د آلمان لومړۍ وزيري انګېلا مېرکل ويلي چي آلمان چمتو دی چي د شمالي کوريا د لانجې د حل له پاره په دپلوماتيکو هلو ځلو کي د منځګړي رول په غاړه واخلي. مېرکل د آلمانۍ ورځپاڼي «فرانکفرتر الګېماين څايټونګ» سره په مرکه کي ويلي چي که د شمالي کوريا د اټومي لانجې د پای ته رسولو له پاره پر آلمان د منځګړيتوب ږغ وسي، نو آلمان به په سمدلاسه توګه ورته «هو» ووايي.
مېرکل په خپله دغه مرکه کي د شمالي کوريا د لانجې د حل کولو له پاره د ايران سره د اټومي لانجې پر سر د جوړجاړي بېلګه ياده کړې ده. آلمان هم يو د هغو لوېديځو هيوادونو څخه ؤ چي د ايران د اټومي پروګرام په تړاو و جوړ جاړي ته د رسېدو په خبرو اترو کي دخيل ؤ. مېرکل وويل چي د ايران سره خبري اتري اوږدې خو د دپلوماسۍ له پاره مهمي وې.
د مېرکل په وينا دغو خبرو اترو يو کال مخکي يو «ښه پای» ودرلودی. د مېرکل اشاره دې ته وه چي د ملګرو ملتونو د امنيت د شورا پنځو دايمي غړو او آلمان د ايران سره د ايران پر اټومي پروګرام يو تفاهم وکړ. د مېرکل په وينا دغه ډول يو چوکاټ د شمالي کوريا له پاره هم په پام کي نيول کيدلای سي.
د آلمان لومړۍ وزيري د اونۍ په جريان کي د فرانسې، امريکا د متحده ايالاتو، چين، سويلي کوريا او د جاپان د مشرانو سره تليفوني خبري کړي وې. مېرکل خپله اندېښنه ښودلې چي که شمالي کوريا خپل اټومي پروګرام ته ادامه ورکړي نو ښايي جاپان او سويلي کوريا هم اټومي وسلې خپلي کړي چي له کبله به يې په نړۍ کي د اټومي وسلو شمېر زيات سي.
مېرکل د شمالي کوريا د لانجې په تړاو په داسي حال کي دغه څرګندونې کړي دي چي د يکشنبې په ورځ (د ۲۰۱۷ کال د سپتمبر ۱۰مه نېټه) د ملګرو ملتونو د امنيت شورا د شمالي کوريا د وروستۍ اټومي ازمويني په غبرګون کي غونډه لري. اټکل کيږي چي په دغه غونډه کي به پر شمالي کوريا د نوي بنديزونو لګولو موضوع وڅېړل سي.
پر ورته موضوع یو انځوريز البوم زموږ له آرشيف څخه (10.07.2017):
د شمالي کوریا پوځ څومره غښتلی دی؟
نه يوازي دا چي شمالي کوریا اوس په نړۍ کي يو له تر ټولو ستر پوځ لري، بلکي د خپلو وسلو او تجهیزاتو د لا پیاوړتيا او ډېرښت لړۍ يې هم جاري ساتلې ده.
انځور: Reuters/KCNAدغه هیواد ۷۰۰۰۰۰ پوځ او ۴،۵ میلیونه ریزرف پوځ لري چې د اړتیا په صورت کې خدمت ته اماده وي. په دې توګه نو د دغه هیواد نږدې هر ۵ تن پوځي دی.
د وسلو او تجهیزاتو نړیوال شاخص د ۲۰۱۷م کال د رپوټ پر بنسټ، دغه هیواد ۷۶ اوبتلونه، ۵۰۲۵ زیري ټانکونه او ۴۵۸ جنګي الوتکې لري. په دغه انځور کې چې د ۲۰۱۳م کال دی د شمالي کوریا واکمن کم جونګ اون د قوماندې په مرکز کې لیدل کیږي.
شمالي کوریا هرکال په پلازمېنه پيونګ یانګ کې د یوه پوځي پرېډ په ترڅ کې خپلې وسلې او تجهیزات نندارې ته وړاندې کوي. د وسلو دا ډول ننداره د دغه کمونیستي هیواد له تاریخي او ملي ورځو سره مطابقت کوي.
امریکا متحدو ایالاتو د تيري سه شنبې په ورځ د شمالي کوریا له خوا، د بالستيک توغندي د آزموینې بریاليتوب تائید کړ. د امریکا د بهرنیو چارو وزیر ریکس ټیلرسن ویلي دي: دغه آزموینه د شمالي کوریا له خوا امریکا، د هغه متحدینو او نړیوالو ته د ورپیښ احتمالي نوي ګواښ جدیدت ښيي.
پر ډیرو سختو بندیزو سربیره شمالي کوریا خپل د اټومي پروګرام لړۍ جاري ساتلې ده. دغه هیواد په مجموع کې تر اوسه پورې ۵ اټومي آزمویني کړي دي. یوازي په ۲۰۱۶م کال کې یې دوې آزموینې کړي دي. د سویلي کوریا د دفاع وزیر وایي چې په ډیر قوي احتمال به شمالي کوریا ډیر ژر شپږمه آزموینه هم وکړي.
یوازي چين او روسیه تر اوسه پوري د شمالي کوریا متحدین دي. د شمالي کوریا رژیم د «امریکا متحدو ایالاتو امپریالیستي قدرت» خپل اصلي دښمن بولي او جاپان او سویلي کوریا په دویمه درجه کې ځای لري. شمالي کوریا د امریکا او سویلي کوریا د کلني ګډ پوځي مانورونو پر وړاندې په ډیر حساسیت سره غبرګون ښيي.
داسې ښکاري چې د شمالي کوریا له خوا د بالستيک توغندی تر ازموینې وروسته اوس د امریکا حوصله ختمه شوي وي. د شمالي کوریا د توغندو آزموینه د جې ۲۰ په سرمشریزه کې یوه د بحث موضوع وه.
