نرندرا مودي د هندوستان د آزادۍ د ورځي په وينا کي پر پاکستان سختي نيوکي وکړې. نوموړي وويل چي پاکستان بايد د بلوچستان، ګلګت او بلستان په تړاو نړيوالو ته حساب ورکړي.
اعلان
په داسي حال کي چي پاکستان د يکشنبې په ورځ د اګست په ۱۴مه نېټه له انګرېزانو څخه د خپلي آزادۍ جشن لمانځي، هند د اګست په ۱۵مه نېټه د خپلي آزادۍ جشن ولمانځه. د ۱۹۴۷ م کال په اګست کي دواړه هيوادونه پاکستان او هندوستان د مخکني بريتانوي هند د ماتېدو وروسته رامنځ ته سوي ول.
د هند د آزادۍ د جشن په مراسمو کي د دغه هيواد لومړي وزير نرندرا مودي، پر پاکستان سختي نيوکي وکړې. دا د هغه وروسته چي د پاکستان ولسمشر ممنون حسين، يوه ورځ مخکي پر هند د کشمير د لانجې په تړاو نيوکي کړي وې.
د اټومي وسلو لرونکو دغو دواړو هيوادونو تر منځ اکثره وخت يو پر بل تورونه لګول کيږي. په دې ترڅ کي د وسله والو او توندلارو د ملاتړ تورونه هم شامله وي.
۵۰ کشميريان وژل سوي
په داسي حال کي چي د پاکستان بلوچستان ايالت د څو کالونو راهيسي ناآرام دی، د هند تر کنټرول لاندي په کشمير کي د روان کال د جولای مياشتي راهيسي لږ تر لږه ۵۰ انسانان وژل سوي دي.
مودي د آزادۍ د جشن په وينا کي د دوشنبې په ورځ وويل: «زه غواړم چي د بلوچستان، ګلګت، بلتستان او د پاکستان تر قبضې لاندي د کشمير د خلکو په تړاو خبري وکړم.»
مودي په نوي ډهلي کي جوړو سویو مراسمو ته د وينا کولو پر وخت زياته کړه: «نړۍ ويني چي د بلوچستان، ګلګت او د پاکستان له خوا اشغال سوي کشمير خلکو په تيرو ورځو کي زما څخه مننه کړې ده. دا د هند له پاره د فخر خبره ده چي دغو خلکو هند ته سترګي اړولي او ورڅخه یې مرسته غوښتې ده.»
درې جګړې
پاکستان او هند د ۱۹۴۷م کال راهيسي يې درې واري يو د بل سره جګړه کړې ده، چي د مهمو لاملونو څخه يو يې د کشمير سيمه وه.
د دې څخه تر مخه مودي د جمعې په ورځ ويلي ول: «وخت رارسېدلی دی چي پاکستان نړۍ ته جواب ورکړي، د هغو انساني تلفاتو په هکله چي په بلوچستان او د پاکستان په مقبوضه کشمير کي اوسېدونکو خلکو ته يې رسولي دي.»
د شنبې په ورځ د پاکستان ولسمشر ممنون حسين ملت ته وينا پر وخت ويلي ول چي پاکستان به «د کشمير د خلکو سره د خپلې ارادې د پلي کولو حق ته په رسېدو کي خپل ملاتړ ته ادامه ورکړي.»
پاکستان د ۱۰۰ او ۱۲۰ تر منځ اتومي وسلو درلودونکې دی. کله چې پاکستان په ۱۹۹۸ کال کې اټوم بم جوړ کړ تر هغه وروسته د پاکستان او هند تر منځ کومه جگړه نه ده رامنځته شوې. مخکې تر دې د هند او پاکستان تر منځ دری جنگونه ترسره شوې دي. که څه هم پاکستان وایې چې د دوی اټومي وسلې د دفاعي مقاصدو له پاره دي، خو څارونکي ویره لري که د دغو دواړو هیوادونو تر منځ جگړه رامنځته شي، نو کیدای شي پر یوې اټومي جگړې واوړي.
انځور: picture-alliance/AP
هندوستان
په ۱۹۷۴ کال کې د لومړي ځل او په ۱۹۹۸ کال کې د دویم ځل له پاره د اټومي وسلو ازمیښت ترسره کونکی هیواد هندوستان له ۹۰ څخه تر ۱۱۰ پورې اوټوم بمونه لري. له چین او پاکستان سره د سرحدي پولو پر سر د شخړې سربیره هندوستان ژمنه کړی چې دغه هیواد به د اتوم بم د کارونې په برخه کې هیڅ کله هم لومړيتوب ونه کړي.
انځور: Reuters
اسرائیل
له ۱۹۴۸ څخه تر۱۹۷۳ کاله پورې له عربي هیوادونو سره دری واره جنگیدلې هیواد اسرائيل ۸۰ اټومي وسلې لري. د اسرائیلو د اټومي پروگرامو په برخه کې ډیر لږ معلومات موجود دي.
انځور: Reuters/B. Ratner
شمالي کوریا
د اټکلونو له مخې شمالي کوریا لږ ترلږه ۶ اټومي بمونه لري. که څه هم شمالي کوریا له جنوبي کوریا سره شخړه لري، خو د دغه هیواد اټومي پروگرامونو لویدیځ هیوادونه هم اندیښمن کړي دي. د ملگرو ملتونو له خوا د لگول شوو بندیزونو سربیره هم دغه کمونستي هیواد په ۲۰۰۶ کال کې د اټومي وسلو ازمیښت ترسره کړ.