د فرانسې ولسمشر امانویل ماکرون، تېره ورځ وويل چې پلان لري اوکراین ته داسو میراج۲۰۰۰ ماډل جنګي جیت الوتکې چمتو کړي، چې نن جمعه د اوکراین ولسمشر ولودیمیر زیلنسکي په دې هکله له فرانسې مننه کړې ده.
زیلنسکي وويل: «زه ډاډه یم چې داسې یوه ورځ به راشي چې موږ دې ته ورته جیت الوتکې د اوکراین په اسمانونو کې ووينو څنګه مو چې تېره ورځ د نورماندې په اسمانونو کې وليدلې.»
زیلنسکي دغه خبرې د فرانسې په نورماندې کې د دوهمې نړېوالې جګړې د وخت یوې مشهورې جګړې چې په ډي-ډې یاديږي د ۸۰ېمې کلیزې په تړاو چې هغه په کې تېره ورځ ګډون کړی وو د فرانسې پارلمان ته وکړې.
زیلنسکي زیاته کړه: «ستاسو د هوايي قوا، ځلانده جنګي جيټ الوتکې به د اوکرایني پيلوټانو تر قوماندې لاندې دا ثابته کړي چې اروپا تر هغه شیطان ډېره ځواکمنه او ځواکمنه ده چې د ګواښ جرائت ېې کړی دی.»
د امریکا او فرانسې ولسمشران له خپلو ميرمنو سره پنجشبنه د جون ۶مه د فرانسې په نورماندې کې د دي دې د اتیایمې کلیزې د یادښت په مراسمو کېانځور: Evan Vucci/AP Photo/picture alliance د اوکراین ولسمشر په خپلو خبرو کې وويل: «همدا اوس هم، موږ عین د ۸۰ کاله مخکې په څېر کولی شو زموږ د یووالي ځواک، زموږ د متحدینو ځواک، زموږ د مشترکو عقایدو ځواک ثابت کړو.»
د امریکا ولسمشر، جو بایدن د ډي-ډې د یادښت په مراسمو کې له غربي قدرتونو غوښتنه وکړه چې اوکراین تر څنګ پاته شي او د روسيې جبر ته تسلیم نه شي.
د فرانسې ولسمشر امانويل ماکرون، هم وويل چې له اوکراینه به د اروپا ملاتړ تضعیف نشي.
ماکرون، تېره ورځ اوکراین ته د داسو میراج۲۰۰۰ جنګي الوتکو د چمتو کولو ترڅنګ، اوکرایني پيلوټانو ته د روزنې ورکولو ژمنه هم وکړه.
خو هغه مشخصه نه کړه چې اوکراین ته څه شمېر ميراج الوتکې، څه وخت او د کومو مالي شرایطو مطابق چمتو کوي.
داسو میراج۲۰۰۰، د ګڼو وظایفو وړتیا لرونکې جنګي جيت دي چې يو ماشين لري.
زیلنسکي وويل: «زموږ له پاره په ۸۰ کلونو کې د ګڼو جګړو د ګټونکو په توګه مهمه ده چې د خپلو همکاریو د ساتنې له پاره هر څه وکړو. آیا پوتین کولی شي دا جګړه وګټي؟ نه، ځکه چې موږ ېې د بایللو حق نه لرو.»
داسو میراج۲۰۰۰، د ګڼو وظایفو وړتیا لرونکې جنګي جيت دي چې يو ماشين لريانځور: Photoshot/picture alliance د ماکرون وروستيو څرګندونو کریملين په غوسه کړی او هغه ېې په اروپا کې د اختلافاتو اور ته «لمن وهل» ښودلي. کرملین د جمعې په ورځ د جون ۷مه وويل چې د ماکرون څرګندونې د دې ښکارندوي کوي چې فرانسه د اوکراین په جګړه کې مستقیم رول لرلو ته چمتو ده.
روسي خبري آژانسونو د کرملین د ویاند، دیمتري پسکوف، خبرې نقل کړي دي: «د ماکرون څرګندونې د کيف له رژیمه بشپړ ملاتړ او په پوځي شخړه کې د مستقیم ګډون له پاره د فرانسي چمتووالی ښيي.»
پسکوف د پيترسبورګ نړيوال اقتصادي فورم په څنډه کې وويل: «موږ دغه څرګندونې ډېرې، ډېرې پاروونکي ارزوو چېپه [اروپا] قاره کېمخالفتونو ته شدت ورکوي چې هېڅ ډول مثبته پایله نه لري.»
ماکرون، په اوکراین کې د خپلو ځواکونو ځای پرځای کول رد کړي. فرانسه اوس په رسمي توګه په اوکراین کې د مرستې او روزنې په برخه کې ځواکونه نه لري، خو کیف تېره اوونۍ وويل چې په دې هکله له پاریس سره «په خبرو» کې دی.
روسيې د سه شنبې په ورځ خبرداری ورکړ چې اوکراین ته استول شوي هر بهرني ښوونکي به د دوی په حملو کې د یو «مشروع هدف» حیثیت ولري.
