د سولې د نوبل جایزې ګټونکې ملاله یوسفزۍ په ۲۰۱۲م کال کې د وسله والو کسانو تر برید شپږ کاله وروسته د پنجشنبې په ورځ بیرته خپل هیواد یعنې پاکستان ته تللې. د طالبانو تر ولکې لاندې سیمه کې د ورځني ژوند په هکله د یادښتونو د یوې لړۍ تر لیکلو وروسته هغه د برید هدف وګرځیده. هغه مهال د ملاله یوسفزۍ عمر یوازې ۱۵ کاله وو.
د رپوټونو له مخې د اکسفورد پوهنتون دغه محصله له خپل مور او پلار سره یوځای د اسلام آباد په هوايي ډګر کې ښکته شوي ده. ټاکل شوې چې نوموړې به د پاکستان له لومړي وزیر شاهد خاقان عباسي، سره هم وګوري. په همدې حال کې د پاکستان یوه حکومتي چارواکي بیا ویلي دي چې د ملاقاتونو حساسیت ته په کتو د هغې زیاتره کتنې به مخفي ترسره شي.
ملالې په ۲۰۰۹م کال کې هغه وخت چې عمر یې یوازې ۱۱ کلونه وو، د بي بي سي اردو څانګې له پاره ځینې لیکنې کولې. د اوږدې مودې راهیسې د نجونو د تعلیم دفاع کوونکې ملالې د پاکستان په سوات دره کې د طالبانو د واکمنۍ پرمهال د نجونو له پاره د مناسب تعلیم په هکله لیکنې او مصاحبې هم ترسره کړي.
د ۲۰۱۲م کال د اکتوبر میاشتې په ۹ نیټه وسله والو کسانو هغه مهال ملاله یوسفر د سر په برخه کې په ډزو وویشتله، چې د ښوونځي په موټر کې د کور پر لور روانه وه.
تر دې پیښې وروسته ملاله د بریتانیا برمینګهم ښار ته د درملنې له پاره ولیږدول شوه او تر رغیدو وروسته په بریتانیا کې میشته شوه او خپلې زده کړې یې تعقیب کړې. په ۲۰۱۴م کال کې نوموړې د سولې د نوبل جایزې په ګټلو سره د دې جایزو په تاریخ تر ټولو ځوانه ګټونکې شوه.
پر ورته موضوع زموږ له آرشیف څخه یو انځوریز البوم:
انځورونه - «زه، ملاله یم»
د پاکستان د سوات اوسیدونکي ۱۵ کلنې ملاله یوسفزۍ، له یوه نشراتي ادارې سره تړون کړی چې خپل یادښتونو ته د یوه کتاب شکل ورکړي. د دغه کار له پاره ملالۍ یوسفزۍ ته درې میلیونه ډالر ورکول کیږي.
انځور: picture alliance / dpa۱۵ کلنه ملاله یوسفزۍ چې د پاکستاني طالبانو له یوه برید څخه ژوندې پاتې شوې، غواړي خپل یاداښتونه د کاغذ پر مخ ولیکي. د رپوټونو له مخې د دغه کتاب لیکلو له پاره به هغه درې میلیونه امریکایي ډالر تر لاسه کړي.
کتاب به د سږني کال په مني کې چاپ شي
د فرانسې خبري آژانس د نوموړي کتاب د ناشرینو په حواله لیکلي دي چې دغه کتاب به په روان کال کې نشر ته ته ورسپارل شي. دغه کتاب «I am Malala» نومیږي.
«په تاسو کې ملاله څوک ده؟»
د ۲۰۱۲م کال د اکتوبر میاشتې نهمه نیټه ده. ملاله د ښوونځي د نورو نجونو سره په موټر کې ناسته ده. خو د هغوی موټر د طالبانو له لوري درول کیږي. یو تن طالب موټر ته ورپورته کیږي او وایي: «په تاسو کې ملاله څوک ده؟ که چیرې خوله نه پرانیزﺉ نو تاسو ټول وژنو!»
په لومړي سر کې د ملالې تداوي په پاکستان کې وشوه
ملاله پیژندل کیږي او د یوه وسله وال له لوري په سر ویشتل کیږي. هغه ډیره سخته ټپي کیږي، خو ژوندۍ پاتې کیږي. د ملالۍ لومړنۍ درملنه په پاکستان کې وشوه، خو بیا د نورو عملیاتونو له پاره د بریتانیې د برمنګهم ښار ته یوړل شوه. اوس د هغې روغتیایي وضعه ښه ده او ښوونځي ته یې تګ پیل کړی دی.
تر ټپي کیدو څو ورځې وروسته ملاله یوسفزۍ، د یوې ځانګړې الوتکې پواسطه د بریتانیې برمنګهم ښار ته د درملنې له پاره راوستل شوه. په دغه روغتون کې د هغې څو جراحي عملیاته تر سره شول او اوس له روغتون څخه کور ته تللې ده.
د ملالۍ د ټپې کیدو وروسته د پاکستان په بیلا بیلو ښارونو کې د هغې سره د خواخوږۍ د څرګندولو له پاره بیلا بیلې غونډې تر سره شوې او پر هغې شوی برید په سختو ټکو کې وغندل شو.
ملاله وایي، هیله منده ده، چې کتاب یې په ټوله نړۍ کې ولوستل شي او لوستونکي پر دې پوه شي چې د ځینو ماشومانو له پاره د تعلیم حاصلول څومره ستونزمن کار دی. په افغانستان کې هم د ملاله یوسفزۍ د روغتیا له پاره په ښوونځیو کې دعاګانې شوې وې.
ملاله یوسفزې ته د با جرات نجلۍ خطاب کيږي. د «ټایمز» مجلې هغې ته په ۲۱۰۲م کال کې تر اوباما وروسته په نړۍ کې د دویم شخصیت لقب ورکړی دی. ملاله د نوبل سولې جایزې ته هم نومول شوې ده. پر دې سربیره د ملګرو ملتونو له لوري د نوامبر د میاشتې لسمه نیټه «د ملالۍ د ورځ» په نوم نومول شوې ده.
