږ عاید ترلاسه کول ښوول شوی دی.
په ۲۰۱۵م کال کې د ایران د اټومي پروګرام پر سر له شوي نړیوال توافق څخه د ولسمشر ترمپ د وتلو تر اعلان وروسته، د ایران پولي واحد ریال خپل کابو نیمايي ارزښت بایللی دی. متحده ایالاتو له دغه تړونه تر وتلو وروسته یو ځل بیا پر ایران باندې اقتصادي بندیزونه ولگول چې له کبله یې د دې هیواد اقتصادي وضعیت ورځ تر بلې د خرابیدو پر لوري روان دی.
زموږ له آرشیف څخه:
انځورونه: له ایرانه د افغان مهاجرو ډله ایز اخراج ادامه لري
د مهاجرت نړیوال سازمان وایي چې د روان میلادي کال په لومړیو ۴ میاشتو کې له ایران څخه ۲۴۲۵۰۰ افغانان چې اسناد یې نه لرل اخراج شوي دي. په اسلام کلا کې د مهاجرو د هرکلي له پاره سالونونه جوړیږي.
انځور: Tanha
د مهاجرت نړیوال سازمان تازه رپوټ ښيي چې د اپریل میاشتي له ۲۹مې نیټې څخه د می تر پنځمې نېټې پورې ۱۹۰۵۸ افغان مهاجر له ایران څخه اخراج شوي او یا هم په خپله خوښه راستانه شوي دي.
انځور: Tanha
په دغه رپوټ کې راغلي دي چې له دغو مهاجرو څخه ۷۴۶۴ يې د نیمروز ولایت د میلک له پولې او ۳۷۱۵ کسان بیا اسلام کلا ته اخراج شوي دي.
انځور: Tanha
رپوټ زیاتوي چې د دې تر څنګ ۵۳۱۵ افغان مهاجر چې اسناد یي نه درلودل پخپله خوښه د اسلام کلا او ۲۵۶۴ تنه بیا د میلک له پولې افغانستان ته بیرته راستانه شوي دي.
انځور: Tanha
د مهاجرت نړیوال سازمان د دغه رپوټ په حواله د اخراج شوو مهاجرو په منځ کې ۱۱۹ کوچنیان ول چې بې له کومه سرپرسته له ایران څخه افغانستان ته اخراج شوي دي.
انځور: Tanha
په دغه رپوټ کې دا هم ویل شوي دي چې په ۴۰ مواردو کې اخراج شوو کسانو صحي خدماتو ته اړتیا لرله.
انځور: Tanha
په هرات کې له «نارویژین ریفوجي کونسل» څخه خادم حسین رحیمي وایي، چې د دوی ارزونې ښيي چې هر کال ۵۰۰ زره افغان مهاجر د اسلام کلا او میلک له سرحدي لارو افغانستان ته اخراجیږي.
انځور: Tanha
دغې موسسې اوس په نزدې وختونو کې د هغو مهاجرو د هرکلي له پاره د يوې ودانۍ جوړولو چارې پیل کړي دي چې د هرات د اسلام کلا له لارې افغانستان ته اخراجیږي. پر دغي ودانۍ ۴۰۰ زره یورو لګښت راځي.
انځور: Tanha
د يادي موسسې او په هرات کې د کډوالو د راستنېدونکو چارو ریاست مسئولينو د دوشنبې په ورځ له ایران سره د اسلام کلا په سرحدي سیمه کې د دغو ودانیو د بنسټ ډبره کیښوده.
انځور: Tanha
په هرات کې د کډوالو چارو مسئولین وایي چې دغه سالونونه به پر ۱۶۰۰ متر مربع ځمکه باندي په ستندرد ډول په راتلونکو شپږو میاشتو کې جوړ شي.
انځور: Tanha
د هرات ولايت د مهاجرو چارو ادارې مشر احمد جاوید نادم، وایي چې دغه سالونونه د اوسیدو، ډوډۍ خوړلو، کنفرانس او اداري چارو له پاره خوني او په یوه وخت به د ۷۰۰ مهاجرو د ځایدو ظرفت هم ولري.
انځور: Tanha
هغه ویلي دي چې تر دې دمخه به له ایران څخه اخراج شوي افغان مهاجر په سرحدي سیمه کې په خیمو کې ثبتیدل، چې دې کار د کال په بیلو بیلو موسمونو کې ستونزې درلودي.
انځور: Tanha
هغه وويل چې د افغان مهاجرو اخراج زیات دی او په سرحدي سیمو کې چې له لارې یې دغه مهاجر اخراجیږي، د امکاناتو کمښت د اندیښنې وړ دی: «د اسلام کلا په سرحدي سیمه کې د کډوالو د ښه راغلاست له پاره دغه نوی جوړیدونکی مرکز به مهاجرو ته د رسیدګې په برخه کې مرسته وکړي.»
انځور: Tanha
یو شمیر افغان مهاجر چې له ایران څخه اخراج شوي دي، د ایران د پولیسو له چلن څخه شکایت کوي. هغوی وایي چې له ایران څخه د هغوی د اخراج پرمهال پولیسو وهلي او ښکنځل يې ورته کړي دي او آن نغدې پیسي يې هم ترې اخیستي دي. په اسلام کلا کې د مهاجرو د ادارې د پيژندنې چارو مدیر سید احمد هم له افغان مهاجرو سره د ایران د پولیسو نامناسب چلن تائیدوي.
انځور: Tanha
په اسلام کلا کې د مهاجرت نړیوال سازمان (آی او ام) استازی بصیر احمد رحیمي، وایي چې د دوی اداره له اخراج شوو مهاجرو سره د خوړو، کاليو او خپلو اصلي ټاټوبو ته د مهاجرو د لیږد په برخه کې مرسته کوي. خو له دې سره سره د دغه سازمان له لوري د خپاره شوي رپوټ په حواله د اپریل میاشتې له ۲۹ څخه د می تر پنځمې نیټې پورې له ایران څخه د راستنو شوو او اخراج شوو ټولو مهاجرو یوازې له څلور سلنه کسانو سره مرسته شوې ده.