د چهارشنبې په ورځ یوه ډله مهاجر د یونان په پلازمېنه آتن کې د آلمان سفارت مخې ته د لاریون په شکل راټول شوي. دغه لاریون کوونکي د آلمان له فدرال حکومت څخه غوښتي چې د دوی له کورنیو سره یې د یوځای والي لړۍ چټکه کړي. په ورته وخت کې د دې مهاجرو د کورنیو ځینو غړو د آلمان په پلازمېنه برلین کې د دې هیواد د بهرنیو چارو وزارت مخې مظاهره کړې.
د آلمان خبري آژانس په حواله شاوخوا ۱۵۰ مهاجر چې په یونان کې د آلمان سفارت مخې ته راټول شوي ول د «آلمان، آلمان» او «ميرکل موري، دروازه خلاصه کړه!» شعارونه ورکول.
د لاریون یوه سوریايي ګډونوال مهاجر د آلمان خبري آژانس ته وویل: «موږ ټول له کورنۍ سره د یوځای والي اړین اسناد په لاس کې لرو خو تر یوه کال ډیره موده کیږي چې لا هم انتظار باسو.» یوه بله مهاجره میرمن بیا وايي چې د بالقان لاري تر تړل کیدو وروسته، دوی تراوسه په یونان کې بند پاتې دي.
د افغان مهاجرو اعتصاب
له دې لاریون څخه جلا یو شمیر افغانو مهاجرو کورنیو هم د یونان په پلازمینه آتن کې د ژوند د ناوړه حالت له کبله لاریون او اعتصاب کړی. له دې لاریون کوونکو څخه یوه هم شهلاعرب ده. هغې دویچه ویله ته وویل چې ۲۲ ورځې کیږي چې دغه اعتصاب ادامه لري. هغه وايي چې په دې موده کې د یونان د حکومتي چارواکو له لوري دوی ته هیڅ پام او توجه نه ده شوې. دغه افغان میرمن همدا راز زیاتوي چې د اعتصاب کوونکو په ډله کې د څلورو میرمنو په ګډون ۹ کسان له څو ورځو راهیسې د نه خوراک اعتصاب لري.
دغه افغانه مهاجره همدا راز زیاتوي چې بې سرنوشتي او د ژوند نامناسب حالت د دوی یوازنۍ ستونزي نه دي. نوموړې د مهاجرو ترمنځ هم د ستونزو او شخړو د رامنځته کیدو له امله اندیښنه څرګندوي. هغې د یوې داسې کیسې په هکله هم خبره وکړه چې پکې یو مهاجر کس غوښتل پر یوې نجلۍ جنسي تیری وکړي. د هغې په وینا، یاد کس له دې نجلۍ ویډیوي فلم ثبت کړی او د خپلې غوښتنې د پوره کولو له پاره یې د هغې د فلم د خپرولو ګواښ کړی وو.
دغه افغان میرمن چې د یوه ۱۱میاشتني ماشوم مور هم ده، د یونان د مهاجرو په کمپ کې د ژوند د خراب وضعیت له امله ستړې ده. شهلاعرب په ناهیلي توګه وايي چې له دوی سره باید د غلامانو په څیر چلن و نه شي.
زموږ له ارشيف څخه:
د يونان په ليسبوس ټاپو کې د مهاجرو د کړاونو ډک ژوند
د يونان په لیسبوس ټاپو کې ميشت مهاجر نور د سختيو ډک ژوند د دوام توان نه لري. ډیري موسسې چې له مهاجرو سره يې د روغتيا او نوري قانوني مرستې کولي، د مخه لا له دغه ځايه څخه وتلي دي.
انځور: DW/V. Haigesد آژه سمندرګي پر غاړه بند پاتي مهاجر
اروپا اعلان وکړ چې په يونان کې مهاجرو ته د رسيدګي په برخه کې بوديجه يې په اګست مياشت کې خلاصه شوه. تر هغې وروسته مهاجرو ته د رسيدګۍ ټول مسئوليت ته يونان په يوازې سر اوږه ورکړې ده. د دې تر څنګ، د لیسبوس مهاجرو د انتقال او يا بشري مرستو په برخه کې هم د هيڅ کوم مشخص پلان څرک نه ليدل کيږي.
په ليسبوس ټاپو کې د موريا په نوم د راجستر تر ټولو مهم مرکز او هغې ته ورته نور مرکزونه هم په دې نه شي توانيدلی چې حتي د تازه راتلونکو لږ شمير مهاجرو وضعيت ته هم سمه رسيدګي وکړي. دلته فشارونه خورا لوړ دي. موجوده بد وضعيت په چټکۍ سره د تاوتريخوالو سبب واقع کيږي. يوه روښانه بيلګه يې د مختلفو هيوادونو د اتباعو ترمنځ د لفظي او فزيکي شخړو رامنځ ته کيدل دي.
