د افغانستان د ملي وحدت حکومت له ملګرو ملتونو څخه د هغه وروسته له ګلبدين حکمتيار څخه د بنديزونو ليري کولو غوښتنه وکړه، کله چي حکومت د نوموړي له ګوند حزب اسلامي سره د سولي تړون لاسليک کړ.
ګلبدين حکمتيار او د هغه ډلې د افغانستان په اوسنۍ روانه جګړه کي مهم رول نه درلود. خو د نوموړي حزب اسلامي په ۱۹۹۰مو کالونو کي د خونړۍ کورنۍ جګړې پر وخت او د هغه څخه مخکي د شورويانو پر ضد په جګړه کي ډېر مهم کردار درلودلی ؤ.
ګلبدين حکمتيار په دې تورن دی چي په ۱۹۹۰ کالونو کي پر کابل د جګړې په ترڅ کي يې پر کابل راکټونه توغولي ول چي په ترڅ کي ورباندي تور دی چي زیات ملکيان يې وژلي او ژوبل کړي ول. پر نوموړي يو شمېر نور د بشري حقونو څخه د تيري تورونه لګول کيږي.
ملګرو ملتونو پر حکمتيار د لګول سوو بنديزونو په ليري کولو سره نوموړی له هغه ليسټ څخه ليري کړی چي د القاعده، داعش او نورو ورته وسله والو ډلو سره په تړاو تورنو کسانو نومونه شامل دي. د دغو بنديزونو په ليري کولو سره پر حکمتيار د سفر بنديز هم ليري سوی دی.
حکمتيار له يو نامعلوم ځای څخه د افغانستان د حکومت د رئيس محمد اشرف غني سره د سولي تړون لاسليک کړی ؤ. د ۲۰۱۶ کال د سپتمبر په مياشت کي د دغه لاسليک ويډيو هم خپره سوې وه چي پکښي حکمتيار وينا هم کړې وه.
د امريکا د متحده ايالاتو تر څنګ يو شمېر هيوادونو د افغان حکومت او حزب اسلامي تر منځ د سولي تړون په افغانستان کي د سولي پر لور يو مهم قدم بللی ؤ.
پر ورته موضوع یو انځوريز البوم زموږ له آرشيف څخه (24.03.2014):
افغانستان: ژوند په جګړه کي
د ايراني عکاس مجيد سعيدي عکسونه ښيي چي په افغانستان کي پر خلکو باندي څه تير سوي دي. په دغو عکسونو کي هرڅه له ورايه ښکاري، په ځانگړې توگه څېرو کي.
انځور: Majid Saeedi
د نانځکي پر ځای مصنوعي اعضا
د پلازمېني کابل په سويل کي دوې کوچنۍ انجوني د نانځکو پر ځای له مصنوعي لاس سره بازۍ کوي. دغه په ايران کي د رالوی سوي عکاس مجد سعيدي له خوا د اخيستل سوو انځورونو څخه يو دی.
انځور: Majid Saeedi
بهترين عکاس
مجيد سعيدي ۱۶ کلن وو چي په عکس اخيستلو يې پېل وکړ. د هغه د انځور اخيستلو مقصد د خبرونو تر شا د هغو کسانو ژوند ښوول دی چي زياتره وخت د سختو کړاؤنو سره مخامخ سوي وي. سعيدي د خپل هنر په برخه کي يو شمېر جايزې تر لاسه کړي دي. په دغو کي نوموړي د ۲۰۱۳ کال د «ورلډ پريس فوټو اېوارډ» په سياليو کي د افغانستان د انځورونو په برخه کي دوهم مقام تر لاسه کړ.
انځور: Majid Saeedi
د اظهاراتو ډکي ماشومي څېرې
د افغانستان د انځورونو په يوه بشپړه لړۍ کي ماشومان انځور سوي دي. د بېلګي په توګه په دغه انځور کي يو افغان کوچنی ښوول کيږي چي د ماين په چاودنه کي يې خپل دواړه بازوګان له لاسه ورکړي دي.
انځور: Majid Saeedi
ښکاره ټپونه
نه يوازي خلک، د هغوی د څهرې يا د درېدو اظهارات د افغانستان د جګړې داستان بيانوي. بلکي زياتي ودانۍ هم د دغه هيواد د جګړې کيسې کوي. په دغو کي ګڼ شمېر تر بنياده بوري نړېدلي ودانۍ شاملي دي.
انځور: Majid Saeedi
مخ په مخ متضاد
د ښکلي منظرې په مينځ کي د جګړې د ټپونو انځور: د وېرونکي او زړه وړونکي تر منځ د اختلاف او د هغوی مخامخ کېدل د مجد سعيدي د هنري کار يوه موضوع ده.