(Reuters, AFP)mks/nz
له آرشیف څخه انځوریز البوم (26.01.2022):
د اوکراين او روسیې د نظامي قدرت مقايسه په انځورونو کې
د روسیې او اوکراين ترمنځ کړکېچ ورځ تر بلې پراخيږي او روسیې خپل ډېر عسکر او تجهيزات د اوکراين پولې ته څېرمه ځای پر ځای کړي دي. د روسیې او اوکراين د نظامي قدرت مقايسه په دې انځوریز راپور کې.
انځور: picture alliance/dpa/Russian Defence Ministryله اوکراين سره پر پوله د روسي پوځ ځای پر ځای کیدل
روسيې خپل تر ۱۰۰ زرو ډېر عسکر له اوکراين سره پر پوله مستقر کړي دي. امريکا هم په اوکراين کې د خپلو ديپلوماتانو له کورنيو غوښتنه کړې ده چې له دغه هيواده ووځي او اوکراین ته نظامي مرسته روانه کړې ده. د کړکېچ په پراخيدو سره د دواړو هيوادونو ترمنځ د جګړې امکان هم ډېر شوی دی.
د پوځي پرسونل د شمېر مقايسه
د روسیې او اوکراين د نظامي قدرت ترمنځ د پرتلنې له پاره ټولو سترو او کوچنيو بعدونو ته بايد کتنه وشي. د اوکراين پوځ ۲۰۹ زره پرسونل او ۹۰۰۰ د ذخيرې عسکر لري. د روسیې پوځ بيا يو ميليون او ۱۴ زره نفر پرسونل او ۲ ميليون کسان د ذخېرې عسکر لري.
د روسیې پوځ ۱۲ زره او ۴۲۰ ټانکونه لري په داسې حال کې چې د اوکراين پوځ بيا ۲ زره او ۵۹۶ ټانکونه په اختيار کې لري. (انځور په اوکراين کې د استقلال د ورځې دی)
د روسیې پوځ ۶ زره او ۵۷۴ او د اوکراين پوځ بيا يو زر او ۶۸ توپونه لري.
د روسیې د پوځي موټرو شمیر ۳۰ زرو او ۱۲۲ ته رسېږي. د اوکراين پوځ بيا ۱۲ زره او ۳۰۳ نظامي موټر لري.
د روسیې پوځ د ۳ زره او ۳۹۱ توغنديو خودکاره سيسټمونه لري، په داسې حال کې چې اوکراين بيا د ۴۹۰ خودکاره توغنديو سیسټمونه لري. (انځور د روسیې د توغنديو د «بوک ام ۳» سيستم دی)
د روسیې پوځ د ۷۰۰ او ۷۲ جنګي الوتکو په درلودو سره پر اوکراين برلاسی دی. دغه هېواد يوازې ۶۹ جنګي الوتکې لري. (انځور د روسیې د پوځ د هوايي مانورو پر وخت اخیستل شوی).
د نظامي څرخي الوتکو مقايسه
بله هغه ساحه چې روسیه پکې پر اوکراين برلاسې ده د جنګي څرخي الوتکو برخه ده. روسيه ۵۴۴ هیلي کاپترونه لري. دا په داسې حال کې ده چې اوکراين يوازې ۳۴ جنګي څرخي الوتکې په اختيار کې لري. (انځور د اوکراين د ترابري ميل ۸ څرخي الوتکې دی چې د روسیې جوړې څرخې الوتکې دي).
په سمندر کې هم د روسیې پوځ د اوکراين د پوځ په مقابل کې بشپړ برلاسی دی. د روسیې سمندري ځواکونه ۶۰۵ جنګي بيړۍ لري. د اوکراين پوځ بيا يوازې د ۳۸ جنګي کښتيو خښتن دی. (عکس د روسیې د يوه جنګي بيړۍ دی چې تر غږ چټک توغندي د توغولو پر مهال اخيستل شوی).
د اوبو په ژورو کې هم روسیه د ۶۴ اوبتلونو په درلودو سره پر اوکراين چې يوازې يو اوبتل لري، برلاسې ده. (عکس د روسیې د ديمتري دونسکوي په نوم اوبتل دی).
په داسې حال کې چې اوکراين عملاً هیڅ دافع هوا سیسټم نه لري، روسیه د « اس – ۳۰۰ » او «اس – ۴۰۰» ډېر عصري دافع هوا سيسټمونه لري. په دې وروستیو ورځو کې روسیې په سپینه روسیه کې د نظامي مانورو د یوې برخې په توګه د توغنديو اس – ۴۰۰ سيسټم نصب کړ.
په ۲۰۲۰م کال کې د روسيې نظامي بودجه ۶۶ مليارده او ۷۰۰ ميليون ډالر وه. د دې په مقابل کې بيا په همدې کال کې د اوکراين پوځي بودجه ۵ ميليارده او ۹۲۴ ميليون ډالر وه.
