«افغانستان د لوږې له خطر سره مخ سیمو په کتار کې دی»
۱۴۰۴ آبان ۲۲, پنجشنبه
د ملګرو ملتونو د خوړو او کرهنې برخې بنسټ «فا» او دغه راز د خوړو نړیوال پروګرام خبرداری ورکړی، چې ۱۶ هېوادونه او سیمې په نیږدې وخت کې له لوږې او قحطۍ سره مخ کېدونکي دي.
د ملګرو ملتونو دا دوه بنسټونه دغه راز د بشري مرستو د بودجې زیاتولو غوښتنه کوي، ځکه ډېر نړیوال مرسته رسوونکي سازمانونه د ډونلډ ټرمپ په واکمنۍ کې د امریکا متحده ایالاتو د مالي ملاتړ د کمولو له امله له ستونزو سره مخ شوي دي.
د خوړو نړیوال پروګرام اجرائیه مشر سندي مککین وویل: «موږ د مخنیوي وړ د لوږې له داسې ناورین سره مخ یوو، چې په څو هېوادونو کې د پراخې قحطۍ ګواښ پېښوي.» نوموړي خبرداری ورکړ، چې دغې موضوع ته د نه پاملرنې له امله ښايي «دا چاره د بې ثباتۍ، کډوالۍ او تازه پېښو لامل شي.»
د ملګرو ملتونو د دغو دوو بنسټونو په رپوټ کې راغلي، چې: «د هایتي، مالي، فلسطین، سویلي سوډان، سوډان او یمن په څېر هېوادونو او سیمو کې انسانان د لوږې د ناورین له جدي او ژر پېښېدونکي ګواښ سره مخ دي.»
په همدې حال کې، افغانستان ، د کانګو ډیموکراټیک جمهوریت، میانمار، نایجیریا، سومالیا، سوریه، بورکینافسو، چاد، کینیا او په بنګلهدېش کې د روهینګیا پناه غوښتونکو کمپونه، د «ډېرې لوړې اندېښنې» سیمو په توګه ليست شوي دي.
د بودجې زیاتوالي ته شدیده اړتیا
د ملګرو ملتونو په دغه رپوټ کې دا هم ویل شوي دي، چې د بشري مرستو تمویل «د اړتیا وړ کمښت» سره مخ دی، داسې چې دغو دواړو ادارو د خپلو عملیاتو د دوام له پاره تر اوسه د اړتیا وړ ۲۹ میلیارده ډالرو څخه یوازې ۱۰،۵ میلیارده تر لاسه کړي دي.
د ملګرو ملتونو د خوړو او کرهنې سازمان خبرداری ورکړی دی، چې که بشپړ ډول یې مالي تمویل ونه شي، نو د خوړو رسول له خطر سره مخ کېږي او په دې سره به «پرلپسې ناورینونه» رامنځته شي. دغه بنسټ وویل، چې: «مخکې له دې د کښت وخت یا تازه ناورینونه پېښ شي، باید ژر تر ژره د کرهنیزو تخمونو او د څارویو روغتیايي خدماتو له پاره بودجه چمتو شي.»
د خوړو او کرهنې سازمان مشر چودونکیو وویل: «د قحطۍ مخنیوی یوازې اخلاقي دنده نه ده، بلکې د اوږدمهاله سولې او ثبات له پاره هوښیارانه پانګونه هم ده. سوله د خوړو خوندیتوب لومړنی شرط دی او خوړو ته لاسرسی د انسانانو بنسټیز حق دی.»
ساینس پوهانو له اوږدې مودې دا خبرداری ورکړی، چې د نړۍ تر ټولو بې وزله او شخړه ایزې سیمې به د اقلیمي بدلونونو له امله ډېرې وځپل شي او په دغو سیمو کې د خوړو کمښت به پر نوري نړۍ هم ناوړي اغېزې وکړي.