انځور: Majid Saeedi
بل ته اړ ماشومان
په افغانستان کي د مخدره موادو معتادي يوه لويه ستونزه ده. په دغه هيواد کي د نړۍ ۹۰ فيصده کوکنار کرل کيږي. له همدې کبله په دغه هيواد کي د معتادينو شمېر هم ډېر دی. په دقيقه توګه داسي شمېرې نسته چي په افغانستان کي د ماشوم معتادينو شمېر وښيي. خو د ملګرو ملتونو د اټکل له مخي په دغه هيواد کي تر ۳۰۰۰۰۰ پوري کمکي ځوانان او کوچنيان معتاد دي.
انځور: Majid Saeedi
د پوليسو مارش
د سهار وختي نظامي تمرينونه: د کابل د پوليسو په اکاډمۍ کي پوليس په قطار ولاړ دي. آلمان له لسو کالو راهيسي د افغان پوليسو په روزنه کي مرسته کوي. د دغه کار موخه تر ۲۰۱۴ کال پوري و قانوني دولتدارۍ ته د ژمنو پوليسو په ډګر کي د افغانستان خودکفا کول دي. په دې هکله شکونه موجود دي چي دغه موخه پوره سوې ده.
انځور: Majid Saeedi
افغاني ښوونه
دغه هلک د درد څخه په ډکه څېره له خپل ديني ښوونکي څخه جزا ويني. په افغانستان کي د ښووني او روزني يو پياوړی نظام موجود نه دی. زيات کوچنيان يا خو له سره ښوونځي ته نه ځي او يا د خپلي کورنۍ له پاره د پيسو پيدا کولو په ترڅ کي ډېر ژر له مکتب څخه وځي.
انځور: Majid Saeedi
له تعليمه بې برخي
له ۱۹۷۹ کال راهيسي رواني جګړې د افغانستان پر تعليمي نظام سختي منفي اغېزې کړي دي. د ۲۰۱۱ کال په دوبي کي د آلمان حکومت د افغانستان په هکله وېرونکي شمېري خپرې کړې. د دغو له مخي په افغانسان کي ۷۲ فيصده نارينه او ۹۳ فيصده ښځي له ښوونځي څخه د فراغت بری ليک نه لري. په ټوليزه توګه د بې سواده افغانانو شمېره تر ۷۰ سلنه لوړه ياده سوې ده.
انځور: Majid Saeedi
برقعه او باربي نانځکه
له افغان ښځو سره مرسته: د ماليزيا د يوې غېر دولتي مؤسسې په ورکشاپ کي و افغانو ښځو ته د نانځکو جوړولو روزنه ورکول کيږي. د دغه کورس په هره دوره کي ۸۰ ښځي په دې هيله برخه اخلي چي يو وخت به خپل د ژوند له پاره پخپله روزګار برابر کړي.
انځور: Majid Saeedi
غچ د بن لادن له پاره
په کندهار کي د وسله والو طالبانو تر يو بريد وروسته د ژوبل سوو حال. د ۲۰۱۳ کال د می مياشتي په دغه بريد کي څلور انسانان ووژل سول او ۳۶ نور ټپيان سول.
انځور: Majid Saeedi
د بندي ښکلا ارمان
وزن پورته کوونکی يو افغان ورزشکار تر سيالۍ وروسته. دغه ورزش په افغانستان کي زيات مينه وال لري.
انځور: Majid Saeedi
حاصلات په خرابو کي
پر افغانستان باندي د پخواني شوروي اتحاد له يرغل څخه نيولې بيا د ايساف تر ماموريت پوري د ۳۰ کالو جګړې د افغانستان پر مځکه نخښي پرې ايښي دي. داسي نخښي چي افغانان هره ورځ ورسره مخامخ کيږي او پکښي ژوند کوي. د بېلګي په توګه دغه کښتګر خپل حاصلات د شوروي د يرغل د وختو پر يو زره پوښ باروي.
انځور: Majid Saeedi
لازمي مضمون قرآن
د افغانستان په سويلي ولايت کندهار کي د مدرسې شاګردان د قرآن د زدکړي پر وخت.
انځور: Majid Saeedi
محبوبه ننداره
په عامه محضر کي د حيواناتو جنګول د افغانستان په ټولنه کي زړه سابقه لري. په ټول هيواد کي د ګڼ شمېر تماشه چيانو په مخکي د بېلګي په توګه د چرګانو او يا لکه په دغه انځور کي د سپيانو جنګول تر سره کيږي.