د بشر حقونو فعالانو له خوا د ميانمار پر پوځ تورونه ولګول شوي چې د عملياتو پر وخت يې له روهنګيايايي ملکيانو سره د جنسي تيري، وژنو او د هغو د کورونو د سوځولو په ګډون جنايتونه کړي دي خو د ميانماري چارواکو دغه ډول رپوټونه په پرله پسې توګه رد کړي دي.
د ماشومانو د ژغورنې خيريه سازمان روانه اوونۍ په خپلې يوې څيړنې کې ويلي دي چې د دغو تاوتريخوالو په ترڅ کې بنګله ديش ته په راغليو هرو دوو روهنګيايي مهاجرو ماشومانو کې يو يې پرته د مور او پلار دي. دا په داسې حال کې ده چې په کوکس بازار کې ۶۰۰۰ نور داسې ماشومان هم ژوند کوي چې يا يوازې دي او يا په خپله ځان ته رسیدګي کوي.
د موضوع په تړاو زموږ له آرشيف څخه يو انځوريز البوم:
انځورونه: د روهنګيا مهاجر ماشومانو دردونکی وضعيت
دولس کلن روهنګيايي مهاجر نورحافظ په يوازې سر د خپلې ۹ کسيزې کورنۍ سرپرستي کوي. پلار يې بنګله ديش ته تر مهاجر کيدو د مخه لادرکه شوی دی. نور حافظ اوس له خپلې مور، خويندو او ورونو سره په بنګله ديش کې په يوه کمپ کې اوسيږي.
انځور: Reuters/A. Abidi
کشر خو د کور مشر
۱۲ کلن نورحافظ د بنګله ديش په پالونګ کمپ په سره ګرمۍ کې خپلې چترۍ سره ګرځې او د علاقمندو کسانو پر سر سيوری کوي تر څو يې له هغو يوه اندازه پیسې ترلاسه کړې وي. هغه چې لا ماشوم دی د خپلې ۹ کسيزې کورنۍ سرپرستې ور د غاړې شوې ده.
انځور: Reuters/A. Abidi
د يوې يورو ګټل تر ټولو ښه ورځ
نور حافظ وايي. «ځينې ورځې له۵۰ تر ۱۰۰ تاکا ګټم. کله خالي لاس کورته ګرځم. يو تاکا د يور له يو سنت سره برابر ده. په ۵۰ تاکاو سړی کولای شي د کمپ په بازار کې شاوخوا ۲۵۰ ګرام شنه مرچک واخلي. يو خوراک چرګ هم شاوخوا ۱۵۰ تاکا خرخيږي».
انځور: Reuters/A. Abidi
«پوځيانو زموږ کورنه وسوځول»
رابعه او ماشومان يې دوه میاشتې مخکې د ميانمار په راخينه ايالت کې له خپل کلي وشړل شول. دغه ۳۳ کلنه ښځه وايي: « پوځيانو زموږ کورنه وسوځول، داسې کورونه يې هم وسوځول چې لا خلک په کې ول. ما ډير کسان وليدل چې په ګوليو لږيدلي او ټپيان ول». دغه کورنۍ د خپل کور تر لاسه ورکولو وروسته د نيکه او نيا کور ته ولاړل، خو يوه ورځ وروسته هلته هم پوځيان ورسيدل.
انځور: Reuters/A. Abidi
د اتو ماشومانو مور
نور حافظ په اتو خويندو او ورڼو کې تر ټولو مشر دی. کله چې دوي د خپلې نيا او نيکه کور ته ولاړل او بيا هلته هم ورپسې ميانماري ځواکونه ورسيدل، هماغه وخت د هغه پلار وتښتيد چې تر اوسه لادرکه دی. تر هغې وروسته رابعه د خپلو اتو ماشومانو سره د بنګله ديش پر لور راوخوځيده او توانيده چې ځان د دغه هيواد کوکس بازار ته ورسوي. په کمپ کې د زيات عمر لرودونکي روهنګيايي مهاجر له هغې سره د خپل وس په اندازه مرستې کوي.
انځور: Reuters/A. Abidi
مرستو پورې تړلی ژوند
د کوکس بازار په کمپ کې د ميشتو روهنګيايي مهاجرو ژوند د کمکي موادو سره تړلی دی. د نور حافظ کورنۍ هم په همدې ډله کې راځي. روهنګيايانو د تيښتې پر مهال يوازې خپل سر، د هويت اسناد، يو څو قطعې عکسونه او له بارانه د محافظت په موخه يو يو څادر راخيستی وو.
انځور: Reuters/A. Abidi
په کمپ کې دننه اضافي لګښتونه
پر مهاجرو يوازې څو قلمه خوراکي مواد؛ لکه: غوړي، عدس او پياز په ويشل کيږي چې دا تر ډيره کافي ندي. له همدې وجې په کمپ کې وړې هټۍ هم خلاصې شوي دې چې په کې د شنه مرچ، ترکاري، د حاملګۍ ضد ګولۍ، سګرت او داسې نور شيان خرڅیږي. خو دلته نرخونه د بازار په پرتله يو څه ګران دي.
انځور: Reuters/H. McKay
نور حافظ په ميانمار کې هم کار کاوه
نور حافظ په ميانمار کې هغه توکي پلورل چې پلار به ېې له سوداګرو رانيول. بې وطنه روهنګيايانو په ميانمار کې د ورستيو راوتلو تاوتريخوالو څخه د مخه هم تعليم ته لاسرسی نه درلود. دغه مسلمان اقليت سره د کار په بازار کې هم تبعيضي چلند ترسره کيده.