د مسيحي ديموکرات اتحاد مشري او د جرمني صدراعظمي مېرمن انگلا ميرکل د پارلماني ټاکنو په درشل کي د پنجشنبې (۲۰۱۷م کال د سپتمبر۱۴مه) په ماښام په «زيد دي اف» تلويزيون کي په یوه ۹۰ دقيقه يي خپرونه کي د رای ورکوونکو او په جرمني کي د اوسېدونکو پوښتنو ته جوابونه ورکړل.
په دې خپرونه کي يوه افغان مهاجر رامین محبت، چي په افغانستان کي د خبريال په توگه فعال وو او په ۲۰۱۵م کال کي ئې جرمني ته پناه راوړې، ميرکل ته ئې وويل چي په افغانستان کي پر گواښونو سربيره ئې دلته د پناه غوښتنه رد سوې ده او اوس بيره لري چي اخراج به سي.
دغه افغان مهاجر په آلماني ژبه وويل: «زما بېلگه مهمه نه ده، زه د مهاجرو او پناه غوښتني په برخه کي د آلمان د فدرالي ادارې (بامف) د تيروتنو په سونه بېلگې لرم.»
«ولي د رد جواب؟»
هغه د افغان مهاجرو وروستي اخراج ته په اشارې سره وويل چي دغه شان اخراجونه په جرمني کي د په زرونو افغان مهاجرو د ناآرامۍ سبب کيږي. هغه ميرکل ته په خطاب وويل: «ولي اکثره افغان مهاجر د مهاجرو چارو ادارې له خوا د رد جواب اخلي؟»
ميرکل د دغه افغان مهاجر د پوښتنو په جواب کي وويل: «په افغانستان کي ډېر خلک سته، موږ کولای نه سو چي هغوی ټولو ته سيگنال ورکړو چي آلمان ته راسئ.» هغې روښانه کړه چي هغه ۸ کسه افغان مهاجر چي دوې ورځي مخکي اخراج سول، جرمونه ئې کړي ول او دغه شان کسان له جرمني څخه اخراجيږي.
صدراعظمي ميرکل زیاته کړه: «د جرمني عسکر هم په افغانستان کي سته او تلاښ کوي چي د دغه هيواد د امنيت په ټينگښت کي مرسته وکړي. په دې دليل موږ بايد انتخاب وسنجوو. موږ کولای نه سو خلکو ته ووايو، جرمني ته چي راسئ، سل په سلو کي د قبلېدو چانس لرئ.»
د ميرکل حکومت د تيرکال په ډسمبر مياشت کي د هغو افغان مهاجرو په اخراج پيل وکړ چي د پناه غوښتنه ئې رد سوې ده. خو د افغانستان امنيتي وضعيت ته په کتو سره د جرمني چارواکو پريکړه کړې چي وضعيت يووار بیا و ارزوي او تر هغه وروسته بيا د نه منل سوو افغان مهاجرو په اخراج پيل وکړي.
«چي جرمونه يې کړي وي»
د جرمني د چارواکو په خبره اوس يوازي هغه افغان مهاجر اخراجيږي چي جرمونه ئې کړي وي، دغه هيواد ته خطر وي او يا هغه څوک چي د خپل هويت په روښانه کولو کي له دوی سره مرسته نه کوي.
په دغه خپرونه کي يوه سوريايي مهاجر چي په جرمني کي د موقت محافظت ويزه لري او کار هم کوي، وويل چي تراوسه يې هم ونه سوای کولای چي خپله مېرمن جرمني ته راولي. هغه وويل: «زه بې له خپلي مېرمني دلته ژوند نه سم کولای.»
د اوسنيو اصولو له مخي هغه چا ته چي په جرمني کي د يوه کال اقامت اجازه ورکړل سوې وي، تر دوو کلونو پوري کولای نه سي چي د خپلي کورنۍ غړي راوغواړي.
د جرمني د کورنيو چارو وزير توماس ديميزير ويلي دي چي غواړي د کورنيو د الحاق په برخه کي دغه محدوديت تمديد کړي. هغه زياته کړې ده چي که دغه محدوديت ليري سي نو د هغو کسانو شمېر به خورا زيات سي چي غواړي جرمني ته راسي.
ميرکل د دغه سوريايي مهاجر د پوښتني په جواب کي وويل: «په ۲۰۱۵م کال کي ۸۹۰زره کسان دلته راغلل. د مهربانۍ له مخي دا درک کړئ چي موږ خپل ټول تلاښ کوو. د مهربانۍ له مخي خوشبينه اوسئ.»
له آلمان څخه د افغانانو د اخراج پروسه ـ انځوريزه کرونولوژي
له آلمان څخه د افغان مهاجرو ډليز اخراجونه وروسته له هغې پيل شوه چې افغانستان د ۲۰۱۶ کال د اکتوبر میاشتې په سر کې د بروکسل په غونډه کې د مهاجرت پر موضوع د اروپايي اتحاديې سره يوې هوکړې ته ورسيد.
انځور: Imago/J. Heinrichد ۲۰۱۶ کال د اکتوبر مياشتې په لمړيو کې د بروکسل په غونډه کې افغانستان له اروپايي اتحاديې سره د مهاجرت پر موضوع يوې هوکړې ته ورسيدل، د دغې هوکړې له مخې د اروپايي اتحاديې غړو هيوادونو څخه افغانستان ته د رد شويو افغان مهاجرو د اخراج اسانه کړل شو.
د بروکسل د توافق له مخې، افغانستان دې ته حاضر شو چې د اروپايي اتحاديې د غړو هيوادونو لخوا رد شوي افغان مهاجر ومني.