له موريا څخه بهر په دغه ځای کې د شامپو او اوبو ډیر خالي بوتلونه او نور کثافات غورځول شوي دي. تر څنګ د دې چې په کمپ کې روغتيايي خدمتونو د کمښت ستونزه ده، خلک هم په دغه ځای کې د ژوند د يو ښه ماحول جوړولو په برخه کې پاتې راغلي دي.
د يوې پياله چای توان هم نه شته
دغه اريتريايي مهاجر په خپله خيمه کې له دې بابته بخښنه غواړي چې د چاي تيارولو امکانات نه لري. هغه چې درې مياشتې مخکې ليسبوس ته راغلی دی له هماغه وخته راهيسې د خپلې پناه غوښتنې د ځواب په تمه دی. دی وايي: «دلته په موريا کې ډیري ستونزي دي». د مختلفو نژادونو خلکو ګډي خيمې په کمپ کې د اخ و ډبونه د رامنځ ته کيدو سبب واقع کيږي.
يو افغان مهاجر د اعتراض په توگه د کارتن پر کاغذ ليکلي دي: موږ هم انسانان يوو، ژوي نه يوو، د موريا کمپ دوږخ دی. دغه افغان تر يوه کال زيات وخت کیږي چې د يونان په لیسبوس ټاپو کې د خپلې پناه غوښتني د ځواب په تمه شپې او ورځې تيروي. د معلوماتو نه ورکول، د کمپ بد وضعيت او بلاخره بيرته افغانستان ته د اخراج ويره هغه څه دي چې د مهاجرو ژوند يې تريخ او د روحي فشارونه سبب شوي دي.
مهاجرت د اقتصادي ستونزو سبب
د سيمې يو تن اوسيدونکی له افغان مهاجر سره بحث کوي چې د مهاجرو د شتون له امله يونان ته د ۲۰۱۵م کال په پرتله ۷۵ سلنه لږ سيلانيان راځي. د يونان اقتصادي بحران هم په لیسبوس ټاپو کې د خراب وضعيت په رامنځ ته کيدو کې رول لرلی دی. له بلې خوا که څه هم د سيمې ډير اوسيدونکي له مهاجرو سره خواخوږي لري خو په ټوله کې په دې باور دي چې هيواد يې د اوږدې مودي له پاره د مهاجرو مقابله نه شي کولای.
په ليسبوس ټاپو کې رضاکاران خپلې هڅې کوي، په ځانګړې توګه د روغتيايي خدمتونو په برخه کې چې تر ټولو اړينه ده. آلمانۍ داکتره «يوتا مای والد» د دوو اونيو له پاره ليسبوس ته تللې، څو له مهاجرو سره روغتيايي مرستي وکړي. هغه وايي چې ډیري روغتيايي ستونزي په موريا کمپ کې د موجوده بد وضعيت له کبله رامنځ ته شوي دي. د کمپ اوسيدونکي تر ډيره له دردونو او زيانونو شکايت کوي او داکتران ورته د درد ضد درمل ورکوي.
د موزايک ملاتړ کوونکی مرکز د مهاجرو له پاره يو ښه فرصت دی. دا ډول فعاليتونه د مهاجرو له پاره يوه ښه وقفه ده چې په دوامداره توګه د کمپ په بد حالت کې ژوند کوي. دغه ځای نه يوازي دا چې مهاجرو ته د څو ساعتونو له پاره خوښۍ وربخښي، تر څنګ دوي يوه اندازه پيسې هم په لاس راوړي، لکه دغه ايرانۍ ميرمن.
د تازه راتلونکو مهاجرو څپې ادامه لري
هغه نوی مهاجر چې د ۲۰۱۵م کال له لومړيو څخه يونان ته راغلي، بايد انتظار وباسي، څو دوسيې يې وڅیړلي شي. خو په دې برخه کې د څيړنۍ ټکنی بهير او د يو ښه کاري پلان نه شتون د دې سبب شوی چې د ډيرو لږو دوسيو څيړني وشي. د مهاجرت نړيوالې ادارې په حواله په روان ۲۰۱۷م کال کې څه باندې ۱۴ زره مهاجر يونان ته راغلي دي. تيرکال يونان ته ۱۷۳ زره مهاجر راغلي ول، خو يوازې ۱۲۵۰۰ کسان يې ومنل.
