د روغتيا نړيوال سازمان د یوه تازه رپوټ په حواله د اسيا او افريقا په څلورو هيوادونو کې څه نا څه يو پر دريمه برخه ښځې د ماشوم د زيږون پر وخت په څپيړو د وهل کیدو او ښکنځل کیدو په څېر توهينونکي چلن سره مخامخ کيږي.
اعلان
د «دي لينسيت» په نوم طبي مجله کې د خپاره شوي دې رپوټ په حواله په نايجيريا، ميانمار، گانا او گني سره د تړاو لرونکو زياتره ښځو ماشومان په طبيعي توگه نه، بلکې د عمليات په واسطه پیدا شوي او طبي عملې له دې ښځو څخه د عملیاتو د ترسره کولو اجازه هم نه وه اخيستې.
د روغتيا نړيوال سازمان په دې څېړنه کې کابو ۲۰۰۰ ښځې د ماشوم زيږيدو پر مهال څارلي او د ماشوم تر تولد وروسته له ۲۶۰۰ ښځو سره مرکې شوي. له دې ښځو څخه ۴۲ سلنه يې ويلي دي چې هغوی د خپل ماشوم د زيږون پر مهال په رواني او جسمي توگه ځورول شوي دي.
په رپوټ کې ويل شوي دي چې زياتره نالوستې او ځوانې ښځي له تحقيرونکي چلن سره مخامخ شوي دي. زياته شوې ده چې په ځينو قضيو کې خو هغه ښځې چې د روغتون د مصارفو د پرې کولو توان یې نه درلود، آن پوليسو نيولي دي.
د رپوټ په حواله له ښځو سره دا ناوړه چلن د ماشوم تر زېږولو لږ د مخه پيلېده. خو د څېړنې په حواله ډاکترانو او قابله گانو دا شکايت درلود چې ميندواره ښځې د ماشوم د زيږون پر مهال د دوی پر لارښوونو عمل نه کوي او په دې توگه همکاري نه رامنځته کيږي. ډاکترانو او قابله گانو د زيږون پر وخت ورکړل شوې «جزاوې» سمې بللې دي.
د روغتيايي چارواکو په حواله له ميندوارو ښځو سره د ماشوم د زېږېدو پر وخت نامناست چلن د پرمختللو هېوادونو په گډون په ټوله نړۍ کې ليدل کيږي، خو په دې اړه منظم ريکارد موجود نه دی. په شرقي اروپا کې په ځانگړي توگه د روما يا جټانو ميندوارې ښځې د دغه ډول چلن ښکار کيږي.
bs/ms (AG, DW Urdu)
زموږ له آرشيف څخه:
د امیدواره ښځو له پاره ګټور ورزشونه
د حامله ښځو له پاره د امیدوارۍ پر مهال ورزش یا حرکت ډیر ګټور دی. که څه هم امیدواره ښځي باید د رزمي ورزشونو او سیکي په شان خطر لرونکو ورزشونو څخه ډډه وکړي، خو کوم ورزشونه دوی ته ګټور او حتی ضروري دي؟
انځور: Fotolia/oksun70
د امیدوارۍ پر مهال ښځو ته ورزش کول ډيره ګټه رسوي. خو دغه ښځې باید له رزمي او هغو ورزشونو څخه ډډه وکړي چې په هغو کې د لویدو خطر موجود وي، لکه سيکي، سکیټ، آس ځغلونه او داسي نور.
د امیدوارۍ پر مهال هر ډول ورزش باید نه یوازي د ښځې له جسمي وضعیت، بلکي د امیدوارۍ له مرحلې سره هم مطابقت ولري. په لومړیو درو میاشتو کې ښځي زړه بدوالی لري او له ورزش سره لږ میلان ښکاره کوي، خو له ۴ څخه تر ۶ میاشتو پوري بیا په اسانۍ سره ورزشي حرکتونه کولی شي.
د امیدوارۍ پر مهال د ښځو بدن ته لږ اکسیجن رسیږي. په دې مرحله کې باید تر اندازې ډیر ورزش ونه شي کوم چې د ډیري ستړتیا سبب شي. په دې وخت کې باید نبض کنترول کړئ. که د نبض ضربان په یوه دقیقه کې تر۱۴۰ ډیر شو باید ورزش بند او استراحت وکړئ.
انځور: picture-alliance/dpa/M. Gambarini
ځيني ساده حرکتونه او د سپکو وزنونو منظم ورزش د بدن او ملا د پیاوړې کیدو سبب ګرځي. د دا ډول حرکتونو له پاره منظم تنفسي تکتیکونه ډیر مهم دي.
انځور: Colourbox/Artur Bogacki
د امیدوارۍ پر مهال د ښځو له پاره بایسیکل چلول ډیر ګټور ورزش دی. خو په وروستیو میاشتو کې د ګیډې د غټوالي له امله د خپل توازن ساتل مشکل وي، نو له دې امله بهتره ده چې په کور کې د ساکن بایسیکل ډوله ماشينونو څخه کار واخیستل شي.
انځور: picture-alliance/dpa/B. Marks
که څه هم منډې وهل د یو شمیر امیدواره ښځو له پاره ډیر مشکل وي، خو پیاده ګرځیدل ورته ډیره ګټه رسوي.
انځور: picture-alliance/dpa
ډاکتران سپارښتنه کوي چې د ۳ یا ۴ میاشتني امیدوارۍ پر مهال جمناستيکي حرکتونه ډیر ګټور دي، خو مخکې تر دې باید په نرمشي حرکتونو بدن ښه ګرم شي. دا حرکتونه بیا وروسته د ماشوم د زیږیدو پر مهال ډیره مرسته کوي.
انځور: picture-alliance/dpa
امیدواره ښځي باید متوجه اوسي چې د ورزش پر مهال د سرګرځېدني، نفس تنګۍ، خونریزۍ، په لاره تګ کې د ستونزې او درد د احساس پر مهال په بیړه ورزش بند او د مشکل د دوام په صورت کې داکتر ته مراجعه وکړي.