د بروکسل په غونډه کې افغانستان د اروپايي اتحاديې لخوا مالي ملاتړ ترلاسه کړ، خو د بشر حقونو سازمانو پر دغې اتحاديې نيوکې وکړې چې دغه ملاتړ نبايد د مهاجرو له اخراج سره تړلي وي.
تر هوکړې وروسته د آلمان په مختلفو ښارونو کې د افغان مهاجرو د اخراج پر ضد ډیرې مظاهرې وشوي. افغان مهاجر او د هغو بهرني ملاتړي وايي چې افغانستان امن ندی.
آلمان څخه کابل ته د افغان مهاجرو لمړنی ډليز اخراج د ۲۰۱۶ کال په سپټامبر مياشت کې ترسره شو. په دغه پرواز کې ۳۸ تنه ردشوي افغان مهاجر کابل ته بيرته وليږدول شول.
آلمان څخه د رد شويو افغان مهاجرو دويم ډليز اخراج د ۲۰۱۷ کال په جنورۍ مياشت کې ترسره شو. په دا ځل پرواز کې ۲۶ تنه افغانان کابل ته اخراج شول.
که له ېوې خوا ډليز اخراجونه ترسره کيږي ورسره جوخت په ټول آلمان کې افغانانو ته دا حق ورکول کيږي چې د افغان مهاجرو د اخراج په ضد مظاهرې وکړي. په مظاهره کې يوازې افغانان نه بلکه آلمانان هم برخه اخلي. انځور په هامبورک ښار کې د مظاهرې يوه برخه.
آلمان څخه د افغان رد شويو مهاجرو دريم ډليز اخراج د ۲۰۱۷ کال په فبرورۍ مياشت کې ترسره شو. په دې پرواز کې ۱۸ تنه افغانان کابل ته اخراج کړل شول.
آلمان کې د مهاجرو ملاتړ کونکو او بشري سازمانونو په وار وار د افغان مهاجرو د اخراج ضد مظاهرو کې د افغانانو تر څنګ خپل اواز اوچت کړی دی. د آلمان ځيني ګوندونو هم د افغان مهاجرو له اخراج سره مخالفتونه ښکاره کړي دي. د بيلګې په توګه د ۲۰۱۷ کال په اپريل کې د آلمان د شلزويګ هولشتاين ايالت صدراعظم تروستن البیک د رد شويو افغان مهاجرو د اخراج بهير د درولو غوښتونکی شو.
اخراج شوي مهاجر او راتلونکې
افغانستان ته اخراج شوي افغان مهاجر ناهيلي ښکاره کوي. نور ايم رحمن له آلمان څخه په څلور پرواز کې کابل ته اخراج شو. د رحمن په څير اخراج شويو افغان مهاجرو لپاره تر ټولو ناهيلې کونکې خبره دا ده چې زيات وخت يې بې ګټي تير شوی دی. دوی له پاره په افغانستان کې له سره د نوی ژوند پيلول ګران کار بريښي.
آلمان څخه کابل ته د ردشويو افغان مهاجرو څلورم ډليز اخراج د ۲۰۱۷ کال په مارچ مياشت کې ترسره شو. په دغه ځل ۱۵ تنه افغانان اخراج شول.
په کابل ښار کې د آلمان سفارت مخته د می مياشتې په ۳۱ نيټه د موټر بم ستره چاودنه وشوه. په دغې چاودنه کې شاوخوا ۱۵۰ تنه ووژل شول. د آلمان سفارت ودانۍ هم سخته زيانمنه شوه. آلمان دا ځل د افغانانو پنځم ډليز اخراج وځنډاوه.
کابل کې د ۲۰۱۷ کال د می مياشتې د ۳۱ مې بريد وروسته آلمان افغانستان ته د افغان مهاجرو اخراج د نامعلوم وخت لپاره ودراوه. دغه هيواد وپتيله چې د افغانستان د امنيتي وضعيت په اړه له سره کتنه وکړي. د مي ۳۱ بريد د آلمان سفارت مخته شوی وو چې دغه سفارت په کې سخت زيانمن شو.
تر درو مياشتو ځنډ وروسته د اخراج لړۍ بيا پيل
د رد شويو افغان مهاجرو وروستي ډلييز اخراج د ۲۰۱۷ کال د سپټمبر په ۱۲ نيټه د دوسلدورف له هوايي ډګر څخه ترسره شو. په دغه پرواز کې لږ تر لږه ۱۲ تنه افغانان کابل ته اخراج کړل شول. دا له هغه وخته چې آلمان حکومت د افغان مهاجرو اخراج تر يو نامعلوم وخت پورې درولی وو، لمړی ډليیز اخراج دی چې له دغه هيواده ترسره کیږي.
کابل ته رسيدلی یو نوی رد شوی افغان مهاجر. دغه ځوان د ۲۰۱۷ کال د سپټمبر په ۱۳ يعنې په وروستي پرواز کې افغانستان ته اخراج شوی دی.
اخراج د رايو ترلاسه کولو لپاره
د آلمان د مهاجرو له حقونو څخه د ملاتړ ادارې مشر ګهونتر بورکهارت د افغان مهاجرو د وروستي اخراج په اړه د آلمان حکومت پر اعلان سختې نيوکې وکړې. بورکهارت ویلي وو چې هغوی ځکه د انتخاباتو څخه يوازې څو ورځې د مخه دغه کار کوي تر څو وښيي چې د اخراج په مسئله کې جدي دي او په دې ترتيب رايي ترلاسه کړي. سرچينې: آژانسونه، انځورنه د دويچه ویله له آرشیف څخه
